Misschien dat ik in mijn hele leven een paar keer heb gestemd en misschien één keer op het CDA. Maar ik ben er in ieder geval lid van geweest een paar jaar geleden. Omdat ik dacht van: ‘misschien moet ik ook maar in de politiek, hè?’ Want ik heb over alles een visie etc. En dan zeggen ze tegen mij: ‘ja, maar je doet niks’. Toen ben ik toch even wezen kijken, maar toen heb ik voor mij de conclusie getrokken: ‘politiek is niks voor mij’.” (interview 4)
De zestigjarige docent is een van de anderhalf miljoen PVV-stemmers die de afgelopen maanden niet de moeite heeft genomen lid te worden van de Vereniging voor de PVV, die streed voor democratie binnen de PVV. De vereniging hoopte dat velen lid zouden worden van de vereniging. Dit zou een signaal aan Wilders geven dat de PVV voortaan ook leden toe zou moeten laten. Wilders haalde zijn schouders erover op.
Minder dan dertig leden
Wat bleek deze week? Er zijn minder dan dertig PVV-stemmers lid geworden van de vereniging, en daarom concludeert de vereniging dat ze geen bestaansrecht heeft. PVV-stemmers lijken geen behoefte te hebben aan democratie en zijn vaak impulsieve stemmers, zo luidt de conclusie. Hero Brinkman zou met zijn initiatieven om de PVV te democratiseren ongelijk hebben.
Het voormalige CDA-lid dat nu PVV stemt laat zien waarom dit weinig verrassend is: burgers willen sowieso geen lid worden van een politieke partij. Alweer bewijs dat PVV-stemmers niet echt anders zijn dan stemmers op ‘gewone partijen’: het zijn beide zwevende kiezers die een losse band hebben met hun volksvertegenwoordigers, en waarbij de partij elke verkiezing weer hun steun moet verdienen. Lid wordt je pas als je politiek carrière wilt maken.
LPF-toestanden
Is het slecht voor de PVV om geen leden te hebben? Wilders wijst op LPF-toestanden die zouden uitbreken als de PVV een gewone partij wordt. Maar vooralsnog heeft de PVV al genoeg LPF-toestanden zonder leden: deze week blijkt de vijfde zetel van de PVV in het Europees Parlement te gaan naar de eerder opgestapte Daniël van der Stoep, maar hij is bij de PVV niet meer welkom. In de Haagse gemeenteraad werd vice-fractievoorzitter Arnoud van Doorn plotseling de deur uit gezet. Het gebrek aan leden kan de PVV geen LPF-toestanden besparen.
Het zijn precies deze incidenten met PVV-politici die PVV-stemmers tegen de borst stuiten en die hen doen besluiten geen PVV meer te stemmen. Wil de PVV blijven bestaan, zal ze dit probleem moeten oplossen. Dit is vrijwel onmogelijk, maar het helpt in ieder geval niet dat de PVV een politbureau instelt om kandidaten uit te zoeken. Om te weten wat voor vlees je in de kuip hebt, heb je heel veel informele bijeenkomsten nodig waar je kunt zien welk vlees je in de kuip hebt. Dat voorkomt niet alle problemen, maar wel een paar.
Ja, heel saai en ouderwets, zo’n ledenstructuur met vergaderzaaltjes. Er is ook geen PVV-stemmer die erom maalt, maar om die stemmers binnen te houden, zal het vroeg of laat toch moeten.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie en bereidt een boek voor over de achterban van de PVV. Voor deze blogs maakt hij als inspiratiebron gebruik van interviews met PVV-stemmers, die zijn afgenomen door studenten van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
