De spanning loopt op: krijgt de lijst van Amerikaanse presidenten er in november een nieuwe naam bij, óf mag president Obama nog een tweede termijn in het Witte Huis verblijven? Dat roept vragen op over de geschiedenis van de presidentsverkiezingen in Amerika. Wie waren de 42 mannen die Obama voorgingen en hoe verliepen de verkiezingscampagnes door de eeuwen heen? De komende weken zullen de presidenten één voor één de revue passeren. Deze week: George Washington.
George Washington werd geboren op 22 februari 1732 in Westmoreland County in Virginia. Hij was afkomstig uit een vooraanstaande plantersfamilie en genoot een opleiding tot landmeter en militair. In 1743, toen George 11 jaar oud was, overleed zijn vader en korte tijd later verhuisde hij naar het familielandgoed in Virginia, Mount Vernon. Negen jaar later overleed ook zijn halfbroer Lawrence, waardoor George op 20-jarige leeftijd eigenaar werd van het landgoed.
Franse en Indiaanse Oorlog (1754 – 1763)
Halverwege de achttiende eeuw waren Frankrijk en Engeland in een conflict verwikkeld over Noord-Amerika. Deze Franse en Indiaanse Oorlog duurde van 1754 tot 1763. Op 22-jarige leeftijd nam Washington deel aan deze strijd aan de kant van de Engelsen. Hij toonde zijn kwaliteiten als leider en werd in 1755 gepromoveerd tot kolonel en opperbevelhebber van de Virginia Militia. Toen de grenzen van Virginia veilig waren gesteld, werd Washington volksvertegenwoordiger in Virginia en verliet hij het leger. In 1756 trouwde hij met de rijke weduwe Martha Curtis, die twee jonge kinderen had, en het echtpaar leidde enkele jaren een rustig leven op Mount Vernon. De Britten namen ondertussen de Franse koloniën in Noord-Amerika over en het grootste gedeelte van de oostkust stond onder Britse controle.
Continental Congress
Naarmate de 18e eeuw vorderde, ontstond er steeds grotere weerstand tegen deze Britse overheersing. Zodoende werd in 1774 het Continental Congress opgericht, een wetgevende vergadering van vertegenwoordigers van de verzamelde dertien koloniën. Washington werd gekozen als afgevaardigde van Virginia en woonde het congres bij dat duurder van 5 tot en met 26 september. Tijdens de bijeenkomsten werd het verzet tegen de Britse belasting op thee en andere producten gecoördineerd. Maar dit bleek niet voldoende. Toen Groot-Brittannië op 26 maart 1775 oorlog verklaarde aan de koloniën, werd besloten tot de oprichting van een tweede Congress. Dit Congress werd opgericht op 10 mei 1775 en bleef bestaan tot 1 maart 1781. Op 15 juni 1775 richtte zij het Continentale leger op om te strijden tegen de Britten. Washington werd verkozen tot opperbevelhebber.
Onafhankelijkheidsverklaring
Hij nam het bevel over de troepen rond Boston op zich en in maart 1776 verdreef Washington de Britten uit de stad. Bij de verdediging van New York city ging het echter mis. Tegen het strak georganiseerde Britse leger leken de revolutionairen geen schijn van kans te maken. Washington trok zich terug en probeerde de Britse troepen te ontwijken en door middel van verrassingsaanvallen te bestoken. Ondertussen nam het tweede Continental Congress op 4 juli 1776 de Onafhankelijkheidsverklaring aan. Twee jaar later formaliseerde het Congress zijn rol als de facto regering met het aannemen van de Articles of Confederation. Toen de Fransen in 1778 de zijde van de Amerikanen kozen in deze onafhankelijkheidsoorlog, trokken de Amerikanen aan het langste eind. In 1781 stond Washington aan het hoofd van de troepen die de capitulatie van de Engelsen aanvaardden. Na de Britse erkenning van de Amerikaanse onafhankelijkheid in 1783 verliet Washington het leger en trok zich wederom terug op zijn landgoed.
Monarch of president
De strijd was echter nog niet gestreden, want met de Amerikaanse onafhankelijkheid kwamen nieuwe problemen aan de oppervlakte. Het land had zich net ontworsteld van de Engelsen en men wilde niet dat een monarch opnieuw het land zou gaan besturen. Tevens werd de functie van president bediscussieerd. Duidelijk was wel dat, áls er toch een president moest komen, de functie bekleed zou moeten worden door Washington. Hij was een militair die na de onafhankelijkheidsoorlog zijn geweer aan de wilgen had gehangen en was teruggekeerd naar zijn landgoed. Hij was in de ogen van de kiesmannen niet op zoek naar macht en daardoor in hun ogen de enige geschikte kandidaat.
President George Washington
Nadat de staten van de Unie de nieuwe grondwet hadden goedgekeurd, werd Washington door de kiesmannen op 4 februari 1789 unaniem gekozen tot de eerste president van de Verenigde Staten. De inhuldiging vond plaats op 30 april 1789. Hij stond in zijn tijd bekend als een president die bereid was zijn eigen belang op te offeren voor het belang van de natie. Washington behartigde geen partijbelangen en hij hoopte dat de Amerikaanse politiek ook partijloos zou kunnen blijven. Hij regeerde twee termijnen, van 1789 tot 1797, waarna hij zich niet meer herkiesbaar stelde en zich terugtrok op zijn landgoed. Tot aan Franklin Roosevelt (1933-1945) is de ongeschreven regel, dat een president maximaal twee termijnen mag regeren, gehandhaafd. Doordat Washington na twee termijnen aftrad, ontdeed hij het presidentschap van alle monarchale ambities.
Marianne van Exel is hoofdredacteur van IsGeschiedenis.nl, het weblog dat dagelijks historische achtergronden bij het nieuws biedt. Dit artikel werd tevens daar gepubliceerd.
