Lange Frans – de immer schitterende diamant in de kroon van het vaderlandse entertainment – heeft zich bekwaamd in een uit de Verenigde Staten overgewaaide muziekstroming genaamd rap, waarin op ritmische wijze gedichten worden voorgedragen. Eén van zijn bekendste composities is het nummer ‘Kamervragen’ waarin verbanden worden gelegd tussen de secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid Joris Demmink, de moord op Pim Fortuyn en graancirkels gemodelleerd naar het hoofd van John F. Kennedy. In september nam deze artiest samen met Willem Holleeder het nummer: ‘Willem is terug’ op. De bijdrage van De Neus beperkt zich tot “Hey Lange, zeg jij het effe.” Willem beveelt, de Lange volgt, zoveel was duidelijk. Een maffiamaatje dus.
Troetel-Marokkaan en grappenmaker Najib Amhali, die de Nederlandse samenleving zo graag een spiegel mag voorhouden – niet geheel onverwacht worden al zijn cabaretshows uitgezonden door de ‘verschillige’ VARA – is ook een vriendje van Holleeder. “Ik krijg nog geld van je, roept Willem Holleeder. Ik zeg: is een foto ook goed?” twitterde Amhali deze zomer. Wat volgde was een plaatje van een breed lachende Amhali, samen met de veroordeelde ontvoerder en afperser. Conclusie: de Arbeidersomroep voelt zich overduidelijk verwant met het rapaille. Want ook oud-Jakhals Frank Evenblij – een soort Rutger Castricum van Pownews maar dan nóg dikker – liet zich ook al vereeuwigen met Holleeder. Trots poserend, nota bene met zijn baby in de kinderwagen. “Kijk, hier staan papa en jij op de foto met die meneer die 21 jaar van zijn leven in de gevangenis heeft doorgebracht,”zal Evenblij over enkele jaren tegen zijn vermoedelijk eveneens op patat en bier levende VARA-gids lezende nageslacht zeggen. Maffiamaatjes dus.
Journalistieke pretenties
Maar de echte maffiamaatjes zijn natuurlijk Twan Huys en Carel Kuyl. De eerste presentator van-, de tweede als omroepbaasje verantwoordelijk voor College Tour. Huys die altijd zichtbaar worstelend zijn Limburgs accent probeert te verbergen – je kan de presentator wel uit Sevenum (6400 rooms-katholieke ongetwijfeld kindermisbruikende dan wel misbruikte zielen) halen, maar de Limburger blijft tot zijn eigen ongenoegen immer zichtbaar in de presentator – ging vol op het orgel. Journalistieke pretenties genoeg bij het duo Huys & Kuyl: College Tour zou journalistiek verantwoord zijn. De praktijk viel bar tegen. Over liquidaties wilde de hoofdpersoon niets zeggen, wel dat hij af en toe een kaarsje aanstak in de kerk. Toen Holleeder een kritische student toevoegde “Wat is dit nou voor een gek, zeg,” zweeg Huys in alle talen. Het pluche van de piekende kijkcijfers zit nu eenmaal net wat lekkerder dan het ruwhouten krukje van principes. Ook al maffiamaatjes dus.
Schijtlijsters regeren de wereld
“’t Is altijd een voorrecht om zulke moedige, principiële journalisten in de weer te zien. Zij zijn – samen met Endstra, Holleeder en nog wat van die kleine zelfstandigen – de nagels aan de doodskist van onze vrije meningsuiting omdat ze de Tegenpartij terecht de indruk geven dat ze te laf zijn om iets te doen als ‘t er echt op aan zou komen,” schreef Theo van Gogh in december 2002. Hij doelde op de uitspraak van de rechter die het Jort Kelder verbood de iconische foto van Holleeder en Endstra op een bankje aan de Apollolaan af te drukken. En op de andere media die zich lijdzaam aan die uitspraak committeerden. “Schijtlijsters regeren de wereld, of dan toch in ieder geval in Nederland,” sloot Theo af.
Schijtlijsters én maffiamaatjes, zou ik daar aan willen toevoegen.
Deze tekst werd vrijdag 2 november uitgesproken op de Avond van de Polemiek. Thema van de avond was ad hominem, het spelen op de man. Arabist Hans Jansen was de winnaar van de avond en ontving Het Scalpel.