In de VS draait sinds enkele weken de documentaire Bully. Het is een film waar veel om te doen is. Zo nu en dan laait de discussie over (structureel) pesten op scholen weer op, meestal na een zelfmoord of andere wanhoopsdaad, maar de bedoeling van regisseur Lee Hirsch is het bullying-probleem definitief op de (politieke) agenda te zetten. De film vertelt het verhaal van vijf families met kinderen die ernstig lijden onder pestgeweld, waaronder de ouders van een jongen die zelfmoord pleegde na eindeloos getreiter. Bully is even schrijnend als sentimenteel. Heel bekend Amerika loopt weg met de film en steunt de boodschap van harte. Maar een van Amerika’s bekendste en meest controversiële schrijvers, Bret Easton Ellis, fileerde Bully op Twitter.
En Ellis heeft een punt. Niet zo gek, aangezien hij zijn schrijverschap te danken heeft aan een feilloos gevoel voor hypocrisie en de ziekmakende aard van de moderne Amerikaanse maatschappij. Want Bully is dan wel een hartverscheurende film over de verwoestende werking van genadeloze pestpartijen – niemand die de impact van zoveel sociale uitsluiting en vernedering ontkent – ondertussen omarmt de VS competitie, geldingsdrang en tegenstelling. Om nog maar te zwijgen over de volksstammen die genieten van excessief geweld in films en series. Ellis: “The biggest irony in recent American movies: The Hunger Games and Bully opened within the same week. Guess what every teen liked more?” Inderdaad, hoe ironisch: The Hunger Games laat zien hoe kinderen elkaar kapotvechten in een arena en is immens populair. Een ander bezwaar is volgens Ellis dat kinderen niet doodgeknuffeld moeten worden. “I was bullied. It was awful. But I learned a lot. I learned how to cope. It taught me things: people are cruel, the world sucks. I grew up,” tweet hij. En: “Bullying=Suicide? Personally I blame the parents and an entire culture that indulges a childproof world where pain and losing doesn’t exist.” Ergo: er is genoeg mis met maatschappij en mens, maar laten we liever onze kinderen leren er mee om te gaan. De makers van South Park hebben soortgelijk commentaar. En daarbij halen ze nog eens uit naar de commerciële motieven van de Weinstein Compagny, de filmstudio die Bully exploiteert. Al je wilt dat iedereen de film gaat zien, zoals Hirsch volhoudt, zet hem dan gratis op het internet. Geen speld tussen te krijgen.
Omgaan met weerstand is inderdaad een belangrijke vaardigheid, en Bully mag dan wat melodramatisch, commercieel en hypocriet zijn; dat doet niets af aan de intentie. Kinderen die doorlopend getreiterd en vernederd worden houden daar een behoorlijk verknipt zelfbeeld aan over. Hirsch’ film zet het debat weer in gang en dat is ook wat waard. De cynische duit in het zakje van Ellis overigens ook.
