Deze week werd bekend hoeveel nieuwe eerstejaars de Engelse universiteiten komend studiejaar tegemoet kunnen zien. Studiejaar 2012/2013 is het eerste jaar van het nieuwe systeem: met uitzondering van Schotland kunnen universiteiten tot drie keer zoveel collegegeld vragen. In Engeland betaal je per 1 oktober dus zo’n 10.000 euro collegegeld – per jaar. De regering Cameron verzekerde de kiezer dat dit makkelijk kon: er zou een programma komen met beurzen voor studenten wier ouders het allemaal niet konden ophoesten, en het zou zeker niet tot een massale leegloop van de studenten leiden. Dat blijkt allemaal toch redelijk optimistisch ingeschat. Maar liefst TIEN (vooruit, 9,9) procent minder aanmeldingen zijn er. Goedemorgen.
Natuurlijk, er is grote werkloosheid onder pas afgestudeerden – dus de arbeidsmarkt kan het wel hebben. Wellicht denkt een deel van de aankomende studenten nu iets beter na over de keuze om te gaan studeren, maar er is zeer waarschijnlijk ook een deel dat eigenlijk heel graag had willen studeren en daar ook het talent voor had, maar nu toch maar iets anders gaat doen met het leven. Op de lange termijn betekent het dus maar één ding: Cameron en Clegg draaien de Engelse kenniseconomie een poot uit. Hoe groot die poot is, moet nog blijken, maar een poot is het.
Are you listening, Halbe Zijlstra?
Je mag hopen dat men in Den Haag meeleest. Geld telt dus, voor studenten. Zeker in een onzekere arbeidsmarkt (zoals in Engeland) is het voor de hand liggend dat studenten kiezen voor relatieve zekerheid en zo min mogelijk schulden opbouwen. Als studeren tot hogere schulden leidt, gaan minder studenten studeren. Dat geldt als je meer moet betalen, maar ook als je minder geld krijgt – zoals met de af te schaffen basisbeurs voor de masterfase. Net als Cameron en Clegg draaien Rutte en zijn kornuiten de nationale kenniseconomie een poot uit. Glunderend, dat dan weer wel.
U zult de apostelen van de kleine overheid ongetwijfeld nog horen beweren dat het allemaal wel mee zal vallen, met die uitstroom na de bachelor. Dat studenten best bereid zijn zich in de schulden te steken om gewoon die master te halen. Daarvoor is dus geen enkel bewijs. Als Nederlandse studenten net zo denken als hun Engelse generatiegenoten (en waarom zouden ze dat niet doen), gaan ze in groten getale werken, en laten ze de master voor wat ‘ie is.
Zeg maar dag tegen je concurrentiepositie
Werken is schitterend, uiteraard. Maar uiteindelijk betaal je als samenleving een keiharde prijs. Een stabiel (of groeiend) aantal hoogopgeleiden is goed voor onze economie. Zij kunnen in bepaalde sleutelsectoren simpelweg het verschil maken door hun denken en handelen. Een dalend aantal academici is op termijn ronduit ongunstig, en een universitaire bachelor is in Nederland GEEN afgestudeerd academicus – formeel niet, en in kennis en vaardigheden al helemaal niet.
Natuurlijk, het duurt een paar jaar, maar uiteindelijk werkt dat door, in de arbeidsmarkt en in de kwaliteit van je kenniseconomie. Maar goed, tegen die tijd hebben ze bij de VVD vast allang een smoes gevonden om de malaise in de schoenen te schuiven van de PvdA.
