‘De bakker bakt brood, de chirurg maakt mensen beter en de voorhoede schetst nieuwe vergezichten.’ Zo ziet Teun Gautier het graag. Teun is lid van ‘Dagvan100’, een club van intellectuelen die belooft ons de weg te wijzen uit de problemen. De leden van dit grootmoedige gezelschap publiceerden alweer een jaar geleden een ‘Manifest van het progressief liberalisme’, en hebben daar nu ook een boekje van gemaakt. Wellicht was dat de reden dat Teun geïnterviewd werd in de Volkskrant van gisteren. Wellicht, de krant vermeldt het boekje niet. En ook niet dat het boekje vandaag in Felix Meritis gepresenteerd wordt. De Volkskrant-lezer moet blijkbaar maar raden waarom Teun in de kolommen verschijnt.
Maar leuk is het wel. Teun blijkt goed voor stevige oneliners, zoals over de heerlijke voorhoede waartoe hij zichzelf rekent. Wat dacht u van de volgende:
‘Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat er een groep is die in hun belang nadenkt over wat de goede dingen zijn.’
De elite aan de macht – zo hoort het. Of deze, naar aanleiding van een vergelijkbaar doch mislukt Belgisch initiatief:
‘Dagvan100 is daarom een elitairder initiatief, wat overigens niet betekent dat het niet representatief is.’
Representatief voor wat? Voor Dagvan100 mogen we aannemen. Of neem deze giller, over een mogelijke eigen partij:
‘Wij zijn progressief en liberaal. Nu zijn de vertegenwoordigers van dat geluid versnipperd, maar misschien moeten dat we het bij elkaar kunnen brengen. Dan kunnen we in één keer voor de 30 zetels gaan.’
Een fluitje van een cent, Teun, want Dagvan100 gaat de kiezer immers eerst vertellen wat goed voor ze is. Hoe kort dat interview ook was, er staat veel in. Zo was er ook nog deze uitbarsting van bescheidenheid:
‘Als deze honderd mensen dat [‘meer kwalitatieve slagkracht’] niet kunnen bieden, weet ik niet wie dat wel kan.’
Ik ook niet, Teun. Ook ik kan niks beters bedenken. We vertrouwen helemaal op jullie.
Al deze heerlijke uitspraken maken natuurlijk enorm nieuwsgierig naar dat manifest. Teun maakt ons in dat interview alvast lekker met:
‘Over 80 procent waren we het zo eens. De overheid is bijvoorbeeld veel te groot. De belastingen moeten echt omlaag.’
Progressief liberalisme
Hmmm…wat zou de elite toch bedoelen? De overheid ‘veel te groot’? Hebben we het dan over omvang of macht? Te groot qua omvang: vast wel. Macht? De afgelopen jaren mochten regeringen wereldwijd de puinhoop opruimen, en de rekening betalen, van de hebzuchtige, volstrekt amoreel opererende financiële wereld. De overheid is op dat terrein véél te klein. En belastingen omlaag? Als we nu eens eerst beginnen met ervoor zorgen dat multinationals belasting gaan betalen. Want dat doen zo nog steeds niet of nauwelijks – mede dankzij paradijsjes als Nederland. Zou het manifest daar ook over gaan?
De grote vraag is natuurlijk hoe de club die holle frasen invult. Wat moet de kleinere overheid dan niét meer doen? Wie het manifest opslaat (op www.progressiefliberalisme.nl) ontdekt dat deze zichzelf feliciterende elite nergens verder komt dan borrelpraat. Over de overheid:
‘Het aantal door de overheid beheerde taken moet drastisch beperkt worden. De macht, kracht en verantwoordelijkheid komt terug bij de professionals, ondersteund door een bescheiden en dienstbaar management.’
Maar wélke taken kunnen vervallen, Teun? Of kwamen jullie daar niet uit? Waar stem ik dan voor? Dan het onderwijs. Welke wijsheid hebben de 100 voor ons bedacht?
De school wordt teruggegeven aan de leerkrachten en leerlingen. Scholing gaat overigens verder dan de vier muren van het lokaal. Het onderwijs is het voorportaal van de wetenschap en de beroepspraktijk, dus zal er intensieve uitwisseling van kennis, vaardigheden en houding plaatsvinden tussen lager, voortgezet en hoger onderwijs, de wetenschap en de beroepspraktijk
That’s it. Een serie gemeenplaatsen waar niemand zich een buil aan zal vallen. Goed voor dertig zetels, denkt schattige Teun. De woningmarkt dan? Hoe krijgen we de hypotheekmarkt weer draaiende?
Nederland heeft een gedifferentieerd woningaanbod nodig, waar burgers zelf een invulling kunnen geven aan hun woonidealen. Particulier opdrachtgeverschap wordt op grote schaal gestimuleerd, de huursubsidie wordt vereenvoudigd.’
Huizenmarkt
Dit is het VVD-standpunt: huursubsidie ‘vereenvoudigen’ (lees: bezuinigen) en geen zinnig woord over de particuliere huizenmarkt. En dat is dus de dood in de pot voor de woningmarkt, zoals álle spelers in het veld inmiddels donders goed weten. Gezamenlijk schreven ze het rapport Wonen 4.0, een ware doorbraak, opgesteld door de échte kenners. Dagvan100 had niks anders hoeven doen dat dit doorwrochte advies noemen. In plaats daarvan krijgen we het impotente VVD-voorstel.
Tot slot: de gezondheidszorg? Wat doen we met die specialisten die volgens Teun mensen ‘beter maken’ maar ondertussen ook de kosten opdrijven? En de medicijnenmarkt? Ziehier wat Dagvan100 heeft bedacht:
Onze zorg kan veel effectiever georganiseerd. Ook hier geldt: kleinschalig en lokaal in plaats van grootschalig en bureaucratisch. De huisarts is het eerste zorgloket, kleine hospitaaltjes in de buurt zijn er voor minder ernstig lichamelijke gebreken en in de grote universiteitsziekenhuizen richten specialisten en chirurgen alle aandacht op de beste zorg voor ernstig letsel.’
Alweer: that’s it. Geleuter. Gezellige kleine hospitaaltjes, waar we nou net van af moeten, die zullen volgens Dagvan100 de kostenstijging doen keren.
Ik laat het hier bij. De rest leest u zelf maar. En vergeet de doos tissues niet. Want dat manifest is lachen en huilen tegelijk. Zelden, nee: nog nooit heeft een club met een dergelijk kolossaal opgeblazen ego dergelijk inhoudsloos gebabbel afgeleverd.
