Michele Bachmann maakt er een potje van. Gebrek aan eruditie lijkt voor de Republikeinse kandidaten eerder een vereiste te zijn dan een handicap en Michele Bachmann is de vleesgeworden belichaming van betreffende intellectuele onkunde. Michele Bachmann heeft echter een oplossing: met het oog op de première van de film The Iron Lady – met Meryll Streep in de rol van de levende politieke legende – is het een uitgelezen moment om zichzelf te profileren als dé Amerikaanse Thatcher 2.0. Hierbij haar eigen intellectuele armoede transformerend en wentelend in de rol van antieke trots. Gewoon omdat het kan. Misschien maar goed dat Baroness Thatcher of Kesteven niet geheel meer bij kennisgeving is.
Palinisme
Het Republikeinse speelveld kent enkele kandidaten die een haat lijken te hebben ontwikkeld tegen de rede en redelijk verstandelijk vermogen. Sarah Palin spant nog steeds de kroon en heeft geboorte gegeven aan de inmiddels wijdverbreide term palinisme. Het palinisme staat (vrij vertaald) synoniem voor een weinig fortuinlijke, ofwel foutieve uitspraak. De uitspraken van Sarah Palin zijn stuk voor stuk verworden tot regelrechte klassiekertjes. Zo suggereerde Palin in haar periode als burgermoeder stellig dat dinosaurussen en mensen tegelijkertijd op aarde hebben geleefd, zowaar zesduizend jaar geleden. Een interessant gegeven. Zeker met in het achterhoofd houdend dat Newt Gingrich ooit op Grausiaanse wijze de inleiding van het boek America’s Best Zoos schreef, waarin hij te kennen gaf een fanatiek liefhebber te zijn van de ons reeds ontvallen tweevoetige vleeseters. Ligt hier een open sollicitatie voor eventuele running mate in het verschiet?
Kroonjuweeltje
We zijn de ene ‘politieke parel’ nog niet vergeten, of het volgende kroonjuweeltje ligt reeds op het nachtkastje: Michele Bachmann. Zij beschouwde zichzelf eerder al als de ultieme erfgename van Ronald Reagan, nu dus als de politieke reïncarnatie van een nog levende Margaret Thatcher. Daar gaat iets fout. Men moge het voorspelbaar noemen. Men moge insinueren dat dit geheel in de lijn der verwachtingen lag. Merkwaardig is echter de werkelijke of geveinsde onbekendheid van Bachmann met de handelsmethode van haar veronderstelde evenknie. Haar geslacht is het enige waarmee Bachmann zich zou kunnen onderscheiden van de andere Republikeinse kandidaten in de wedijver om Mitt Romney de Republikeinse nominatie te ontfutselen. Weinig anders heeft Bachmann eveneens gemeen met de vrouw die op een fraaie zestiende plaats eindigde in het Engelse programma De Grootste Brit aller tijden.
Gouden huwelijk
Margaret Thatcher was vakbekwaam. Sinds haar jaren op school had ze zichzelf een missie opgedragen: het inhoudelijk de baas zijn van iedere man die zich binnen haar invloedssferen zou begeven. Door noeste arbeid en haar politieke huiswerk tot in de puntjes uit te werken, zorgde zij ervoor dat zij immer beter geïnformeerd was dan haar collega’s. Of sterker nog: haar tegenstanders. Toen de gelegenheid zich voordeed, ontwikkelde zij haar radicale agenda, herontdekte zichzelf en nestelde zich in de positie van een anti-establishment buitenbeentje. Haar verdiensten bleven niet onopgemerkt binnen de Conservative Party van Harold Macmillan en Edward Heath. Ze werd groter en groter, maar verwerd nooit tot een razende ideoloog – eerder een instinctief voorzichtig en pragmatisch politicus uit Westminster die vooral geïnteresseerd was in het leveren van behoorlijk bestuur. Zo geloofde zij in het principe van belastingverlaging en begrotingsevenwicht, maar verhoogde belastingen waar nodig. Haar IJzeren Wil zorgde ervoor dat president Reagan op het matje van Downing Street 10 werd geroepen, waar zij haar Amerikaanse ambtgenoot attendeerde op het onverantwoord laten oplopen van het Amerikaanse begrotingstekort. De politieke liefde was beklonken. De trouwkaarten werden geschreven. De verlovingsringen uitgezocht. Een gouden huwelijk werd ingewijd.
