Hier wat tips in willekeurige volgorde voor mensen die toch overwegen naar Indonesië te gaan. Ze gelden uiteraard niet voor mensen die naar de Club Med op Bali afreizen. Wat hieronder volgt is een volkomen willekeurige en incomplete lijst van adviezen.
Wees vriendelijk Realiseer je vooral hoe veel geld het kost om er heen te vliegen en verplicht jezelf om het daarom leuk te vinden. Zorg dat je dezelfde instelling hebt als de lachband bij en Freek de Jonge-conference. Wees vooral niet kritisch en zorg dat je een stevig positief vooroordeel hebt naar mensen die van nature bruiner en armer zijn. En doe je best om respect op te brengen voor gebruiken, waarvan wij al lang zijn vergeten waarom we er ooit mee zijn opgehouden. Vraag je niet af of vriendelijkheid gemeend is of puur een culturele manier van omgaan met alles wat zich voordoet.
Indonesiërs zijn niet gelijkwaardig Behandel de Indonesiërs niet als gelijkwaardig, maar als wat simpele zielen die nog erg puur zijn en boven alle kritiek verheven. Omarm ieder ongerief als zijnde ‘anders’ in plaats van ‘kut’. Als je het over je hart kunt verkrijgen is ‘beter’ nog beter dan ‘anders’.
Accepteer de kakkerlak Als je iets tegen kakkerlakken hebt kun je beter niet gaan. Zelfs in de Club Med op Bali zul je ze aantreffen, maar hoe goedkoper het hotelletje waar je bent, hoe groter de kans op aanwezigheid van de beestjes.
Accepteer de Islam Heb je iets tegen Moslims of de Islam? Ga vooral niet. Ook al zijn de meeste mensen in Indonesië zeer gematigd, half animistisch en bijgelovig bovendien: geen dorpje zo klein of het heeft wel een paar minaretten staan waar vijf keer per dag lijzig vanaf wordt gewauweld. Heb je een hekel aan religie in het algemeen: ga niet. Atheïsme is illegaal in Indonesië.
Eet niet van de straat Denk als vegetariër vooral niet dat je wel goed zit qua gezondheid en dat je alle tinnef overal op straat maar gewoon in je blanke muil kunt schuiven. Met regelmaat is er weer schandaal met tahu of mie waar formaline doorheen zit. Het zijn altijd de goedkoopste merken en waar koop je die? Inderdaad, op straat. En formaline is bepaald geen kinderachtig spul. Het vreet je zenuwstelsel op.
Niet geschikt voor dierenliefhebbers Als je dieren per definitie lief en zielig vindt, ga je het in Indonesië zwaar krijgen. Met name honden hebben het doorgaans niet makkelijk in de archipel: onrein voor de moslims en eetbaar voor de rest. Maar van eigenlijk alle huisdieren vind je er variaties die er in onze ogen vooral ondervoed en ziekelijk uitzien. En niets is zo treurig als een dierenliefhebber met een gebroken hart.
Happy ending Er is dus een dingetje met massagesalons. Veel zijn een soort verkapte bordelen, de meeste zijn op zich massagesalon, maar met een soort bonuscultuur in de zin dat de vrouwen die er werken het niet echt van het basisloon moeten hebben, maar meer van de extra service, die meestal bestaat uit een aftrekbeurt. (Ik vind het een afschuwelijk woord hier, maar ik kom gewoon niet op een ander woord.) Heb je daar geen zin in, dan zal er doorgaans gevraagd worden om een fooi, omdat ze ook echt bijna niets verdienen.
Afdingen Verder zou ik Indonesië als vakantieland afraden aan mensen die een verschrikkelijke hekel aan afdingen hebben. Maar ook aan mensen die er te veel lol in hebben. De meeste Indonesiërs zijn gewend nog wat over de prijs te sjacheren, maar aangezien veel mensen arm zijn, kun je ze ook volledig het vel over de oren halen. Je kunt het beste in je hotel van te voren vragen, wat iets ongeveer hoort te kosten en dan krijg je meestal al een toeristenprijs te horen. Streef er vervolgens naar om ongeveer dat bedrag te betalen. Spreek wel altijd van te voren een prijs af. Als je dat niet doet, kan het zijn dat je achteraf zelf de prijs mag bepalen en dan betaal je of te veel, of je merkt aan de reactie dat het te weinig is en dan houd je er een rotgevoel aan over. Vaak heb je toch aardig wat tijd met iemand doorgebracht tegen die tijd.
