Nederlanders, opa Henk en oma Ingrid in het bijzonder, hebben het op het moment niet makkelijk. Er is een pluriform aanbod aan verscheidene crises: de economische recessie, de staatsschuld, honger in de hoorn van Afrika, de stijging van de zeespiegel, ons pensioen – dat er nog mensen rustig slapen in dit land is eigenlijk een wonder. En toch zien we nog iets belangrijks over het hoofd. Ongeacht welke crisis ons al dan niet treft; uiteindelijk zijn de twee zekerheden die we in dit leven hebben toch nog steeds de belasting en de meet & greet met Magere Hein aan het einde van de rit.
Lange eindrit
De dood heeft een disproportioneel klein deel van onze aandacht. Zo vreemd is dat niet; doodgaan vinden we eng en ongezellig. De meeste mensen worden er niet aantrekkelijker van als ze dood zijn en dode mensen zijn zelden goede gesprekspartners. Maar de samenleving wordt grijzer en de gezondheidszorg beter: de laatste fase van het menselijk leven wordt nu al zo lang uitgerekt, dat een aanzienlijk aantal ouderen de pijp aan Maarten wil geven. Achter een rollator aanwandelen van katheter naar katheter tot ze er bij neer vallen, is niet wat de meeste mensen onder een fijne oude dag verstaan.
Het is nu heel erg moeilijk om zelf je rendez-vous met Magere Hein te regelen, wat er voor zorgt dat hij een steeds groter deel van onze maatschappij in zijn macht heeft. Hoe lossen we dat dan op? Stapje voor stapje. De initiatiefgroep “Uit vrije wil” is al bezig met plannen voor een uitstapkliniek. Landelijke artsenfederatie KNMG kwam onlangs met een nieuwe richtlijn dat naast euthanasie bij ondragelijk fysiek lijden nu ook psychisch leed aanleiding kan zijn voor legitieme euthanasie. Ondanks dat de gristenbroeders op het moment een grote vinger in de pap lijken te hebben bij het kabinet, tekent zich in de Kamer een meerderheid af om zogenaamde weigerartsen, artsen die van mening zijn dat het doden van patiënten indruist tegen de artsencode of dat God de enige mag zijn die iemand over het randje duwt, te verplichten om aanvragen voor euthanasie door te verwijzen naar andere artsen.
Wees er op tijd bij
Het veld beweegt dus al; nu u nog. Want hoeveel opties de samenleving u ook zal bieden om te voorkomen dat u aan het eind van uw bestaan eindigt als incontinente, verbitterde Bingo-bejaarde in een intramurale zorginstelling waar u ondanks uw hartfalen nog een aantal jaar succesvol in leven gehouden wordt: u moet het zelf regelen en uw zelfbeschikkingwens kenbaar maken bij uw naasten. Zodra de dementie inkickt en u terugkeert naar de gezapige toestand waar u in verkeerde toen u net uit de baarmoeder kwam rollen, is er namelijk niemand die dat voor u kan bepalen. Een wilsverklaring had dan een uitkomst kunnen zijn. De dood wordt er per slot van rekening, net als het betalen van je belastingen, niet perse beter op naarmate je het te lang uitstelt. Laten we dus onze hersencapaciteit eens aanwenden om het monster van Magere Hein te snel af te zijn.