Bachmann daarentegen is een populist met een wijdverbreid anti-Washington-predikaat. De positieve noodzakelijkheid van het sluiten van compromissen is vrouwe Bachmann onbekend. Haar drijfveren bevinden zich niet in het politieke, maar in het religieuze als zijnde een dienares van God op aarde. Waar in de Middeleeuwen na een lange schemering de Renaissance het directe licht van de oude geschriften hervond, waart Bachmann zich nog in obscurantisme en dogmatische afstomping van kritisch menselijk vermogen. Hedendaagse wetenschap wordt daarbij op vele terreinen pertinent onjuist verklaard. Bachmann is fel pleitbezorgster van conservatieve waarden als pro-marriage en pro-life (lees: anti-abortus). De laatste is een erg manipulatieve benaming voor een achterhaald standpunt, omdat niemand zich kan keren tegen een levensvatbaar principe.
Geloofskaart
Hoewel Thatcher altijd geclaimd heeft enige vorm van het christelijke geloof aan te hangen, heeft ze deze kaart nooit politiek gespeeld. Hoewel zij zich wel regelmatig kantte tegen het principe van permissiviteit – een attitude waarbij men zeer veel toelaatbaar acht zonder voorwaarden te stellen en hierbij verbodsregels poogt te weren – waande zij zich op het gebied van socio-sexuele vraagstukken toch vaak in libertarische contreien. Zo stemde zij in de jaren zestig voor zowel het liberaliseren van de abortuswetgeving en het legaliseren van homoseksualiteit. Ondanks dat zij een grote Joodse achterban genoot en persoonlijke sympathie met zich meedroeg aan het Israëlische adres, mondde dit te nimmer uit in obsessieve stellingnames. Zo was zij zich er ten volste van bewust dat de Palestijnen onrecht werd aangedaan en bewoog Reagan er consistent toe nieuwe vredesonderhandelingen door te drukken. Iets wat Bachmann en de rechterzijde van het Republikeinse speelveld onbekend in de oren klinkt. Met een enkele uitzondering daargelaten: Ron Paul.
Ik raad iedereen aan de film The Iron Lady te aanschouwen en het prangende verschil gade te slaan. Holle retoriek kan niet worden opgepoetst in de ijdele hoop dit tot een hedendaags boegbeeld van antieke trots te vermaken. Moge daarom de legendarische woorden van Lloyd Bentsen (voormalig running mate van de Democratische presidentskandidaat Michael Dukakis) herhaald worden en de woonkamer van de Bachmannetjes ingeslingerd worden. Ooit maakte Bentsen grote indruk in een televisiedebat met zijn Republikeinse tegenkandidaat Dan Quayle. Op het moment dat Quayle zich vergeleek met John F. Kennedy greep Bentsen zijn katheder vast en spuwde in de microfoon: “Senator, I served with Jack Kennedy. I knew Jack Kennedy. Jack Kennedy was a friend of mine. Senator, you’re NO Jack Kennedy.” Moge er met genoegen een Amerikaan opstaan om de woorden van Bentsen op een eigentijdse manier te reproduceren. Michele Bachmann, you’re no Maggie Thatcher.
Dave Boomkens is student Wijsbegeerte en tevens mede-initiafnemer van het liberaal platform ‘Huis van Afgevaardigden’. Op dat blog verscheen dit artikel eerder.
Foto CC: Gage Skidmore
