Tijd voor wat strategische analyse in de WarRoom. Een jaar geleden lanceerde president Obama zijn herverkiezingscampagne, en om vrijwilligers te motiveren besloot Team Obama die ‘verjaardag’ niet ongemerkt voorbij te laten gaan. Speciaal voor de gelegenheid werd een One year ago website gebouwd die de geboekte vooruitgang in kaart brengt. Behalve een blik op de organisatie achter een grassroots campaign, biedt de website ook een mooi inzicht in het plan dat Obama’s topadviseurs Jim Messina, David Axelrod en David Plouffe hebben uitgedacht om de president aan een tweede termijn te helpen. Met een paar simpele kaarten wordt de electorale strategie van de president inzichtelijk.
Kaart 1: Kantoren van Team Obama
De website van Obama laat om te beginnen met de bovenstaande kaart zien waar het campagneteam allemaal kantoren heeft geopend. Natuurlijk heeft elke staat inmiddels minimaal één kantoor, maar daarnaast vallen enkele andere concentraties van kantoren op, die bovendien in grote mate overeenkomen met de electorale kaart van 2008 die hieronder staat afgebeeld.
De blauwe staten in kaart 2 zijn de staten die Barack Obama in 2008 won. In die staten zien we ook nu een grote aanwezigheid van Obama for America. Zet daar de onderstaande kaart bij die aangeeft waar het afgelopen jaar evenementen zijn georganiseerd in het kader van de campagne, en je krijgt in grote mate hetzelfde beeld. Hoewel die kaart met ruim 28000 evenementen vrij diffuus is, laat het dezelfde concentraties zien.
Kaart 3: Evenementen van Team Obama
Geel
Een aantal regio’s verdient nadere analyse om de gekozen strategie duidelijk te maken. Om te beginnen is er sprake van geconcentreerde aanwezigheid in gebieden die van nature Democratisch stemmen, de gele gebieden. In die omgevingen heeft Obama veel kantoren en evenementen, niet omdat er veel kiezers gewonnen moeten worden maar omdat de campagne geen kans van slagen heeft zonder een gemotiveerde en vrijgevige Democratic base. In die gele gebieden werft Obama de vrijwilligers en donateurs die de motor vormen van de campagne. Aan de westkust zijn dat van noord naar zuid grote steden als Seattle (Washington), Portland (Oregon), San Francisco en Los Angeles (beiden Californië). Aan de oostkust zijn dat steden als Boston en New York en eigenlijk het hele noordoosten dat New England wordt genoemd.
Paars en groen
De paarse en groene regio’s omvatten de traditionele swing states. In het groene gebied vallen de zogenaamde Rust Belt states. Dat zijn de industriële staten en steden in het noorden, die dankzij het verval van de zware industrie al sinds de jaren tachtig in economisch zwaar weer zitten, en waar een president zijn verkiezing zal moeten veiligstellen. Een heldere economische boodschap en een positief economisch vooruitzicht moeten Obama in die regio aan de overwinning helpen. Het paarse gebied is Florida dat als grote en diverse staat traditioneel bepalend is in elke presidentsverkiezing. In die beide gebieden kunnen verkiezingen dus gewonnen en verloren worden.
Blauw en rood
De blauwe en rode regio’s zijn de meest opmerkelijke voor een Democraat om nadrukkelijk aanwezig te zijn; het zijn staten waar Republikeinen doorgaans de dienst uitmaken maar waar Obama vooral dankzij minderheden een overwinning wist te halen in 2008. Het rode gebied omvat North Carolina en Virginia, staten met een grote Afro-Amerkiaanse bevolking die tot 2008 nooit echt een stempel op de verkiezingen wist te drukken, maar die in groten getale naar de stembus gingen om Barack Obama aan een overwinning te helpen. Het zijn staten waar Republikeinen altijd op rekenen om de winst te pakken, en die dankzij Obama swing states geworden zijn. Hetzelfde geldt voor de blauwe regio, Colorado en New Mexico, waar latino’s de president aan de overwinning hebben geholpen en in 2012 weer kunnen helpen. Ook Arizona, in 2008 als thuisstaat van John McCain nog gewonnen door de Republikeinen, kan nu eigenlijk tot die regio gerekend worden.
De concentratie van evenementen en kantoren die het afgelopen jaar het daglicht hebben gezien, laat een agressieve strategie zien. Obama zet niet in op de verdediging, maar probeert net als vier jaar geleden de Republikeinen te raken in hun eigen omgeving. Door Romney te dwingen om geld en energie te steken in staten die van nature rood gekleurd zouden moeten zijn, zorgt Obama ervoor dat hij minder tegenstand heeft in de swing states. Bovendien laat het zien hoever de organisatie van Obama’s campagne al gevorderd is, terwijl de Republikeinen nog rollend met elkaar over straat gaan om de nominatie veilig te stellen. Hoewel strategische keuzes maar zeer beperkt de uitslag van verkiezingen bepalen, heeft Team Obama het plan om herverkiezing af te dwingen inmiddels helder voor ogen.
Adriaan Andringa is hoofdredacteur van de WarRoom.