Gisteren vond op de faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht een debat plaats over het populisme van Geert Wilders, met de titel From Widukind to Wilders. Cultural Memory and the Resources of the Past. Centraal thema is het creëren en mobiliseren van angstgevoelens door de geschiedenis heen. Van meet af aan was duidelijk dat het een debat was over, en vooral tégen Wilders, zoals die het jaar er voor gehouden werd door Rob Riemen. Het tot op de draad toe versleten argument werd historisch uitgediept: de angst voor de Islam is een irreële angst, en dus een fobie. Wilders wakkert deze aan en exploiteert ze zoals dat wel vaker in de geschiedenis is gebeurd. Ergo: Wilders is een gevaarlijk man. Maar hoe fobisch zijn de tegenstanders van Wilders eigenlijk, en welke angst is reëler: die voor de Islam of voor Wilders?
Het debat is tekenend voor de de hypocrisie van de tegenstanders van Wilders: degenen die hem ervan beschuldigen angstig te zijn, vrezen dat Wilders een gevaarlijk man is en in staat een nieuw Derde Rijk te stichten. Waar elke vorm van angst voor de Islam wordt afgedaan als onterecht, als primitief racisme, is elke vorm van angst voor Wilders plots gerechtvaardigd. Riemen schreeuwde het zelfs van het Lowlands-podium: Sta op tegen fascisme! Met de ene hand een vuur doven en met de andere er een aanwakkeren. Voor een gezond debat is het belangrijk te kijken naar de geldigheid van het fobie-argument. Welke partij is het meest fobisch?
De Islamofoben
Want waarom heeft Wilders ongelijk als hij wijst op het gevaar van de Islam? Er wordt gebruik gemaakt van een nogal schimmig gegeven van meerderheid en minderheid. ‘De meerderheid van de moslims wil gewoon in vrede leven en heeft niets met jihad en sharia. De meerderheid van de moslims is gematigd.’ Die uitspraak kan natuurlijk nooit cijfermatig hard worden gemaakt, maar afgeleid worden uit het feit dat er geen oorlog aan de gang is, dat er niet dagelijks in Nederland een bomaanslag plaatsvindt, en dat de meeste moslims deel uit maken van doodgewone gezinnen, braaf werken en belasting betalen, et cetera. Kortom: als de meerderheid der moslims een gevaar zou opleveren, zou Nederland er nu heel anders uitzien. Dat is heel plausibel. (Tenzij je meent dat ‘ze afwachten om toe te slaan’ maar niets wijst daar op.) Dus als de islam al gevaarlijk is, wordt dat gevaar veroorzaakt door een radicale minderheid. Maar is het onterecht als mensen een minderheid vrezen? Het gegeven dat de radicalen tot een minderheid behoren, maakt de dreiging niet per se minder groot.
En laten we wel wezen: we weten intussen dat die minderheid wel bereid en in staat is tot het beramen van aanslagen, het intimideren van schrijvers, denkers, politici en met terreur hele landen in zijn greep kan houden, zoals bijvoorbeeld de Taliban, Boko Haram en Al Quaida. Hebben hun acties met ‘de’ Islam te maken? Wel degelijk. Ook al zullen moslims die hun geloof anders beleven schreeuwen van niet; de strijders baseren zelfs hun wetten op de Koran. Dat hun acties soms voortkomen uit bezetting, en dat het in wezen ‘verzetsstrijders’ zijn, dat kan zo zijn, maar dat maakt hun overtuigingen niet minder Islamitisch. Islam gelijkstellen aan geweld is onzin, maar dat er internationaal heel veel gewelddadige Islamieten actief zijn, moge duidelijk zijn. Het soort samenleving dat ze met geweld willen implementeren kennen we ook. De radicalen willen iets totaal anders dan de gemiddelde westerling, geen persvrijheid, geen onafhankelijke rechtspraak, geen scheiding van staat en religie maar sharia, andere rechten voor mannen dan voor vrouwen. Dat staat nogal haaks op de toestand nu. Dat is nogal wat om te verliezen.
Is het fobisch om daar voor te waarschuwen? Nee. Als elke Islamiet wordt weggezet als een gevaar, dat is een overtrokken angst, en dus een fobie. Maar Islamitisch geweld is helaas aan de orde van de dag. Ook al zal ons polderlandje hoogstwaarschijnlijk nooit bestuurd worden door Moefti’s, pogingen het land te ontwrichten zijn wel degelijk gevaarlijk. Daarvoor waarschuwen is relevant, aangezien het wel heel veel andere landen treft.
De Wildersofoben
Gek genoeg winden de tegenstanders van Wilders zich stukken minder op over bomaanslagen, zelfmoordaanslagen, de positie van vrouwen, homo’s en minderheden in landen met een Islamitische cultuur en politieke grondslag. Zij zien het gevaar juist in Wilders en diens strategieën. Vreemd niet? Alsof je zit gevangen tussen een hond en een krokodil, en vooral schrikt van dat geblaf, want vooralsnog zijn er geen PVV’ers die zichzelf opblazen, die proberen met geweld hun ideologie op te dringen. (En bovendien, al zouden ze ‘hun’ ideologie proberen op te dringen, het is een rechtsstatelijke ideologie, ondanks ongenuanceerd geblaf om aandacht dat anders doet vermoeden). De enige – volgens de tegenstanders door Wilders gecreëerde – militant was Breivik. Maar zelfs al was Wilders persoonlijk verantwoordelijk voor de daden van Breivik, dan nog is Oslo, hoe afschuwelijk ook, niets in vergelijking met het geweld gepleegd in naam van de Islam. Ook de angst voor genocide op Islamieten is absurd: dat gaat niet alleen lijnrecht in tegen alle principes van de PVV, die is bovendien totaal onmogelijk in een maatschappij als de onze, omdat die gecontroleerd wordt door talloze internationale verdragen. De wereld anno nu kijkt mee, voortdurend en overal, en zal interveniëren. Genocide is alleen nog mogelijk in afgelegen, woeste gebieden waar elke vorm van regering ontbreekt.
Elke Islamiet als een gevaar beschouwen is ridicuul. Dat Wilders’ tegenstanders op dat risico wijzen is verstandig. Dat Wilders waarschuwt voor het gevaar van de radicale Islam is eveneens verstandig, nijpender en veel meer op zijn plaats gezien de internationale ontwikkelingen. Alle gevaren en risico’s tegen elkaar afgewogen kan men niet anders dan concluderen dat de echte fobielijders de tegenstanders van Wilders zijn. Wilders roept ‘kopvoddentaks’ om aandacht te krijgen, radicale Islamieten plegen een bomaanslag. Hou daar maar eens een lezing over.
CC foto: Victor Bezrukov
