Alles heeft een schaduw. Als er maar licht is. De dingen in de wereld hebben niet alleen een schaduw maar ook een bepaalde waarde. Je kan die waarde op veel manieren uitdrukken. Een oude gerafelde knuffel die bijna uit elkaar valt kan heel veel waard zijn. Maar misschien alleen voor jou. Iemand anders wil er misschien nog niet eens een euro voor betalen. Toch is het heel gewoon om de waarde van dingen uit te drukken in geld. Geld is een soort schaduw. Het is niet echt. Het is meer iets wat de mensen met elkaar hebben afgesproken.
Juist omdat geld niet echt is is het heel handig. Je kan er mee ruilen. Als een autoverkoper bijvoorbeeld een houtkachel heeft, hoef je niet een hele vrachtauto boomstammen mee te nemen als je een auto koopt. Je brengt gewoon geld mee. Dat geef je aan de autoverkoper. Wel zo gemakkelijk. Dan gaat de autoverkoper met jouw geld wel hout halen. Geld is dus gewoon een afspraak. En je kan alleen iets afspreken met de ander als je elkaar vertrouwt.
Nu is het crisis. Dat betekent dat de mensen elkaar niet meer vertrouwen. Dat is best jammer. Maar de mensen hebben daar heus wel redenen voor. Sommige mensen hebben namelijk geld weggemaakt, of voor zichzelf gehouden. Als dat gebeurt ga je je geld natuurlijk niet zomaar uitgeven. Minder vertrouwen betekent dat er minder wordt verkocht.
Productie
Als er minder wordt verkocht worden er ook minder broden gebakken en minder spullen gemaakt. De mensen hebben dan minder te doen. Er is dan minder werk zeg maar. Als er minder werk is wordt er ook minder geld verdiend. Moet je opletten wat er dan gebeurt! Alles wordt minder waard. Dat is niet zo raar als het lijkt. Als de huizen en de auto’s en de andere spullen niet verkocht worden gaan de prijzen vanzelf wel omlaag.
Grote mensen noemen dat deflatie, als alles minder waard wordt. Deflatie is een mooi woord, het betekent eigenlijk uitademing. Alles wordt dan een beetje kleiner, net als bij jezelf wanneer je uitademt. Je hebt ook inflatie. Dat is hetzelfde woord maar dan het omgekeerde. Alsof de wereld inademt. Dan wordt alles duurder. Alles wordt duurder als er te weinig van is. Te weinig huizen bijvoorbeeld, of te weinig brood.
Inflatie
Alles wordt ook duurder als er teveel geld is. Teveel geld betekent gewoon dat mensen meer kunnen kopen dan er is. Er zijn dan meer schaduwen dan bomen zeg maar. Dan klopt er iets niet meer. Zoiets is er nu aan de hand. Iedereen heeft geld geleend en de banken en de regeringen maken steeds meer nieuw geld. Zonder dat er nou zoveel dingen en spullen bijkomen in de wereld.
De banken en de regeringen doen dat expres. Ze hebben namelijk heel veel geld geleend. En door de inflatie die we dadelijk krijgen is dat geld straks nog maar heel weinig waard. Dan kunnen ze die schulden en die leningen heel gemakkelijk terugbetalen. Best grappig eigenlijk hoe dat werkt. En ook wel een beetje jammer voor mensen die altijd zuinig hebben gedaan en hard hebben gewerkt en gespaard. Hun geld is dadelijk niet meer waard dan hun eigen schaduw.
Duitsland
Nou weet je dus een beetje wat er aan de hand is. En waarom iedereen het maar steeds over ‘crisis’ heeft. Vandaag zitten de bazen van alle landen (regeringsleiders heet dat) van Europa weer met elkaar te praten (vergaderen heet dat als je de baas bent).
Veel landen willen meer geld maken. Dan kunnen ze tenminste hun schulden betalen. Maar Duitsland wil dat niet. De vorige keer dat ze inflatie hadden kwam er oorlog. Dat willen ze dus echt niet nog eens meemaken.
‘t Is allemaal best spannend. Gelukkig wordt het dit weekend opgelost. Dan hebben we later als we groot zijn geen last meer van inflatie of deflatie of al die onzin. Dan kunnen we weer opgelucht ademen en vrolijk verder leven. Net als de baas van ons eigen land, Mark Rutte. Die lacht ook altijd. Weet je waarom? Ik wel.
Omdat hij weet dat het heus wel goed komt. Als we maar vertrouwen hebben. Vertrouwen in de Euro. En in de bazen van de Euro. Die zo veel moeten vergaderen dat ze bijna geen tijd meer hebben om te slapen of om te voetballen. De bazen die zo weinig buiten komen dat ze bijna niet meer weten wat een boom is of een bloem. En vergeten zijn dat elke schaduw een ding heeft.