In 2011, lijkt het internationaal strafrecht te zijn herschreven scheef Geert-Jan Knoops gisteren in z’n VK/DeJaap column. Waarmee de indruk wordt gewekt dat het hier om iets nieuws gaat. De oorsprong voor die ontsporing, of de wissel die is omgezet en afleidt van rechtmatig handelen zo u wilt, ligt al een paar jaar eerder. “Wie niet voor ons is, is tegen ons”, aldus Bush jr. in reactie op de aanslagen op de Twin Towers in 2001 en de daarop volgende War on Terror waarbij vanwege de “bijzonder situatie” zo ongeveer alles was toegestaan en mensen zelfs zonder toetsbare verdenking buiten het recht werden geplaatst, ontvoerd, rechteloos werden opgesloten op Guantanamo bay en/of met medewerking van bevriende naties werden ondervraagd in geheime centra, ook op het Europese continent en met medeweten van Europese overheden.
En geen haan die er naar kraaide.
In eigen huis is het verzamelen van gegevens over de burger door de overheid, omdat die nog eens van pas kunnen komen, inmiddels core business. Hier ten lande werd onderzoek naar de rechtmatigheid van de oorlog in Irak stelselmatig gedwarsboomd en wordt kritiek van het Europese Hof, de reddingsboei als het gaat om mensenrechten, stelselmatig gedownplayed.
Watergate
Die anomalie is regel geworden en weerspiegelt een ontwikkeling waarbij politici, kennelijk met de steun van een meerderheid burgers, zich boven het recht zoals we dat kennen verheven voelen. Ze lijken daarin op Nixon in z’n Watergate nadagen. De bescherming van de individuele burger door het recht maakt plaats voor de luim van de dag en de verleiding van de retoriek van de machtigen. In het EU-land Hongarije wordt die luim inmiddels met steun van tweederde van de bevolking tot wet verheven. Het principe van de bescherming van individuen, jegens elkaar en jegens overheden en daarmee de erkenning van de onaantastbaarheid van de kleinst daarbinnen te onderscheiden eenheid binnen rechtstaten, de mens, wordt losgelaten.
“De Noren zullen [als Breivik ziek blijkt, zou kunnen genezen en dus ooit weer vrij komt] worden geconfronteerd met een nieuwe ramp: de ironie van hun eigen geloof”, schreef Bert Brussen een paar dagen geleden, waarna hij pleitte voor eeuwige verbanning.
Ik parafraseer (het is tenslotte oudjaar en je denkt nog eens terug aan hen die er niet meer zijn) Hans Van Mierlo in reactie op een kabinetsformatie waarbij Wouter Bos de wens om parlementair onderzoek in te stellen naar de Irak oorlog had opgegeven in ruil voor regeringsdeelname:
“Wij, die politici hun gang laten gaan of zelfs faciliteren bij hun ondermijning van principiële mensenrechten van “anderen”(?), geven iets weg”.
Dat niet van ons is.
René Broer zet zich als ambtelijk ruifvreter al 20 jaar in om conflicten tussen burgers op te lossen. Het enige wat daarbij wel eens wil helpen, zo leert de ervaring, is werken aan de erkenning door beide partijen van elkaars rechten.
