De uitspraak van het Hooggerechtshof mag dan historisch zijn en direct het leven van miljoenen Amerikanen beïnvloeden, politiek gezien zijn er winnaars en verliezers. Tijd om die op een rijtje te zetten!
President Barack Obama
Beleidsmatig is de uitspraak van het Hof overduidelijk een overwinning voor Obama. Als de wet geschrapt zou zijn, zou de president moeten toezien hoe verbeteringen waarvoor hij een hoge politieke prijs betaald heeft, niet zouden worden doorgevoerd. Mensen die kanker hebben overleefd zouden zich ook in de toekomst nooit meer betaalbaar kunnen laten verzekeren zonder de verplichting in Obama’s zorgwet om hun te accepteren. Maar een beleidsmatige overwinning is niet altijd een politieke overwinning.
Op de korte termijn is te verwachten dat Obama er ook politiek voordeel aan ontleent. Hij zal veel positieve pers krijgen de komende dagen. Daarnaast wordt het Republikeinse argument dat Obama’s zorgwet ongrondwettelijk is, expliciet ontkracht door een Hooggerechtshof dat naar rechts leunt. Dat neemt Republikeinen behoorlijk de wind uit de zeilen.
Maar ook op fundamenteler niveau helpt dit oordeel Obama. Het stelt hem in staat om eindelijk in het offensief te treden wanneer het aankomt op zijn zorgwet. Immers, als zelfs het conservatieve Hooggerechtshof deze wet goedkeurt, moet er wel iets goed aan zijn. In de discussie is dat vaak verloren gegaan want de wet als geheel is bijzonder impopulair. Dat komt omdat burgers er betrekkelijk weinig over weten (en veel onjuiste informatie wel geloven, death panels bijvoorbeeld). Wanneer mensen worden gevraagd naar hun mening over afzonderlijke oordelen, dan blijken die wél veel steun te genieten. De uitspraak van het Hof kan Obama presenteren als steunbetuiging van de populaire onderdeel. Dat is precies de lijn die Obama inzette gisteren tijdens zijn korte persverklaring na bekendmaking van de uitspraak. “They’ve reaffirmed a fundamental principle that here in America — in the wealthiest nation on Earth – no illness or accident should lead to any family’s financial ruin,” zei Obama over het Hooggerechtshof.
Mitt Romney
Politiek is een zero sum game. Dat impliceert dat als Obama wint, Romney verliest. Toch lees je veel speculatie over hoe dit oordeel voor Romney een verkapte zegen is. Dat soort contra-intuïtieve speculatie klinkt misschien aanlokkelijk, het is niet aannemelijk. Het steunt op het feit dat Romneys achterban veel fanatieker is nu ze Obamacare hebben om tegen te vechten. Het feit dat Romney binnen 24 uur na het oordeel al $3 miljoen heeft ingezameld, zou er bewijs voor zijn.
Maar de Republikeinse achterban leidt niet aan een gebrek aan enthousiasme. Niet vanwege hun liefde voor Romney maar hun afkeer van Obama, die zij zien als de meest linkse president ooit, is er al veel fanatisme. Daarnaast kan Romney lastiger het anti-Obamacare sentiment uitbuiten. Hij heeft immers in het verleden ook voor de individual mandate gepleit. Het verschil tussen wat hij deed als gouverneur in Massachusetts en de president doet op federaal niveau was volgens Romney dat wat hij deed grondwettelijk was. Dat onderscheid vervalt nu.
Maar het verlies is waarschijnlijk beperkt voor Romney (en daarmee de winst van Obam ook). Deze verkiezingen draaien niet om Obamacare en geen van de twee kandidaten zullen dat willen veranderen. Ze gaan over de economie en wie Amerikanen de meeste nieuwe banen kan brengen. Volgende week vrijdag komen er belangrijke nieuwe cijfers over de werkloosheid naar buiten. Als die wederom tegenvallen, is dat een belangrijkere dag voor Romney dan gisteren.
Opperrechter John Roberts
De meest overduidelijke winnaar is misschien nog wel opperrechter John Roberts. Toch zou je dat op het eerste oog niet zeggen. Nog nooit heeft de conservatieve rechter (zeven jaar geleden door George W. Bush benoemd) met de progressieve rechters meegestemd in een 5-4 besluit. De overige conservatieve rechters lieten in hun verbitterde minderheidsoordeel dan ook niets heel van het oordeel van Roberts: “The Court regards its strained statutory interpretation as judicial modesty. It is not. It amounts instead to a vast judicial overreaching.” Dat is juridische taal die betekent: de opperrechter gaat zijn boekje te buiten.
Maar zijn beslissing is goed voor het Hooggerechtshof waar zijn reputatie zo diep mee verbonden is, ook al was dat misschien geen factor in zijn oordeel. Vertrouwen in het Hof was namelijk tot een dieptepunt gedaald. Peilingen gaven aan dat twintig jaar geleden 80 procent van de Amerikanen nog positief tegen het Hof aankeken, terwijl dat onlangs slechts 52 procent was. Dat komt door controversiële uitspraken zoals Bush v. Gore, de rechtszaak die de presidentsverkiezingen van 2000 moest beslechten. De perceptie is dat het Hof zich op cruciale momenten te veel laat leiden door politieke overwegingen van de vijf conservatieve rechters. Het Hof zou zich gedragen als een speler op het veld in plaats van de onpartijdige scheidsrechter die het zou moeten zijn. Met de uitspraak van gisteren, is dat standpunt moeilijker te handhaven.
Foto CC: DonkeyHotey
Victor Vlam is redacteur van de WarRoom en voerde in 2008 campagne voor zowel Barack Obama als John McCain.
