Het bloed van ex-dictator Khadaffi is nog niet opgedroogd, of er staan diverse foto’s en videomateriaal online zodat de hele wereld de vleesgeworden overwinningstroffee van de overgangsraad kan bewonderen. In eigen land is onze asielminister Leers zo in zijn hiel gebeten door gedoogterriër Wilders dat een achttienjarige jongen die hier al tien jaar woont en de taal van zijn land van herkomst nauwelijks spreekt, moet worden uitgezet. Hier en daar wordt over beide kwesties wat verontwaardigd gemorreld, maar veel verder dan een verontwaardigde tweet gaat het amper. Moreel besef van goed en kwaad sijpelt weg in een grijs vacuüm van nieuws-hyperconsumptie en fastfoodopinies.
Executie op tv
Laten we eerst het geval van de dode dictator bekijken. Of liever gezegd: de keuze die we hadden of we al dan niet naar het bloederige stoffelijk overschot van de beste man wilden kijken of niet. Elk noemenswaardig persbureau dat zich enigszins met internationaal nieuws bezig houdt, heeft de beelden en/of het videomateriaal uitgezonden. Ook onze staatsomroep NOS liet de uitzending ervan doorgaan, want ondanks dat het “afgrijselijk” was, was de “nieuwswaarde te groot”, aldus de hoofdredactie.
Nu is het verbazingwekkendst nog niet dat de NOS zulke beelden de lucht in stuurt. Wat pas echt zorgwekkend is, is dat men over de hele wereld vreugdedansjes doet en de champagne opentrekt. Natuurlijk, dat met het einde van Khadaffi er nieuw perspectief is voor vrede in Libië, is goed nieuws. Maar het simpele feit dat een op dat moment relatief weerloze man door zijn hoofd is geschoten, zonder enkele vorm van proces en met smalende genoegdoening van degene die de trekker overhaalde, is een vorm van barbarisme waar je boven moet willen staan.
Bagatelliseren van systeemslachtoffers
En dan de Limburgse Mauro. Een jongen die door zijn Angolese ouders tien jaar geleden op een vliegtuig naar Nederland is gezet. Los van het feit dat je niet veel minder een buitenlander wordt door in Limburg te wonen, spreekt de beste jongen vloeiend Nederlands en is het iemand waar een hoop allochtone jongeren die hier wel rechtmatig verblijven maar overlast veroorzaken en niet aan hun toekomst werken een voorbeeld aan kunnen nemen. Minister Leers mag echter niet laten zien dat hij een hart heeft, want dan zou hij in de ogen van de PVV een softe immigratieminister zijn en kan hij zijn spullen pakken. Ingewijden vertellen dat zowel bij de fracties van het CDA als VVD er weinig animo is om Mauro op het vliegtuig terug naar Angola te zetten. Maar omdat dit kabinet in de houdgreep van de PVV zit en de PVV in de houdgreep van Henk en Ingrid, en Henk en Ingrid het geen moer interesseert dat je leven wordt gesloopt als je niet blank en katholiek bent, lijkt Mauro’s lot bezegelt.
Waarom is dit nu allemaal zo erg? Het gaat in Mauro’s geval toch maar om één zaak tegenover een heel asielbeleid dat in stand moet worden gehouden? We willen toch ook allemaal sensatie en nieuws zo rauw als het kan? Ja, dat is ook zo. Maar menselijkheid houdt op waar individuen geen afweging tussen goed en kwaad meer kunnen maken. Dat je geen principiële verontwaardiging voelt als een weerloze man triomfantelijk wordt neergeknald. Dat je hart niet meer spreekt als een jongen ten onrechte slachtoffer wordt van het systeem. Menselijkheid houdt op wanneer de samenleving zijn schouders ophaalt en doorzapt.
