“Wat ben je aan het lezen?”
“Moby Dick.”
“Ik dacht dat die veel dikker was.”
“Is normaal ook zo. Dit is de gecomprimeerde versie.”
“De wàt?”
“De gecomprimeerde versie. Daarbij kijken ze welke pagina’s niet nodig zijn voor de leeservaring van een gemiddeld persoon en die bladzijden scheuren ze er vervolgens uit.”
“Aha.”
“Bijvoorbeeld al dat gezanik over walvissen?”
“Hoe kan ik dat ooit vergeten.”
“Allemaal eruit gehaald.”
“Echt waar?”
“Jazeker. Scheelt een boel hoor. Moby Dick is nu maar 54 pagina’s dik.”
“Wauw. Maar hoe bepaalt de schrijver dan welke delen niet belangrijk zijn. Of huren ze experts in?”
“Nee, joh. Daarvoor gebruiken ze een formule.”
“Dus de computer beslist welke stukken eruit kunnen?”
“Jazeker.”
“Ongelooflijk. En wat kost zo’n gecomprimeerd boek dan?”
“Niet zo veel. Maar ik leen ze eigenlijk altijd van vrienden.”
“Echt?”
“Ja, joh. Da’s veel goedkoper. Als ik iemand tegenkom, kijken we even welke boeken we bij ons hebben. Degene die ik niet heb, kopieer ik snel even bij de copyshop.”
“Dat meen je niet.”
“Dat meen ik echt wel. Kijk maar in mijn tas: een paar honderd boeken. Hier: De Slinger van Foucault. 61 pagina’s. Elf keer dunner dan het origineel. Ik ga het nooit lezen maar voor de zekerheid toch even gekopieerd.”
“Maar de schrijvers dan?”
“Wat is er met de schrijvers.”
“Hoe moeten die hun brood verdienen als iedereen hun werk voor niks kopieert?”
“Da’s toch niet mijn probleem? Moeten ze maar gaan voordragen. Ik bedoel een roman schrijven die duizenden mensen willen lezen, kan iedereen. Maar als de schrijver een boek voorleest, is het echt een unieke ervaring. Dat kan je niet kopiëren. Nog niet in ieder geval.”
“En er zijn schrijvers die dat doen?”
“Nou ja, van die lui als James Worthy en Susan Smit deden het al. Voor iemand als A.F.Th. van der Heijden is het wat moeilijker. Maar ja, moet hij zich maar aanpassen. De toekomst van schrijvers ligt op het podium.”
“Dat zal wel flink wat reuring geven in het wereldje.”
“En niet alleen onder schrijvers hoor. Dit gaat dingen veranderen bij iedereen die wat met literatuur te maken heeft.
“Zoals?”
“Nou, ze hebben berekend dat met deze formule alle boeken in de bibliotheek van Amsterdam evenveel ruimte zouden innemen als een ongezellig wokrestaurant op het Rokin. En dat komt goed uit.”
“Want?”
“Dat wokrestaurant op het Rokin is op zoek naar een grotere locatie. Iets als het pand waar de bibliotheek van Amsterdam nu in zit. Dus binnenkort gaan ze ruilen.”
“Goh. Ik zou best zo’n gecomprimeerd boek willen lezen.”
“Ik geef je er wel één cadeau. Nog een voorkeur?”
“Ik wil die eerste van Kluun wel proberen.”
“Goede keuze. Dat boek is een mooi voorbeeld van hoe efficiënt de formule werkt. Origineel: een afschrikwekkende 132 bladzijden. Gecomprimeerd: twaalf.”
“Pagina’s?!”
“Woorden. En negen ervan zijn ‘kanker’. Hier, hebben?”
“Nee. Laat maar. Nu heb je het einde al een beetje verraden. “
“Naja. Als je hem nog wil kopen: het kost allemaal geen drol. Eindelijk kunnen die maffiose uitgevers de lezers niet meer uitknijpen. Zelfs de vaste boekenprijs gaat eraan. Niks is meer heilig. Hoe mooi is dat.”
“Heel mooi?”
“Precies. Hier… op dit velletje verzameld werk van de Vijftigers staat het fraai verwoord: ‘Waarde is weerloos’.”
“Jaja.”
“…”
“Wat betekent dat eigenlijk?”
“Ik heb werkelijk waar geen flauw idee.”
Jurg van Ginkel heeft meer dan 3500 MP3’tjes op zijn harde schijf staan waarvan een computer ooit heeft berekend welke gedeeltes niet de moeite waard waren. Bij dit verhaal moest hij het overigens zelf beslissen.
