Deze foto nam ik vrijdagochtend toen ik aankwam bij mijn werkkamer in Little Clarendon Street in Oxford. Het is een dagelijks terugkerend tafereel: de plek tussen de pinautomaten wordt ingenomen door (vaak dronken, immer haveloze) daklozen die passanten om een kleine bijdrage vragen. Nog nooit was pinnen zo gezellig. Tegenwoordig slapen ze er ook, op een beetje karton en in een slaapzak die er zelfs van tien meter zo smerig uit ziet dat je er haast onpasselijk van wordt. Het is een symbolisch beeld. Typisch voor dit land. Zelfs in het deftige Oxford is de sociale armoede voortdurend zichtbaar. Soms, als ik zit te werken met het raam open, hoor ik ze luid schreeuwen en lallen. Ze zijn er. Altijd.
Vrijdagavond had ik een korte discussie op de Twitters met David Jones, parlementslid namens het gewest Clwyd West (Wales) voor de Tories. Hij was bijzonder trots op het Verenigd Koninkrijk, en vooral nu met die euro enzo. Daar waren ze toch maar mooi niet ingetrapt. Ik vertelde hem dat voor mij, als Nederlander, leven in Engeland een beetje voelt als leven in een land dat zowel armer als oneerlijker is als het land waar ik vandaan kom, maar dat wou er natuurlijk niet in: ‘That is not the way I see it at all‘. Ik vertelde er nog maar even bij dat dit een gevoel is dat ik deel met veel Europeanen hier (en kreeg zelfs wat bijval), maar ik denk niet dat het echt over kwam.
Je vraagt je oprecht af of ze het niet zien of niet willen zien – de problemen die dit land heeft. Ik struikel dagelijks over de zwervers en bedelaars – niet alleen tegenover mijn werk, maar ook in de straat verderop: onderweg naar het faculteitsgebouw driehonderd meter verderop kom ik er minstens drie tegen. Iedere dag. De werkloosheid is hier bizar hoog – vooral onder jongeren, huizenprijzen rijzen de pan uit, huizen zijn klein, vochtig en oncomfortabel, en vrijwel iedereen die jonger is dan veertig jaar en niet de juiste achtergrond heeft werkt zwaar onder zijn niveau of doet maar weer een onbetaalde stage, maar god, wat zijn de Tories trots op hun koninkrijk.
Ja, er zijn dan wel wat rellen, maar dat is ‘gewoon tuig‘. Daar moeten vooral geen verregaande sociaaleconomische conclusies uit getrokken worden. En, ja de ganse politieke Oxbridge-kaste is zo corrupt als de neten, declareert de burger kaal en speelt rare spelletjes met de pers (hallo, Andy Coulson) – maar dat zijn allemaal incidenten, hoor. Wat minder gelukkige vormen van toeval. Daar moeten we vooral niet te moeilijk over doen. Leve het Verenigd Koninkrijk! Weg met Europa!
Hoe langer ik hier woon, hoe meer ik het gevoel krijg dat al die over de politiek zanikende Nederlanders echt in de verste verte niet weten hoe goed ze het hebben. Hoe langer ik hier woon, hoe meer ik ook dit eiland op het schiereiland Italië (waar ik eerder woonde) vind lijken – met één cruciaal verschil: Italianen weten tenminste nog dat hun land sociaaleconomisch een grote puinhoop is. Dat moet hier nog doordringen. Dat wordt een pijnlijk proces, als het ooit zover komt.
