Terwijl Brandpunt speciaal voor dierenvriend Dion Graus een oude koe uit de sloot redt, Mariko Peters – ondanks alles – vast houdt aan haar zetel en er vast ergens in Nederland nog een VVD-burgemeester haar ambtenaren ontslaat omdat deze haar hond niet uit willen laten, lijkt het mij hoogtijd om het eens over iets wezenlijks te hebben; De Deluxe Editie. Een doorn in mijn oog, de belediging van de echte fan en de onbedoelde strop van de muziekindustrie.
Op 30 september komt Elbow met een heruitgave van Build A Rocket Boys!, krap een half jaar na de eerste uitgave. Een cadeautje aan de fans noemen ze het, speciaal voor de Nederlandse markt uitgebreid met live-opnames van Pinkpop en Lowlands. Maar in werkelijkheid is het een schoffering van die fan. De echte fan stond namelijk begin maart al bij de speciaal zaak om de gelimiteerde digipack (zonder extra’s) te kopen.
Klodder spuug
En Elbow staat daar in niet alleen. Uiteraard is er de tsunami aan re-issues van albums die zich allang hebben bewezen. Oude albums aangevuld met B-kantjes waar de trouwe volgers jarenlang stad en land voor hebben afgereisd om de collectie compleet te krijgen. Of met als extra de outtakes van de originele opnames – waarvan meteen duidelijk is waarom zij de plaat in eerste instantie niet hebben gehaald – en de eerste demo’s.
Leuk voor hen die er twintig jaar terug niet bij waren en voor iedereen die de aanschaf al die jaren voor zich uit heeft geschoven. Minder leuk voor de fervent verzamelaar en early-adaptor, die het album natuurlijk allang hebben. Maar niet zo erg als de re-issue van een plaat die nog geen jaar uit is. Daar waar vroeger de vroege vogel werd beloond met extras, verborgen bonustracks of een gratis 7”, mag deze het tegenwoordig steeds vaker doen met een dikke klodder spuug in het gezicht.
De speciale editie komt namelijk steeds vaker pas maanden na de officiële release, wanneer er een X-aantal kopieën zijn verkocht. Doel daarvan is duidelijk, de (nog-) niet-kopers over de lijn trekken. Onbedoeld propageren de labels hiermee echter het downloaden. Vroege vogels krijgen namelijk de boodschap “koop vooral niet nu, want misschien ligt de plaat over een half jaar wel als dubbelaar in de schappen”.
Gruis
Wat nu als de vroege vogels deze boodschap oppikken? Allen enkel aan het downloaden slaan, in afwachting van de ‘special edition’? Wie maken de plaat dan nog groot en een special edition-waardig? Want zelfs al zijn de B-kantjes prut, de nummers die de plaat niet haalden volkomen ruk en verdrinken de demo’s in ruis en gruis, de early-adaptors willen ze ook. Zij het legaal of illegaal.
