De onbekende Republikeinse senator van Ohio, Warren Gamiel Harding, werd in 1920 tot ieders grote verbazing tot presidentskandidaat gekozen. Harding was een goede spreker, een gezellig drinker die veelvuldig de dames van plezier een bezoekje bracht en een levensgenieter. Maar volgens velen ook één van de slechtste presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis.
Warren G. Harding werd geboren op 2 november 1865 in Corsica, Ohio. Zijn familie had Brits, Iers en Nederlands bloed en volgens sommigen ook een druppel donker bloed. Zijn vader George Tyron Harding was arts en zijn moeder Phoebe Elizabeth Dickens Harding verloskundige. In 1879 studeerde hij aan het Ohio Central College en later rechten in Marion. Na zijn afstuderen in 1884 kocht hij samen met twee vrienden een slecht draaiende krantenuitgeverij. Zij wisten van de vier pagina’s tellende krant The Marion Daily Star een succes te maken. Harding was een aantal jaar eigenaar van deze lokale krant.
Huwelijk Harding en Flossie
Hij groeide uit tot een knappe, lange man met stevige wenkbrauwen, een romeinse neus en grijze ogen. In 1891 trouwde Harding op 25-jarige leeftijd met de vijf jaar oudere weduwe Florence Kling DeWolfe. Het huwelijk was niet gelukkig en Harding zocht zijn heil ergens anders, zo was hij veelvuldig te vinden in de huizen van plezier. ‘Flossie’, zoals de bijnaam van Florence luidde, ging zich op haar beurt meer en meer richten op de astrologie. Gedurende het huwelijk dat overigens kinderloos bleef, had Harding vijftien jaar een relatie met de eveneens getrouwde Carrie Philips. Het stel wist het zo te regelen dat de twee echtparen gezamenlijk enkele reizen ondernamen, bijvoorbeeld naar Europa in 1909 en de Bermuda’s in 1911, maar dat de partners van Harding en Philips niet achter hun affaire kwamen.
Republikeinse kandidaat
In 1899 besloot Harding zijn debuut in de politiek te maken en werd gekozen in het deelstaatparlement van Ohio. Vanaf 1915 zat hij in de Senaat. In deze periode moest de nieuwe presidentskandidaat voor de Republikeinen worden gekozen en dat gebeurde op de Conventie in Chicago in juni 1920. Harding was één van de meest onwaarschijnlijke kanshebbers, maar kwam op het juiste moment. De oude garde was te oud, de jonge garde niet aanwezig. Aangezien de Republikeinen zich niet achter één naam konden scharen, viel de kandidatuur uiteindelijk aan hem toe. De Republikeinse bazen hoopten een plooibare man in het Witte Huis te krijgen. En dat kregen ze ook. Hardings was een man die geen ‘nee’ kon zeggen, aldus zijn vader, die een keer gekscherend tegen de jonge Harding had geroepen: “Warren, het is maar goed dat je niet als meisje op de wereld bent gekomen, want dan was je continu zwanger geweest”.
Beleid president Harding
In november 1920 versloeg hij met gemak de Democratische kandidaat James Cox in de race om het presidentschap. Cox verdedigde het Volkenbond-beleid van zijn voorganger Woodrow Wilson en ging hierdoor roemloos ten onder. Harding was zelf allerminst zeker van zijn zaak en zei tegen een vriend: “Ik ben niet geschikt voor dit ambt en ik had hier nooit mogen zijn”. Desalniettemin was hij in de eerste maanden van zijn regering populair. De eerste taak die hij volbracht was het formeel beëindigen van de Eerste Wereldoorlog en hij deed dit in zijn golftenue op de golfbaan. Harding was de eerste president die op zuidelijke bodem pleitte voor de rechten van de zwarte bevolking. Zijn belangrijkste daad was het bijeen roepen van de Wapenbeheersconferentie die van november 1921 tot februari 1922 plaatsvond in Washington. De belangrijkste maritieme staten, uitgezonderd Duitsland, spraken af om de tonnage van hun vloten volgens een verdeelsleutel terug te brengen.
Corruptie in de regering
Maar ondanks dit succes werd zijn regering getekend door corruptieschandalen, zoals de Teapot Dome-affaire, waarin aan het licht kwam dat de minister van Buitenlandse Zaken olie-exploratierechten had verkocht voor zijn eigen gewin. Het is onduidelijk of Harding zelf ook op de hoogte is geweest van de corruptie van zijn regering. Gedurende zijn ambtstermijn verloor de president steeds meer van zijn populariteit. In de zomer van 1923 besloot de president zodoende om een reis te maken door zijn land. Hij wilde de gewone man ontmoeten om zijn beleid toe te lichten.
Overlijden president Harding
Voordat hij vertrok had hij last van zijn gezondheid door een te hoge bloeddruk en een vergroot hart. Tijdens deze reis liep hij in de buurt van San Francisco bovendien een longontsteking op. Op 27 juli ging hij ziek naar bed met heftige krampen en buikpijn. Na een korte opleving overleed hij op 2 augustus. Zijn laatste woorden waren gericht tot zijn vrouw die hem aan de rand van zijn bed een artikel uit The Sunday Post aan het voorlezen was waarin Harding goed uit de verf kwam: “Prima. Dat is goed, toe, lees nog wat verder”. Hierna sloot de 29e president van de Verenigde Staten zijn ogen.
Slechtste president uit de Amerikaanse geschiedenis
Veel van de schandalen over zijn leven en regering kwamen pas na zijn dood naar buiten. Zo werd bekend dat de kinderloze Harding een dochter had bij één van zijn maîtresses, Nan Britton. Zij publiceerde in 1927 een boek The President’s Daughter waarin zij verslag deed van haar affaire met Harding voor en tijdens zijn presidentschap en waarin zij bovendien beschreef dat zij seks met hem had in de gangkast van het Witte Huis. Zijn dochter heeft hij gedurende zijn leven nooit gezien. Door zijn gebrek aan leiderschapskwaliteiten, zijn corrupte medewerkers en zijn buitenechtelijke kind wordt hij door velen geplaatst op de lijst van slechtste presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis.
Marianne van Exel is hoofdredacteur van IsGeschiedenis.nl, het weblog dat dagelijks historische achtergronden bij het nieuws biedt. Dit artikel werd tevens daar gepubliceerd.