NOS-verslaggever Bert Maalderink voelde zich vast als een kind in een snoepwinkel. Nadat al zijn vragen vier jaar lang onbeantwoord waren geretourneerd door Bert van Marwijk, gaf de nieuwe bondcoach Louis van Gaal hem in acht minuten persconferentie de ene primeur na de ander. En direct werd duidelijk dat er veel gaat veranderen bij Oranje. Geen woorden maar daden, is het nieuwe motto.
Sluwe act
Het was een sluwe act van Louis van Gaal. Hij vertelde een dag voor de oefeninterland tegen België over buitenspelers, over zijn aanvoerders en tactieken. Hij noemde zijn opstelling en zelfs de geplande wissels. Perschef Kees Jansma viel bijna van zijn stoel, en Maalderink kon zijn geluk niet op. Eindelijk, een bondscoach die open was.
Maar het was veel meer dan dat. Het was één groot charme-offensief van acht minuten om twee dingen duidelijk te maken. Enerzijds het (tactische) ongelijk van Van Marwijk, en aan de andere kant: het roer gaat om. Geen gedraal en gepraat à la Van Marwijk. Geen poespas, geen kakofonie. Geen woorden, maar daden.
Aanvoerder
Het meest veelzeggend is nog wel de keuze van Van Gaal om Wesley Sneijder aanvoerder te maken en Dirk Kuyt reserve-aanvoerder. Na Mark van Bommel, die met zijn mooie praatjes verbloemde dat hij al zijn hele carrière weigert met zijn man mee te lopen, koos Van Gaal nu voor een ander type aanvoerder.
Een aanvoerder die niet per se goed kan praten, maar zich onderscheidt door leidergedrag binnen het veld, in plaats van daarbuiten. Sneijder met zijn voetbalslimheid en Kuyt met zijn onophoudelijke werklust. Het zijn captains uit de categorie Zinedine Zidane, Juan Riquelme, Edwin van der Sar, Xavi en Javier Zanetti. Aanvoerders waar medespelers een stapje extra voor willen zetten omdat ze het goede voorbeeld tonen op de grasmat, niet omdat ze met vurige praatjes motiveren.
Afrekening
Van Marwijk hield er juist van om veel te communiceren, intern te overleggen, zijn opstelling aan te passen aan wensen van individuen, geheimzinnig te doen en de spelers een heilig doel voor te houden. Van Gaal wil daar nu mee afrekenen. Hij gaf nog één keer de ruimte voor een kringgesprek om wrijvingen van het EK uit te praten. Maar één keer en nooit meer. Streep eronder. Punt uit. Voortaan wordt er niet meer gepraat, voortaan wordt er gewerkt.
Want dat is wat Van Gaal het liefst doet. Tactisch denken en handelen. Of zoals hij het zelf zei: “wat ons bindt is het voetbal, dus dat gaan we doen”. Zo gaat Van Gaal weer 4-3-3 spelen met traditionele buitenspelers die de achterlijn halen. Geen trechtervoetbal, maar een linkspoot op links, een rechtspoot op rechts en ruimte voor de spits. Hij slachtofferde een verdedigende middenvelder voor een aanvallende, en kiest voor Huntelaar in plaats van Van Persie.
Troetelbeer
Het grappige is dat bijna al die keuzes haaks staan op die van Van Marwijk, en Van Gaal zich daarmee automatisch in de rol van nationale troetelbeer manoeuvreerde. Na vier jaar was Nederland een beetje Van Marwijk-moe. Het volk riep om Huntelaar, terwijl de mannen van Studio Sportzomer en Voetbal International uren konden discussiëren over de twijfelachtige tactische beslissingen van de oude bondscoach.
Wij vroegen ons tijdens het laatste EK vaak af of Van Marwijk nou zo dom was, of wij allemaal zo slim. En Van Gaal gaf ons nu gelijk met elke keuze die hij maakte. Hij zei op zijn Cruijffiaans: “Het is niet meer dan anders dan dat ik denk dat ik het beste kies”. Maar eigenlijk zei hij: “Ik ben het met jullie eens, ik sta aan jullie kant”. Van Gaal heeft het begrepen. Werklust willen we voortaan zien van die multimiljonairs op het voetbalveld. Geen woorden maar daden.
Roel Wolfert vind je ook op twitter: @RoelWolfert