Neem een laptop mee Trek voor je weggaat torrents leeg en neem het resultaat mee op een externe harde schijf. Mits je een laptop meeneemt dat is. Om te beginnen heb je er zelf veel plezier van als je ziek wordt of zo, maar je zult er ook veel mensen blij mee maken, die in bijvoorbeeld Bira wonen en geen of nauwelijks internet hebben. Bovendien is het internet in Indonesië per definitie zeer wisselend, dus ter plekke iets downloaden is doorgaans geen pretje. Overigens is het bij je hebben van een laptop prettig. Anders ben je aangewezen op internetcafe’s en dan is ineens niet alleen het internet traag, maar ook de computer waar je aan zit.
Sunshine Guesthouse , Bira Als je trouwens naar Bira mocht gaan, slaap dan in Sunshine Guesthouse. Het is een fijn grotendeels houten hostel op een heuvel, dat niet stinkt en waar je een heerlijk gebakken eitje als ontbijt krijgt. Vooral in de regentijd stinken in Indonesië veel guesthouses naar een schimmelige klamheid die je buiten de tropen nergens aantreft. En eitjes worden doorgaans gefrituurd, tot je er een week mee kunt frisbeeën zonder dat hij stuk gaat.
Hoe lang?
Als je minder dan twee weken de tijd hebt: ga dan alleen naar Bali.
Heb je tussen twee weken en een maand de tijd, ga naar Java en Bali.
Heb je een maand de tijd, ga dan alleen naar Sulawesi.
Heb je langer dan een maand de tijd, dan heb je genoeg tijd om je eigen fouten te corrigeren. Maar ga dan eerst naar Sulawesi en kijk daarna verder.
Ticket Boek je je ticket bijvoorbeeld bij Emirates (willekeurig voorbeeld) en je informeert of de terugreisdatum veranderbaar is en het antwoord is ja, ga er dan niet van uit dat het wijzigen goedkoper is dan een compleet nieuw ticket boeken. Het basistarief van het wijzigen van de terugvlucht is bij Emirates 250,- euro en daar komt nog het prijsverschil van de ticket tussen de verschillende data bij.
Administratie Betaal je rekeningen voor je gaat. Bij (willekeurig voorbeeld) Bol.com bijvoorbeeld, sturen ze aanmaningen per post. Het eerstvolgende mailtje dat je krijgt is van het incasobureau en zelfs als je dat meteen betaalt, ben je voor je leven persona non grata op bol.com. Klantenhaat wordt nog eens heel groot in de webwinkelwereld.
Kleding Kleren kopen doe je in Bandung in de outlet stores daar. De spullen zijn echt en kosten een tiende van de prijs die ze in Nederland hebben. Bandung is momenteel het hart van de goedkoop in elkaar gestikte kleren van de wereld. Vaak mogen de kledingfabrieken – denk aan hallen waarin veertigduizend meisjes achter naaimachines zitten – een afgesproken aantal extra produceren voor de locale markt. Tevens komen de artikelen met een klein weeffoutje oid bij de outlets terecht.
Schoeisel Heb je een schoenmaat die groter is dan 44: neem slippers mee. Een paar schoenen kun je zo hier en daar wel laten maken, maar slippers in die maten zijn niet aan te komen. En hoewel je schoenen kunt laten maken, verwacht geen Italiaanse kwaliteit en bovendien kost het tijd, waardoor het je reisschema in de war zal schoppen.
Wanneer is een meisje een meisje? Als je je afvraagt of een meisje wel echt een meisje is, moet je op de handen en de kaak letten. Dat is althans het advies van Ricky Gervais in een van zijn stand-up-shows. En Ricky Gervais zijn stand-up-shows zijn weer erg fijn om van torrents af te trekken en mee te nemen op je externe harde schijf. Veel boerenbont dat in Indonesische antiekwinkeltjes te koop is, is ook nep. Veel in Indonesië is nep.
Overgevoeligheid Ben je gevoelig voor geur, licht, stof, felle kleuren, geluid, uitlaatgassen, verspilling, afval, milieuvervuiling, analfabetisme, Derde Rijksymboliek, dociliteit, voordringen of ben je overgevoelig in het algemeen. GA DAN VOORAL NIET!
Het belangrijkste Zorg dat je je verstandskiezen laat trekken voor je gaat.
Fotograaf Maarten Brante trok met enige tegenzin door Indonesië en doet daarvan verslag op DeJaap. Meer beeld op zijn website: maartenbrante.com