Afgelopen zaterdag maakte Mitt Romney bekend dat Afgevaardigde Paul Ryan uit Wisconsin zich aan zijn zijde zal scharen als beoogd vicepresident. Met de keuze voor Ryan als running mate verraste Romney, die als risico-avers bekend staat, menigeen die verwachtte dat de Republikein met een minder controversiële kandidaat zou komen zoals Tim Pawlenty of Rob Portman. Ondertussen is Ryan precies de man die de Republikeinse Partij, die Romney nog altijd niet volledig omarmd heeft, kan enthousiasmeren. Tijd dus om vast te stellen of – en welke – invloed de keuze voor Ryan als running mate kan hebben op de electorale kansen van Mitt Romney.
Dat Ryan een intelligente en ervaren politicus is die respect oogst aan weerszijden van het politieke spectrum, staat voor iedereen buiten kijf. Hoezeer hij ook het gezicht is van de politieke standpunten die ze haten, de meeste Democraten zien in Ryan een slimme politicus en een geduchte tegenstander. Daarmee vormt de keuze voor de Afgevaardigde uit Wisconsin een duidelijk contrast met vier jaar geleden, toen Senator John McCain de dommige en onervaren Sarah Palin als beoogd vicepresident naar voren schoof.
Conservatieve Republikeinen
De keuze voor Ryan, die in ieder geval voor een groot deel gemotiveerd is door een persoonlijke voorkeur van Romney voor Ryans scherpe geest, is politiek gezien logisch te verklaren. Het huwelijk tussen Romney en de conservatieve vleugel van de Republikeinse Partij is er niet een van liefde maar van noodzaak. Als gouverneur van Massachusetts toonde Romney zich een gematigde Republikein en zijn standpunten over onderwerpen als abortus zijn niet altijd conservatief geweest. In de persoon van Paul Ryan, het gezicht van één van de meest conservatieve begrotingen die ooit in het Huis van Afgevaardigden is besproken, heeft Romney een uitgestoken hand gevonden naar conservatieve Republikeinen die bijzonder veel macht hebben in de partij. Hij moet hun geld als donateurs en energie als vrijwilligers aan de campagne binden.
De vraag is echter of Romney daarvoor werkelijk Paul Ryan nodig had. Hoe beperkt het conservatieve enthousiasme voor Romney ook is, de haat voor Obama is vele malen groter. Niet voor niets haalt Romney al maanden meer geld binnen dan president Obama. Het beste voorbeeld is wellicht Sheldon Adelson. Die casinobaas doneerde miljoenen aan de campagne van Newt Gingrich tijdens de voorverkiezingen omdat Romney niet conservatief genoeg was, maar doneerde inmiddels miljoenen aan Romney om Obama te verslaan. Met of zonder Ryan zullen Republikeinen de komende maanden alles doen om het Witte Huis te heroveren en verkiezingen worden uiteindelijk gewonnen door gematigde en ongebonden kiezers voor je te winnen, niet door de extreme flanken van de eigen partij naar de mond te praten.
Gematigde kiezers
Juist bij die gematigde en ongebonden kiezers ligt Paul Ryan moeilijk. Hij is de man die voorstelde om diverse voorzieningen voor in het bijzonder ouderen en de middle class uit te kleden. Juist bij dat deel van het electoraat kunnen verkiezingen gewonnen en verloren worden en kiezers die in economisch slechte tijden in hun portemonee geraakt worden, zijn zelden de meest enthousiaste kiezers. Op beleidsvoorstellen van een beoogd vicepresident uit het verleden alleen verliest echter geen kandidaat zijn verkiezingen. Kiezers brengen hun stem uit op de presidentskandidaat en niet op de nummer twee, dus de standpunten van Ryan uit het verleden op zich zullen weinig verschil maken.
Als onderdeel van een groter verhaal kan Paul Ryan echter wel een rol van betekenis spelen. De Democratische aanval op Romney luidt al maanden dat de multimiljonair geen oog heeft voor hoe moeilijk de middle class het heeft. Romney zou uitsluitend de president van miljonairs en biljonairs willen zijn, de man die belastingkorting geeft aan de rijken ten koste van de armen. De president had het al over een omgekeerde Robin Hood: “Romney Hood”. De keuze voor Ryan maakt dat verhaal alleen maar duidelijker. Niet alleen wil Team Romney-Ryan belastingvoordelen aan de rijken geven, ze gaan zelfs zover om sociale voorzieningen en gezondheidszorg voor ouderen en de middle class volledig uit te hollen om het te financieren. Romney en Ryan kiezen liever voor een procentje minder belasting voor een miljonair dan voor medicijnen voor iemand die longproblemen heeft gekregen na veertig jaar in de mijnen te hebben gewerkt, dat idee.
Sarah Palin
In 2008 werd de stupiditeit van Sarah Palin een relevant onderdeel van de campagne van John McCain en daarmeel een reden voor zijn verlies, hoewel zeker niet de enige reden. De stupiditeit van Palin was opzich echter niet het vehaal. Samen met de zwakke gezondheid van John McCain, die al meerdere keren tegen kanker had gestreden en die een medisch dossier heeft dat dikker is dan het telefoonboek van New York, werd Palin onderdeel van een groter verhaal; met de keuze voor McCain-Palin zou Amerika één hartaanval verwijderd zijn van de meest onontwikkelde president in de geschiedenis van Amerika, de vrouw wiens geopolitieke ervaring beperkt was tot het kijken naar Rusland uit haar keukenraam in Alaska.
De verkiezingen dit jaar zijn boven alles een referendum op het functioneren van de president. Sta jij er als Amerikaan nu beter of slechter voor dan vier jaar geleden? Het antwoord is voor de meeste Amerikanen duidelijk: de werkloosheid is hoger en de economische vooruitzichten zijn slecht. Op grond daarvan alleen al zou president Obama het bijzonder moeilijk moeten krijgen in november, maar in Team Romney-Ryan hebben de Democraten hun antwoord gevonden. Dacht je dat je er nu slecht voor stond? Wacht maar tot alle sociale voorzieningen en de gezondheidszorg volledig zijn uitgekleed ten bate van miljonairs die hun spaargeld naar het buitenland wegsluizen. Paul Ryan pas perfect in die boodschap en dus in het grotere verhaal waarmee de Democraten zullen proberen om Romney te verslaan. Waar hij Romney dus aan de winst moet helpen door zijn eigen partij warm te maken, kan de keuze voor Ryan zomaar een verliezende blijken in november.
Adriaan Andringa is hoofdredacteur van de WarRoom. Op deze plek zou een analyse van de aanstaande Democratische conventie staan, maar die is gezien de actualiteit uitgesteld naar vrijdag 17 augustus.
