(foto: www.twcenter.net)
Vraag: hoe maak je van Ottomaanse Turken goede christenen? Antwoord: je beschiet ze met vierkante kogels. Wel uit James Puckle’s in 1718 gepatenteerde revolver-machinemusket. James Puckle (1667–1724) was een schrijver, advocaat en uitvinder in Londen. Over zijn schrijfcarrière wordt nauwelijks nog gerept, maar zijn mechanische machinemusket is niet vergeten. Iets wat men overigens in zijn tijd wel deed. Hoewel er naast de proefexemplaren een paar zijn gemaakt, werd het wapen nooit door de strijdkrachten van een Europees land aangeschaft. Ondanks dat Puckle’s ook ronde kogels verschoot. Om mee op christenen te schieten. Liefst om protestantse waarden te verdedigen.
Nu zijn de ballistische eigenschappen van vierkante kogels niet om over naar huis te schrijven, dus veel zorgen hoefden de Turken zich niet te maken. Geraakt worden door een loden ronde bal met een diameter van 32 mm is verder nauwelijks minder vervelend dan iets hoekigs van soortgelijk formaat. Puckle’s Defense Gun had met een maximum kaliber van 1,25 inch dan ook meer weg van een kanon dan een musket, waar .75 inch een gangbaar kaliber voor was rond 1718. Het patent rept ook van de mogelijkheid om explosieve granaten te verschieten, wat het wapen nog opmerkelijker maakt.
Replica gebouwd door ‘artisans anonymous’ – van www.littlegun.be, waar meer
Puckle ontwierp een revolvermechanisme waarvan de roterende cilinders elf of zes ronde kamers met een musketlading hadden. Hoewel het kaliber als 1,25 inch wordt omschreven, lijkt de elf-kamer cilinder van een kleiner kaliber te zijn op de patenttekening (hier groot). Naast de ‘rond’ verschietende cilinders was er een zeven-kamer ‘vierkante’ versie. Voor de Turk. Het patent rept van ladingen met twintig Turken-kogels. Gezien de zeven kamers, ging het vermoedelijk dan om twintig kleine kubuskogels per kamer. Het zware 1,25 inch kaliber lijkt hiermee alleen van toepassing op de ronde zes-kamer versie. Ook bedoeld om mee op christenen te schieten. Of de dikke zes-kamer versie dan alleen op katholieken moest worden gericht, is onbekend.
(foto: www.littlegun.be)
Puckle’s wapen op driepoot kon negen schoten per minuut verschieten. Weliswaar nu een slaapverwekkende vuursnelheid, maar in 1718 ongehoord. De gemiddelde musketschutter was blij met drie gerichte schoten per minuut. Met de zwengel op het revolvermechanisme lijnde je elke gevulde kamer op voor de loop om deze af te vuren met een repeterend vuursteenslot. Vervolgens laadde het bedieningsteam een verse cilinder en kon opnieuw gevuurd worden. De vuursnelheid betekende in de praktijk dat een Puckle-team van drie man -met een musket- theoretisch eveneens negen schoten per minuut kon afgeven. Dit realiseerde men zich kennelijk toen ook al. De complexiteit en benodigde precisie in de constructie van het wapen maakte productie daarnaast lastig. Puckle’s Defense Gun werd daarom geen succes. Wel blijft het een opvallend ontwerp met de nodige vroege toepassingen zoals een patroonmagazijn-revolvercilinder.
Over revolvercilinders gesproken. Zou de ontwerper van onderstaande door Puckle geïnspireerd zijn? (Gevonden als ‘What The Fuck Gun’)
Mini Puckle
Musket vuursnelheid
