Wat er ook gebeurt, altijd blijven bezuinigen. Gaat het goed met Nederland, dan wil de VVD saneren. Je moet immers het dak repareren als de zon schijnt, en bij grondige inspectie blijkt keer op keer dat er ergens toch nog steeds een stukje beleid waarop beknibbeld kan worden, en – kijk om u heen, welvaart tiert welig – de samenleving kan het allemaal heel goed zelf, ziet u ook niet? Gaat het slecht met Nederland, dan wil de VVD óók saneren. Je kan immers moeilijk met een lekkend dak blijven zitten als het regent, nu het crisis is kunnen we natuurlijk niet meer uitgeven dan er binnenkomt, en de overheid is nou eenmaal geen geluksmachine, hè.
Op naar de liberale heilstaat
We kunnen de riedeltjes onderhand dromen. In voor en tegenspoed, het probleem is voor de VVD altijd hetzelfde, en de oplossing ook: minder overheid en bezuinigen op ‘al die’ subsidies en die ‘nutteloze’ regeltjes. De VVD is als de dokter die al zijn patiënten – overgewicht, gezond gewicht of ondergewicht – voorschrijft minder te eten, zuiniger te zijn met de calorieën en vooral veel te gaan sporten, en vervolgens verbaasd constateert dat het slechts werkt voor diegenen die net iets teveel spek op de botten hadden, maar niet teveel om nare blessures te krijgen van het sporten.
Het hypocriete is natuurlijk de spotgoedkope link met de conjunctuur: een dokter die voor elke kwaal hetzelfde medicijn voorschrijft is geen dokter maar een dieetgoeroe, en een politieke partij die voor ieder probleem dezelfde oplossing aandraagt wil geen problemen oplossen, maar de samenleving een ideologie door de strot duwen. Nu is het voor politieke partijen natuurlijk legitiem een bepaalde ideologie na te streven, maar het wordt wat problematisch als de maatregelen die moeten leiden tot de betreffende heilstaat niet als wens, maar als noodzaak worden gepresenteerd.
En precies daar zit hem bij de VVD het irritante: de VVD objectiveert en verschuilt zich achter noodzakelijkheden – meer, veel meer dan andere partijen dat doen. Waar PvdA en SP eerlijk zeggen dat ze een gelijkmatigere verdeling van de welvaart nastreven, en waar GroenLinks en de Partij voor de Dieren duidelijk aangeven dat voor hen de toekomst ligt in een duurzame economie, gaat de VVD ‘orde op zaken stellen’ en ‘niet doorschuiven, maar aanpakken’. De VVD wil graag naar een kleine overheid, en doet of we niet anders kunnen. Dat zie je ook in de retoriek over linkse partijen: ‘als de SP aan de macht komt, is het met onze welvaart snel gedaan’ en dat riedeltje over Sinterklaas, dat die bestaat, en er uitziet als [vul hier de naam van de huidige PvdA-leider in]. Het is onzin, natuurlijk. Er zijn meerdere manieren waarop je een samenleving vorm kan geven, en je er is geen enkele economische wetmatigheid die dicteert dat een net iets grotere overheid ten koste gaat van onze welvaart.
De Belastingverlagingenpolka
Een mooi voorbeeld was Rutte’s gratuite proefballonnetje over die duizend euro, die de VVD via belastingverlagingen terug wil geven aan de ‘hardwerkende Nederlander’. In het verkiezingsprogramma wordt dit niet alleen gebracht als ideologisch wenselijk, maar ook als objectief gunstig:
“Dat is ook beter voor de economie, want het stimuleert mensen om harder te gaan werken. Op die manier wordt er meer geld verdiend, waardoor de koek groter wordt en er dus ook meer is om te verdelen.”
Als mensen minder belasting betalen, zullen ze harder werken, en dus méér verdienen, aldus de VVD. Dat er zoiets als een markt bestaat, waarop het verdienen van geld meer of minder makkelijk kan zijn, en dat de marktsituatie momenteel om te huilen is doet blijkbaar even niet ter zake: als de belastingen maar omlaag gaan, komt het vanzelf goed.
Het is ideologische onzin. De beste reden waarom belastingverlaging zou kunnen leiden tot een grotere koek is aan de uitgavenkant: mensen geven de belasting die ze niet betalen uit, en stimuleren zo de economie. Maar zit daar niet juist een probleem? Is één van de problemen van de crisis niet dat het consumentenvertrouwen zo laag is dat de consument de handen op de knip houdt en spaart. Belastingverlaging zal misschien wel niet leiden tot meer uitgaven, maar tot meer sparen. De VVD wil bovendien dit sparen ook nog eens ondersteunen:
“Sparen is belangrijk. Of het nu is voor de aanschaf van een woning, een lange vakantie, pensioen of voor extra hulp en zorg op de oude dag. De VVD wil dit stimuleren door de belastingvrijstelling voor spaargeld te verhogen naar 35.000 euro.”
Voeg daarbij de verhoging van de BTW en de vraag is: Hoezo, economie stimuleren? De VVD stimuleert vooral het oppotten van geld!
De VVD liegt
Je kan niet betogen dat belastingverlaging noodzakelijkerwijs beter is voor de economie. Dat hangt er maar net van af wat de overheid of de burger met die centen doen, en in een situatie met een laag consumentenvertrouwen zijn er misschien best wel goede argumenten om dat geld via de overheid uit te geven – om te voorkomen dat het opgepot wordt. Maar vooral geldt dat de VVD moet niet als noodzaak brengen wat zij wenselijk vindt.
Afbeelding: Jos van Zetten
.jpg){kind=link}