Weten & Tech

Michiel Mans met Wapens: Oud Nieuws

14-04-2012 12:00


(MANTIS luchtafweersysteem -foto Rheinmetall)

Toen ik rond 1997 voor het eerst online ging, surfte ik naar het Ministerie van Defensie op zoek naar de laatste militaire nieuwtjes. Over onze cavalerie las ik dat ze niet meer op paarden ten strijde trokken, maar in tanks reden. Geweldig, ik was weer helemaal bij. Afgelopen week bedacht ik dat u hier ook regelmatig met ouwe meuk verveeld wordt, dus deze week wat nieuwe ontwikkelingen. Geen sci-fi, maar systemen die nu instromen of dit spoedig gaan doen. Gezien de soms lange ontwikkelingstijd van wapensystemen is het nieuwe niet zelden al tien-twintig jaar geleden in gang gezet. De kleine greep aan uitgelichte systemen is representatief of illustratief voor de stand van zaken op dat gebied.


(foto: Raytheon)

Wapens zoals Raytheons GBU-53/B Small Diameter Bomb II (SDB). Deze lichte glijbom werd niet zozeer ontwikkeld om de collateral damage te beperken, wat wel een bonus is, maar om meer mee te kunnen nemen. Hebben wapens als de JDAM (vrijvallende 500-2000 pound bommen met een strap-on gps-besturingsysteem), de 500 pondsklasse AGM-65 Maverick en 100 pondsklasse AGM-114 Hellfire raketten gps, millimeterradar, laser of IR-geleiding, de 200 ponds GBU-53 doet alles-in-een. Dankzij uitklapbare vleugels heeft het ondanks een gebrek aan aandrijving een maximum bereik op hoogte van ruim 70 kilometer. De glijbom vindt met gps- en traagheidsnavigatiesysteem (INS) zijn weg naar het doelgebied, waar het op markerend laserlicht of met infrarood zijn doel vindt. Bij slecht zicht door regen, rook of een zandstorm moet de millimeterradar voor een hit zorgen om de ooit voor de AH-64 Apache bedachte slogan don’t bother to run, you’ll only die tired waar te maken.

MANTIS achter ouderwetse zandzakken, wat beter kan

(foto: Rheinmetall)

Missiles doen het prima in de lucht, maar zullen op de grond het kanon nog niet volledig vervangen. Kanonnen die het voorlopig wel met traditionele aandrijfladingen moeten doen. Nog geen rail gun of vloeibare aandrijfladingen. Het Rheinmetall MANTIS-systeem op basis van een 35 mm (Oerlikon) snelvuurkanon laat desalniettemin zien dat er nog zat evolutie in de lopen zit.

AHEAD

Een combinatie van externe radarvuurleiding, extreem hoge vuursnelheid (1000 spm) en programmeerbare munitie maakt het mogelijk om naast traditionele doelen ook binnenkomende mortier- en zelfs artilleriegranaten uit te schakelen. Of om een Duitse militair tijdens een demonstratie te parafraseren: ‘gooi niet met colaflessen binnen tien kilometer van MANTIS’. Tien kilometer is vermoedelijk het radarbereik. Het effectieve schootsbereik tegen colaflessen zal eerder de helft zijn. Waar de AHEAD munitie dan wel mist van maakt. In de AHEAD (Advanced Hit Efficiency And Destruction) granaten worden de ontstekers bij het passeren van de multifunctionele mondingsrem met de laatste ballistische- en doelgegevens geprogrammeerd om op 20-40 meter vóór het doel in een voorwaartse conus te exploderen waarbij 152 wolfraamprojectielen de cola een tik geven. Aan een laserbehandeling wordt gewerkt.

AMOS 120 mm systeem op CV-90

Dan de mortieren. Onze mariniers en luchtmobielen moeten hun mortier 120 mm H.B. Rayé nog traditioneel van boven laden. De Russen bedachten jaren geleden al dat voorladers uit de tijd zijn, en ontwikkelden een achterladend kanon-mortier. De Russen zijn niet de enigen. Het Fins-Britse Patria-BAE ontwerp AMOS is een 120 mm dubbelloops achterlader dat naast conventionele HE-projectielen ook geleide munitie kan verschieten. Een van de platformen voor AMOS is de CV-90 zoals in gebruik bij de Koninklijke Landmacht.

Beretta ARX-160 5.56×45 mm + 40 mm

(foto: Beretta via world.guns.ru)

Tot slot wat klein nieuws. Het oude is niet weg te branden. Veel nieuwe ontwerpen proberen toch op een M16 of AK47 te lijken. Er zijn uitzonderingen zoals de Israëlische Tavor TAR-21 assault rifle of de Beretta ARX-160. De meeste wapens blijven bovendien schieten in reeds decennia gebruikte kalibers (1954- NATO 7,62 x 51 mm, 1963- 5,56 x 45 mm). Sommige munitietypen stammen zelfs nog van net na de Eerste Wereldoorlog (1921- .50 12,7 x 99 mm). Of dáár weer voor (1902 – 9 x 19 mm Parabellum). Soms wordt nog ouder gehanteerd. Een pump action (1887 -Winchester 12-gauge) kan soms goed van pas komen in Afghanistan, waar ook Nederlandse militairen ze gebruiken. So what’s new?

Raytheon GBU-53/B

 

AMOS Advanced MOrtar System

 

Rheinmetall MANTIS