Na de uitzending van De Grote Jezus Quiz kreeg de EO stevige kritiek te verduren. Vandaag verklaarde EO-directeur Arjan Lock dat de vorm van het programma geen recht deed aan de inhoud die het wilde bieden. Het programma zou een sfeer van teveel humor uitstralen waardoor de inhoud ondersneeuwde. Hierover stelt Arjan Lock: “Dat spijt ons en doet geen recht aan de intentie van dit programma. We bieden daarom onze excuses aan aan iedereen die teleurgesteld of gekwetst is door dit programma.” Ondanks dit oprechte excuus is er niets mis met de vorm van het programma. Wat verkeerd was, is de gekozen inhoud. Een toelichting aan de hand van Aristoteles maakt dit duidelijk.
Inhoud, vorm, beweger, doel
Wat is het zijn van een ding? Aristoteles stelt dat het zijn van een object bepaald wordt door zijn inhoud, vorm, beweger en doel. De inhoud wordt bepaald door de materie van het object. De vorm is het idee dat de beweger in het object aangebracht heeft. De beweger is diegene die aanzet geeft tot het object. Het doel is datgene wat de beweger tot stand wil brengen.
In het geval van De Grote Jezus Quiz zijn deze vragen eenduidig te beantwoorden. De materie zijn de personen die in deze quiz aan bod komen. De vorm is de quiz zelf. Deze quiz wilde het verhaal van Jezus overbrengen via infotainment. Enerzijds informatief, anderzijds op een manier die aansluit bij de doelgroep die zich vooral via entertainment laat aanspreken. De EO is de beweger met als doel kennis over te dragen aan een publiek dat niet veel met het onderwerp in aanraking komt. Met de vorm, beweger en doel is niets mis. De inhoud daarentegen voldoet niet aan de eisen van het publiek. Er is niets mis met een beetje humor. Het probleem is dat de humor in De Grote Jezus Quiz bestaat uit leedvermaak.
What would Jesus do?
Wie zou Jezus zijn verhaal laten vertellen? Wie zou Jezus aan het woord laten in een quiz die naast entertainment informatie wil verschaffen aan mensen die Zijn verhaal niet kennen? Zou hij daadwerkelijk kiezen voor Kempi, Danny de Munk of een blonde dame die denkt dat dodenherdenking voortkomt uit het opstaan van Jezus? Het leedvermaak had voorkomen kunnen worden door voor andere materie te kiezen. Dat wil zeggen: er hadden andere personen plaat moeten nemen in de quiz. De EO kent een brede selectie aan Bekende Nederlanders die het woord van Jezus wil verspreiden. Denk aan Arie Boomsma, Ernst Daniël Smid en misschien zelfs Andries Knevel of Tijs van den Brink. Mocht het uit eigen stal niet lukken, zouden wellicht beter geïnformeerde BN’ers gepord kunnen worden voor een eenmalig optreden voor de EO. Niet de vorm is een verkeerde keuze geweest, maar de materie waarmee gewerkt is.
Wanneer volgend jaar gewerkt wordt vanuit de gedachte wat Jezus zou doen, kan een andere inhoud van de De Grote Jezus Quiz het fiasco van dit jaar doen vergeten. Misschien is dit te veel hoop op een goede afloop. Maar waar hoop is, is leven. Leven dat De Grote Jezus Quiz volgend jaar als nog gegeven kan worden.
Niels Hagen is kritisch op religie maar ziet er tevens de waarde van in.
