Nederland heeft tijdens het EK een modderfiguur geslagen, zoveel mag duidelijk zijn. De crisis gaat echter dieper dan enkel het nationale elftal. Parallel aan de prestaties van Oranje, zit ook de NOS in een heel diep dal.
Over het hoogtepunt heen, grote ego’s en zelfoverschatting. Drie termen die de laatste dagen in één adem genoemd worden met het Oranje van Bert van Marwijk. Maar ook drie termen die van toepassing zijn op de verslaggeving van de NOS rondom het gehele EK.
Bedenkelijk niveau
De kwaliteitsinflatie van de NOS laat zich vooral voelen bij het wedstrijdcommentaar en op de momenten dat Jack van Gelder zich voor de camera heeft weten te nestelen. Juist Jack van Gelder, die zich graag profileert als de journalistieke tegenhanger van het roddelprogramma VI Oranje, blinkt uit in onderschatting van de televisiekijker en onwetendheid over de regels.
De voorbeschouwingen op de eerste poulewedstrijden waren al schrijnend te noemen. Van Gelder begon negen van de tien keer met een introductie in de vorm van “we weten eigenlijk weinig van de …” [Op de plek van de puntjes mag u elk willekeurig volk dat meedoet aan het EK invullen, van de Polen tot de Oekraïners en van de Denen tot de Ieren]. Steevast volgde een kolderiek filmpje over het desbetreffende land dat van clichés en slecht knip-en-plak-werk aan elkaar hing. Vervolgens werden in de ‘inhoudelijke’ voorbeschouwing op de wedstrijd samen met de studiogast nog enkele clichés op tafel gegooid.
Brevet van onvermogen
In de loop van het toernooi stapelden de fouten zich vervolgens op. Zo bleken tijdens de wedstrijd tussen Kroatië en Ierland zowel de dienstdoende commentator als Van Gelder en zijn gast Gert-Jan Verbeek niet op de hoogte van de buitenspelregel. Dit was bij de eerste wedstrijd die scheidsrechter Björn Kuipers op het EK mocht fluiten. Bij zijn tweede wedstrijd was Van Gelder niet op de hoogte van het feit dat elke EK-scheids op het toernooi twee groepswedstrijden toegewezen kreeg. Hij zag diens aanstelling dan ook als teken dat de Nederlandse arbitrage er internationaal goed op staat.
Gisteravond gaf de NOS echter definitief haar brevet van onvermogen af aan hen die nog niet zijn overgestapt naar het Belgische Sporza. In de rust van de wedstrijd tussen Spanje en Kroatië beweerde Van Gelder, onterecht, dat als de voorsprong van Italië intact zou blijven, een 1-1 gelijkspel voor de Kroaten niet voldoende zou zijn om door te breken. Toen enkele minuten voor tijd de Spanjaarden een 1-0 voorsprong namen, haastte commentator Arno Vermeulen zich dan ook direct om te verkondigen dat de Kroaten waren uitgeschakeld. Het duurde zeker een minuut voordat hij doorhad dat ze toch nog aan één doelpunt genoeg zouden hebben om door te gaan.
Doorselecteren
Eigenlijk is Henry Schut een van de weinigen die zich onttrekt zich aan de malaise bij de NOS. Met zijn EK-journaal redt de NOS nog enigszins het vege lijf. Gisteren stipte hij daar in de laatste aflevering onbedoeld een heikel punt aan. Samen met Youri Mulder besprak hij de toekomst van Oranje. Welke oudjes zullen af moeten zwaaien en welke ego’s moet je misschien niet meer oproepen?
Als de NOS haar geloofwaardigheid wil behouden, doet ze er verstandig aan deze vraag ook in de spiegel te stellen. Parallel aan Oranje, dat afscheid mag nemen van jongens als Van Bommel, Kuijt, Bouma en keuzeheer Van Marwijk, mag de NOS ook de prestaties van Van Gelder, Maalderink, Schreuder en zeker ook Chef Sport Arno Vermeulen kritisch tegen het licht houden. Mochten beide ploegen succesvol weten door te selecteren, ziet het WK 2014 er direct een stuk zonniger uit.