(foto’s: Innomot)
Rond heeft iets. Conventionele verbrandingsmotoren met zuigers en drijfstangen hebben soms een heerlijke X-factor, vooral auditief, maar ze missen pi. Velen zijn al op zoek geweest naar een interne verbrandingsmotor met meer pi. Felix Wankels is tot op heden het enige succesvolle ontwerp dat het ronder zocht. En vond. Meer pi kan gevonden worden in een kogelmotor met swing-zuigers. Of swing-ballen zoals in Innomots Hüttlin-kogelmotor. Deze zit boordevol pi en is inmiddels de conceptfase voorbij. Helaas is pi een kreng. Als wiskundige constante een ‘irrationaal getal’ en cijfermatig is het met 3,142857142857 etc. (gaat oneindig verder) ook niet echt prettig rond. Wellicht tekenend voor de problemen die overwonnen moeten worden in de Hüttlin-kogelmotor.
Hüttlin-kugelmotor
Het ontwerp kent inmiddels vele namen. Van Project Superball tot Kugelblitz. De patentaanvraag houdt het eenvoudigweg op ‘rotationskolbenmaschine’. Momenteel probeert het Zwitserse bedrijf Innomot het tot een productiefase te brengen en in 2011 had het bedrijf ter promotie al een stand op de Motorshow van Genève. Genius achter het ontwerp is de Duitser Herbert Hüttlin. Hij borduurt voort op het ontwerp van de Amerikaan Frank Berry, die zijn creatie in 1963 patenteerde. Hüttlin heeft al meer dan 150 patenten op zijn naam staan en zijn versie van de kogelmotor -met ronde zuigers die tegen elkaar in, in cirkelvormige buiscilinders roteren- moet dat aantal patenten vergroten. Innomot ziet meerdere toepassingen voor de Hüttlin-kogelmotor. Als een alternatief voor de conventionele zuigermotor, als een hybride motor (de Extended Range versie), als een hybride windturbine, als een zelfaangedreven compressor en als energiebron voor een huiscentrale. Brede ambities dus.
Hüttlin-hybride
Of Hüttlin de enige vernufteling is achter het ontwerp is gezien de omzwervingen hiervan (zoals peraves-kugelmotor) een beetje vaag, maar de keramische ellipskogels die de zuigers vormen in de vierfasen (viertakt) per omwenteling (tweetakt) Hüttlin-motor zijn van hem. Deze zouden voor een betere smering en afdichting zorgen dan het ontwerp van Frank Berry (†1969). Afdichting is net als in de Wankelmotor een probleem in kogelmotoren. Als deze zijn overwonnen is een Hüttlin nog compacter, met nog minder onderdelen dan een Wankel.
De grote vraag is natuurlijk of de Hüttlin meer vermogen uit minder brandstof kan halen? Wordt het pi-kwadraat, zeg maar? Een experimentele versie van de hybridemotor waarin het elektrische component om de verbrandingscomponent zit, levert alvast iets aan informatie op (.pdf). Deze op benzine werkende versie weegt 62 kilo, heeft een capaciteit-cilinderinhoud van 1180 cc waar met drukvulling 100,7 pk bij 3000 tpm uit komt. Hüttlin claimt veertig procent minder interne wrijving, met vergelijkbare waarden voor de uitlaatgassen als die van een moderne conventionele benzinemotor. Aan een versie met directe brandstofinjectie en een diesel wordt gewerkt.
Hüttlin-compressor
Mocht het toch op onvoldoende pi uitdraaien met de Hüttlin, zijn er meer opties. Zoals de Hongaarse Gömbmotor. Hoe dit pïet is helaas alleen in het Hongaars duidelijk. Van het Rotoblock is het gebrek aan een uitlegpagina mogelijk illustratief voor de ontwikkelingsfase, maar de Libralator draait al. In ieder geval als animatie (zie video). Er is dus hoop voor pi.
Innomot Hüttlin Range Extender
Libralato Engine
