“Third place is a ticket to ride” zei een verslagen Jon Huntsman na zijn teleurstellende resultaat in de voorverkiezing van New Hampshire die hij als overwinning vierde. De rit duurde echter slechts een paar dagen want gisteren gooide Huntsman alsnog de handdoek in de ring. Hiermee eindigt een van de meest vermijdbaar desastreuze politieke campagnes van de afgelopen jaren. Hoewel hij veel mee had, deed een aaneenschakeling van onverstandige uitspraken en strategiën hem de das om.
Identiteitspolitiek
Huntsman’s kandidatuur is een goed voorbeeld van de krachten en risico’s van identiteitspolitiek. Hij was een geliefde kandidaat onder veel Democraten. Zelfs overtuigde liberals biechtten op stiekem een zwak voor hem te hebben en vielen voor zijn imago als een gematigde Republikein. Huntsman omarmde dit beeld en cultiveerde het door abstracte slogans als “Country First” (gestolen van de McCain campagne in 2008) en “Restoring Trust” te gebruiken voor zijn campagne.
Deze identiteit is echter geen goede reflectie van Huntsman’s politieke standpunten en verleden. Als populaire gouverneur van Utah, een van de meest conservatieve staten in de VS, voerde Huntsman een onmiskenbaar rechts beleid. Zo zorgde hij voor de grootste belastingverlaging in de geschiedenis van de staat en voerde hij enkele stevige maatregelen tegen abortus in. Huntsmans campagneplatform was ook duidelijk conservatief. Met zijn goedkeuring voor het budget van Paul Ryan, steun voor flinke belastingverlagingen, oppositie tegen de meeste subsidies en bail outs en zijn afkeuring van het federale overheidsbeleid op het gebied van onderwijs, deed Huntsman zeker niet onder voor veel van zijn rivalen.
De campagne koos er echter bewust voor om dit verleden te negeren, zijn platform te downplayen en zijn identiteit als een gematigde Republikein te omarmen, om vooral gematigde Republikeinen en onafhankelijke en Democratische kiezers aan te spreken. Het zegt veel over de kracht van identiteitspolitiek dat hij hierin slaagde. Het betekende echter dat zijn campagne gedoemd was te mislukken omdat hij weinig steun kreeg van conservatieve Republikeinen.
“Iowa picks corn, New Hampshire picks presidents”
Een andere belangrijke factor in het falen van de campagne zijn de vele onhandige uitspraken waarmee hij conservatieve Republikeinen van zich vervreemdde en zich wist te profileren als een elitaire politicus. In een recent interview met Politico verklaarde Huntsman:
I believe in the ideas put forward by Theodore White, the cycles of history, I believe we are in one such cycle. I think that cycle ultimately takes us to a sane Republican Party based on real ideas.”
Daarmee impliceerde hij dat de huidige Republikeinse partij niet goed bij zinnen was en jaagde hij veel conservatieven tegen zich in het harnas. Eerder in het campagneseizoen wist hij al veel conservatieven te beledigen door op Twitter te melden:
To be clear. I believe in evolution and trust scientists on global warming. Call me crazy.”
Een groot deel van de Republikeinen staat sceptisch tegenover global warming en is erg gelovig, en Huntsman presteerde het om deze groep onnodig te beledigen. Ook zijn dochters droegen op Twitter hun steentje bij aan het beledigen van veel conservatieve Republikeinen, bijvoorbeeld door de andere kandidaten te ridiculiseren. Het zorgde weliswaar voor media aandacht, volgers op Twitter en een toename aan Democratische steun, maar het vervreemdde veel Republikeinse kiezers.
Huntsmans meest kwalijke uitspraak vond echter vlak voor de Iowa caucuses plaats. In een verklaring waarom hij niet in Iowa stemmen aan het winnen was, zei hij:
They pick corn in Iowa. They actually pick presidents here in New Hampshire.”
Met één zin wist hij alle kiezers in Iowa te beledigen en zich neer te zetten als een arrogant figuur naar de rest van het Republikeinse electoraat. Een betere politicus en capabelere campagne had dergelijke uitspraken zeker vermeden om niet onnodig kiezers van zich te vervreemden.
Jon Weaver
Met Jon Weaver als campagnestrateeg haalde Huntsman een controversieel figuur in huis. Weaver was de voormalige strateeg van John McCain in 2000 en werd na de overwinning van Bush tijdelijk een Democraat. Na wederom voor McCain te hebben gewerkt in 2007 werd hij ontslagen na een interne ruzie. Politico berichtte afgelopen zomer al dat een dergelijke interne ruzie ook in het Huntsman kamp had toegeslagen als gevolg van Weaver. Zijn carriere is er dus één van mislukkingen en ruzies. Daarnaast heeft ook hij enkele beledigende uitspraken gedaan richting conservatieve kiezers en Huntsman’s rivalen. Zo zei hij bijvoorbeeld:
There’s a simple reason our party is nowhere near being a national governing party. No one wants to be around a bunch of cranks.”
Op z’n minst een onhandige uitspraak. Ondanks alle drama en onhandige uitspraken bleef Huntsman echter trouw achter Weaver staan.
Strategie
Weavers strategie was grotendeels een kopie van zijn eerdere McCain-campagnes en zette in op een overwinning in New Hampshire. Dit was voor Huntsman gedoemd te mislukken. McCain was in 2008 al jarenlang een bekende gematigde Republikein met een grotere basis van steun in de partij. De kiezers van New Hampshire, maar ook in andere staten, waren al goed met hem bekend. Dit was bijvoorbeeld te zien in McCains gedeelde derde plaats in Iowa, met 13,1 procent van de stemmen in 2008. Huntsman daarentegen wist daar dit jaar slechts één procent van de stemmen te behalen.
De Republikeinse partij is daarnaast een andere dan die van 2008. Na de Tea Party-‘opstand’ van 2010 is de partij rechtser en conservatiever dan voorheen. Zelfs Romney, die veel gematigde kiezers aanspreekt, heeft een duidelijke draai naar rechts gemaakt. De partij is minder vriendelijk tegen ogenschijnlijk zeer gematigde kandidaten. Buiten New Hampshire maakte Huntsman dan ook weinig kans. Als Huntsman zijn conservatieve achtergrond en platform had omarmd en een bredere campagne had georganiseerd in meerdere staten, had hij een veel betere kans gemaakt. Tenslotte moest Huntsman ook nog eens zijn gematigde stemmen in New Hampshire delen met zowel Romney als Ron Paul. De McCain strategie is voor Huntsman in 2012 op een enorme mislukking uitgelopen.
Huntsmans campagne is een aaneenschakeling van vermijdbare fouten, gemiste kansen, beledigende uitspraken en dubieuze strategieën. Huntsman was een populaire conservatieve gouverneur met ervaring in de buitenlandse politiek en een zeer conservatief platform. Als hij dit had bendadrukt onder het Republikeinse electoraat, dan had hij echt een “ticket to ride” gehad. Nu was zijn campagne gedoemd te mislukken.
Mels de Zeeuw studeerde politicologie en American History aan UCLA en de Universiteit Leiden, woont in Atlanta, Georgia en voert campagne voor Ron Paul in South Carolina.
