Dit jaar is de Supermarine Spitfire 75 jaar geworden. Weinig bejaarden blijven er zo fraai uitzien. Ontwerper Reginald Mitchells creatie is een tijdloos ogend mechanisch kunstobject waarvan er gelukkig een redelijk aantal bewaard is gebleven. Wie wat bewaart heeft wat dacht ook Air Chief Marshal Dowding toen hij in de lente van 1940 weigerde om Spitfires naar Frankrijk te sturen, waar niets meer te redden leek. Zijn weigering maakte dat Groot-Brittannië in de zomer van 1940 voldoende jachtvliegtuigen had om de Luftwaffe prelude tot Operatie Seelöwe te dwarsbomen. En de rest, zoals dat heet, is geschiedenis.
Hoewel de Spitfire numeriek niet de belangrijkste jager was gedurende ‘their finest hour’, is Mitchells creatie er wel voor altijd onlosmakelijk mee verbonden. Net als de Messerschmitt Bf 109. En de binnen afficionados van beide voortdurende strijd welk toestel nou het beste was. Daar ik niet met iets van 7,92 mm of .303 inch in mijn nek gevonden wil worden, geef ik hier geen definitief antwoord op. Wat ik wel doe is twee vliegers die er tijdens de Battle of Britian mee vlogen het laten uitvechten, tussen haakjes voorzien van mijn eigen toevoegingen en aanvullingen.
De oudste nog vliegende Spitfire, een Mk.IIa BB veteraan
Major James Bigglesworth: “De mijne vliegt zoals hij eruit ziet, klinkt als muziek, draait op een penny, heeft acht .303 inch Brownings en als een vlieger zonder benen (Douglas Bader) er een ace in kan worden heb ik er alle vertrouwen in dat de mijne wint.”
Hauptmann Erich von Stalhein: “Een gehandicaptenkist winnen? Mijn 109 had kanonnen in plaats van 7,7 mm proppenschieters. Je moest weliswaar beulen om er wat uit te ‘draaien’, maar als je dit kon, kon niemand er aan tippen. Al onze grote aces vlogen een 109. Bovendien, als je ‘m niet snel de hoek om wist te schoppen, kon je sneller klimmen of negatieve g’s trekken, waar die Rolls-Rollator met z’n rochel-carb van ging stotteren. Mijn DB had probleemloze directe injectie.”
B: “Pah. Vandaar dat de laatst gebouwde 109’s een Merlin kregen. Bovendien werd het kuchen door de kantinejuffrouw van de fabriek opgelost met een haarspeldprikje in de carb-vlotter (‘Miss Shilling’s orifice‘).”
S: “Je bedoelt de Merlins in Spanjoolse 109’s van na de oorlog? Zoals gevlogen in flopfilm ‘The Battle of Britain‘ (was geen groot kassucces)? Spanjolen kregen alleen Merlins omdat de DB’s op waren. Over ‘op’ gesproken, onze peut was het meestal tegen de tijd dat we een Spitfire in onze Revi kregen na de Kanaal-oversteek. Je moest eens weten hoeveel Englander gewoon mazzel hebben gehad (Revi was de naam van het Duitse reflectorvizier. Volgens sommige mythen een kloon van een vizier dat Göring voor de oorlog te zien kreeg bij een bezoek aan een Britse fabriek. Reflectorvizieren kende hij echter al uit zijn Fokker D.VII tijd).”
B: “O ja? Luister schele monocle, als mijn Spitfire zo’n waardeloze kist was, waarom wilde Galland er dan een squadron van, van die bolle?”
S: “Schele monocle? Praat je altijd zo over je homovriendje Lord Bertram ‘Bertie’ Lissie? Galland had liever een 109, maar niet als onze Oberproptrol Göring eiste dat we dicht bij de bommenwerpers bleven (geen mythe).”
B: “En toch schoten wij er meer van jullie neer dan jullie van ons.”
S: “Ja, in de film en aan de bar, niet in de lucht.”
Messerschmitt Bf 109E-4
Sorry voor deze ordinaire matpartij waar niemand wijzer van wordt. Misschien lukt het wel bij www.spitfireperformance.com waar hier de Spitfire Mk. I met de Bf 109E en hier de latere, meest geproduceerde Spitfire Mk.IX met de Bf 109G wordt vergeleken. Door Spitfire-fans, dat dan weer wel. Een andere interessante vergelijking vindt u hier. Of lees Len Deightons: Fighter: The True Story of the Battle of Britain. Voor een snelle vergelijking onderstaand wat basisgegevens (van War Planes: Fighters, door William Green).
Supermarine Spitfire Mk.IA (Mk.II – beide gebruikt gedurende de Battle)
Type: eenpersoons jachtvliegtuig. Motor: 27 liter twaalfcilinder Rolls-Royce Merlin III van 1030 pk (Merlin XII van 1175 pk). Gewicht leeg-beladen: 2182-2624 kilo (2223-2676 kilo). Maximum snelheid: 587 km/u op 19.000 ft (574 km/u op 17.000 ft). Aanvangklimsnelheid: 2500 ft./min. Vliegbereik bij kruissnelheid: 925 kilometer (805 kilometer). Bewapening: 8 x .303 inch Browning machinegeweer met 300 patronen elk (zelfde met 350 patronen elk).
Messerschmitt Bf 109E-1 ‘Emil’ (andere E-series gedurende de Battle)
Type: eenpersoons jachtvliegtuig. Motor: 34 liter twaalfcilinder Daimler-Benz DB 601A van 1100 pk (601Aa van 1200 pk) Gewicht leeg-beladen: 2005-2505 kilo. Maximum snelheid: 569 km/u op 12.300 ft. Aanvangklimsnelheid: 3100 ft./min. Vliegbereik bij kruissnelheid: 663 kilometer. Bewapening: 2 x 20mm MG FF kanon met 60 schoten elk (derde FF door schroefas), 2 x 7,92 mm MG 17 machinegeweer met elk 1000 schoten.
Spitfire Mk.I
Messerschmitt Bf 109-E
B versus S
