De monarchie heeft het zwaar te verduren. Met name rond Prinsjesdag barst de discussie los over of een monarchie wel wenselijk is. Een monarchie is immers middeleeuws, irrationeel en ondemocratisch. Zo onlogisch zijn die gedachten niet, het is waar dat in bijna alle Europese monarchieën de vorst bij Gratie Gods regeert, ook in Nederland. Vaak willen de monarchisten de monarchie vooral in haar huidige vorm behouden en de anti-monarchisten een republiek uitroepen. Maar er is ook een andere oplossing.
Dat is namelijk de modernisering van het koningschap. Daarmee bedoel ik niet de ceremoniële monarchie zoals die in landen als Zweden geld. Dan blijft immers het grootste bezwaar van de monarchie, dat deze ondemocratisch is, immers in stand. Het is eigenlijk een alternatief dat zowel voor de meeste monarchisten als voor de meeste republikeinen onacceptabel is.
Lintjes knippen
En niet alleen zij niet maar ook onze Koningin zelf; het is een publiek geheim dat zij een ceremoniële rol niet ziet zitten en geef haar eens ongelijk! Ze zou dan immers in een gouden kooi blijven; geen vrijheid van meningsuiting, continu wordt er inbreuk gemaakt op je privacy en intussen is je functie vervallen tot lintjes knippen; wel de lasten, niet de lusten. Nee, ik begrijp de Koningin wel.
Laten we dan eens kijken wat wél een alternatief kan zijn: een democratische monarchie. De twee lijken tegenstrijdig maar toch hoeft dat niet. Wat ik dan ook voorstel is om het mogelijk te maken dat de Koning democratisch kan worden afgezet. Dat kan op de volgende manier:
– Per petitie kunnen 100.000 Nederlanders een motie van wantrouwen indienen tegen de Koning.
– Indien er 100.000 handtekeningen zijn verzameld wordt er een referendum georganiseerd waarin de vertrouwenskwestie ter sprake komt.
– Bij een meerderheid vóór zal de Koning aftreden en zal de Kroonprins of –prinses aantreden. Indien daar ook geen vertrouwen in blijkt te zijn kan een referendum worden aangevraagd waarin de wenselijkheid van de monarchie als geheel ter sprake komt volgens de zelfde regels als het referendum over de motie van wantrouwen.
– Schaf tegelijkertijd de ministeriële verantwoordelijkheid af en geef de Koning dus weer vrijheid van meningsuiting. Hierdoor kan de Koning voor zichzelf opkomen en is het niet meer nodig dat de politiek de Koning de hand boven het hoofd houdt.
Liechtenstein
Op deze manier kan een Monarch niet zijn of haar macht misbruiken en worden schandalen onmiddellijk bestraft. Dit systeem lijkt wellicht wat omslachtig maar het lost wel het grootste probleem van de monarchie op. Daarnaast is het al elders in werking. In het Alpen-vorstendommetje Liechtenstein waar de Vorst heel wat meer politieke invloed heeft dan in Nederland werkt dit systeem al sinds 2003.
Laten wij ook het Liechtensteinmodel volgen en zo de monarchie democratiseren.