Dinsdag schreven we hier dat de Republikeinse voorverkiezingen van vijf staten die avond, ondanks de gelopen race, toch nog een test vormden voor Mitt Romney. Dat hij zou winnen stond buiten kijf, maar de vraag of de voormalige gourverneur van Massachusetts definitief geaccepteerd zou worden door zijn beoogde achterban, was wel interessant. Twee criteria stonden centraal, de marge van zijn overwinning en de opkomst. Hoewel dat eerste prima uitpakte, was de opkomst bijzonder slecht. Mitt Romney heeft nog veel werk te doen om de Republikeinse achterban voor zich warm te laten lopen.
Opkomst
In absolute aantallen kiezers volgens The New York Times, was de opkomst afgelopen dinsdag en in 2008 was alsvolgt:
Staat 2008 2012 2012 tov 2008 Connecticut 150159 59657 40 procent Delaware 50062 28591 57 procent New York 607011 162103 27 procent Pennsylvania 807123 799958 99 procent Rhode Island 25649 14488 56 procent
Wat opvalt is dat in vier van de vijf staten de opkomst echt aanzienlijk lager is dan in 2008. Alleen in Pennsylvania, de thuisstaat van Rick Santorum waar hij ondanks zijn terugtrekking toch nog met 18 procent van de stemmen een tweede plaats haalde, was de opkomst bijna gelijk aan vier jaar geleden. In de vier andere staten die dinsdag stemden, lag de opkomst tussen de 27 en 57 procent ten opzichte van 2008. Een kanttekening is daarbij wel dat een aantal van die staten in 2008 nog op Super Tuesday stemden en er dus meer op het spel stond. Rhode Island stemde echter ook in 2008 ruim na Super Tuesday, toen er bijna niets meer op het spel stond. John McCain had met Mike Huckabee nog maar één serieuze tegenstander over en ook voor hem zat de race er in feite op; die avond trok hij zich zelfs terug uit de strijd maar toch lag de opkomst dit jaar op 56 procent ten opzichte van 2008.
Enthousiasme
Het totaalbeeld dat overblijft is dat van een gebrek aan enthousiasme om Mitt Romney in verkiezingen te steunen. De realisatie dat hij de nominatie heeft veilig gesteld, heeft ervoor gezorgd dat een enorme groep Republikeinen het niet meer de moeite waard vindt om naar de stembus te gaan. Vergelijk het met verkiezingen voor provinciale staten in Nederland. De opkomst is laag omdat er in de ogen van de meeste mensen weinig op het spel staat, mensen zien de relevantie van provincies vaak niet in. De mensen die zich echter expliciet met een partij identificeren gaan toch stemmen. Binnen voorverkiezingen zou hetzelfde moeten gelden. Mensen die zich zozeer identificeren met een partij dat ze aan voorverkiezingen deelnemen, zouden zo enthousiast moeten zijn dat ze altijd wel gaan stemmen. Natuurlijk valt de opkomst wel wat terug als de strijd gestreden is, maar een halvering van het aantal kiezers valt tegen. Alleen in de staat waar nog enthousiasme is voor een andere kandidaat dan Romney, de thuisstaat van Santorum, is de opkomst goed. Kiezers in Pennsylvania zijn dus enthousiaster over een kandidaat die zich al heeft terug getrokken, dan kiezers in andere staten zijn over de kandidaat die de nominatie in feite in handen heeft.
Dat gebrek aan enthousiasme kan Romney opbreken in november. Het was de grassroots movement, de brede volksbeweging, die Obama in 2008 aan zijn overwinning hielp. Spotjes op radio en tv en debatten hebben maar zeer beperkt invloed op de uitslag van verkiezingen. Elke kandidaat heeft honderduizenden, zo niet miljoenen, volgers nodig die zich met tijd, energie en donaties voor zijn campagne inzetten. Elke dag en in elke staat moeten er mensen van deur tot deur gaan om hun buren en kennissen te overtuigen. Elke dag en in elke staat moeten er mensen de telefoon oppakken om hun dorp, stad of staat af te bellen om zieltjes te winnen. Die enthousiaste vrijwilligers zijn niet de gematigde kiezers die nog overtuigd moeten worden, maar komen uit de fanatieke achterban van de partij die alles op alles wil zetten om de tegenstander te verslaan. Zonder die aanhang win je geen verkiezingen en het wordt steeds duidelijker dat Romney hen nog niet voldoende motiveert om naar een stembus te komen en zich uit te spreken als volgeling.
Strategie
Voorlopig is de strijd nog niet gestreden en hebben we nog maanden voor de boeg voor het moment van de waarheid. In die tussentijd kan Romney best het één en ander doen om de Republican base te motiveren. Hij zou een vicepresident kunnen kiezen die hen aanspreekt en enthousiasmeert. Een conservatieve lieveling als Chris Christie of Paul Ryan zou daarin zeker van toegevoegde waarde zijn. Zet hen in om op zo veel mogelijk evenementen te spreken waar de de fanatieke achterban verwacht wordt, en je creëert toch het idee dat er in het Witte Huis van president Romney ruimte is voor conservatieve Republikeinse idealen. Een alternatief is dat Romney tegen de verwachtingen in zelf niet direct naar het midden van het politieke spectrum rent voor de verkiezingen, maar zijn eigen achterban nadrukkelijk naar de mond blijft praten. Welke strategie Romney ook kiest, de verkiezingen van afgelopen dinsdag wijzen uit dat hij nog series werk moet besteden aan het enthousiasmeren van zijn eigen achterban.
Adriaan Andringa is hoofdredacteur van de WarRoom.
