Studenten en docenten Franse taal en cultuur hebben woedend gereageerd op het besluit van de Universiteit Leiden om de opleiding Franse taal en cultuur op te heffen. Frans zal onderdeel gaan uitmaken van een samenwerkingsverband, met Duits en Italiaans. Een algemene, brede opleiding zal de plaats innemen van specialisatie en verdieping in een belangrijke taal en cultuur. Dit alles naar aanleiding van de door staatssecretaris Zijlstra ingeslagen weg van “concentratie en profilering” van universiteiten in de Randstad.
De opleiding Frans is één van de eerste slachtoffers van deze schaalvergroting. En wellicht wisselgeld in een grote ruil tussen universiteiten in het westen van het land waarbij opleidingen worden verdeeld over de steden onder de noemer “concentratie”. Zij is dus niet de enige (inter)nationaal goed aangeschreven studie die opgeheven gaat worden.
Tweede taal
Dat er moet worden bezuinigd binnen de onderwijsinstellingen is betwistbaar, maar begrijpelijk. De beslissing om de opleiding Frans af te schaffen in Leiden is dat echter niet goed te snappen. Franse taal en cultuur biedt studenten in Leiden al eeuwenlang gedegen onderwijs in de mooiste taal ter wereld, de taal van grote schrijvers en grote filosofen, van Descartes, Rousseau. Vandaag de dag is het nog steeds een officiële taal in de Europese Unie en in de Verenigde Naties. Over de hele wereld gesproken door 110 miljoen mensen als moedertaal en door veel meer mensen, verspreid over de hele wereld, als tweede taal. De studie Frans bloeit in Leiden: de opleiding maakt winst en professoren hebben gedurende de afgelopen vijf jaar vier miljoen euro aan onderzoeksgeld verworven.
En dan nu de argumenten van de decaan om de opleiding op te heffen: Frans zou niet rendabel zijn, de taal zou te “westers” zijn, terwijl de universiteit wil dat de faculteit der Geesteswetenchappen zich meer richt op gebieden buiten Europa. Verbaasde docenten en studenten proberen al wekenlang de dialoog aan te gaan met de verantwoordelijke decaan. Want horen Afrika en Canada dan niet bij “de rest van de wereld”? Is winst maken dan niet genoeg? Is het niet goed dat de opleiding al beschikt over een ruime expertise op het gebied van de Francofonie, de organisatie voor Franssprekende landen van Amerika tot Noord-Afrika? Brieven en mails blijven onbeantwoord, een betere toelichting en beargumentering van de opheffing blijven maar uit, inspanning van opleidingscommissie en andere betrokkenen ten spijt. Van de democratische structuur van de universiteit blijft kennelijk weinig over als ingrijpende beslissingen worden genomen.
Kenniseconomie zonder gedegen taalonderwijs
De opleiding zelf is overigens niet tegen het oprichten van een brede bachelor, maar ziet geen toekomst in een op de wereld gerichte faculteit zonder gedegen taalonderwijs. De achteruitgang van de kwaliteit van het taalonderwijs is een onvermijdelijk gevolg van deze ongefundeerde beslissing. Vakken zullen niet meer, zoals nu, vanaf het begin van de opleiding worden gegeven in de doeltaal. Specialisatie zal pas later plaats kunnen vinden. Met de toegestane drie of vier jaar voor het voltooien van een bacheloropleiding blijft ook weinig ruimte over voor het volgen van extra vakken door de gemotiveerde, geïnteresseerde student. Deze studenten, afgescheept met algemene vakken, gegeven voor grote, volle collegezalen, zullen later uw kinderen moeten onderwijzen in deze wereldtaal, de taal van een belangrijke handelspartner bovendien! Deze studenten zullen gaan onderhandelen over de invoer van uw favoriete Beaujolais. Nu behalen Leidse studenten Frans in vergelijking met studenten van andere Nederlandse universiteiten de beste resultaten op objectieve toetsen, aangeboden door de Franse overheid. Zij beheersen het Frans dus beter dan hun collega’s in Amsterdam en Utrecht, waar de studie nog wel aangeboden zal worden in de toekomst.
Protest
Aanstaande woensdag 29 februari zullen docenten en studenten gezamenlijk optrekken richting het kantoor van de decaan. Er zijn geen goede redenen voor het opheffen van een bloeiende, kwalitatief hoogstaande opleiding Frans, de decaan en rector verzuimen de beslissing tot de abolition te onderbouwen met valide argumenten en de gang van zaken is ronduit ondemocratisch. De actievoerders zullen vanaf 11.00 uur te vinden zijn op het Rapenburg te Leiden, uiteraard getooid met de bleu, blanc, rouge…
Lies van Heteren, studente Franse taal en cultuur
Facebook: Red de Studie Franse Taal en Cultuur
