Na de verkiezingsnederlaag van 12 september is het CDA op haar knieën gedwongen. Met het magere aantal van slechts 13 behaalde zetels heeft het CDA sinds 2006 70% van haar electoraat verloren. Waar in 2006 nog 2,6 miljoen mensen hun vertrouwen gaven aan het CDA hebben in 6 jaar tijd 1,8 miljoen mensen dit vertrouwen opgezegd. Het CDA is een flets, kleur- en zoutloos politiek merk geworden.
Water bij de wijn
Te lang was het CDA een bestuurderspartij. Een partij met een dwangmatige behoefte zoveel water bij de politieke wijn te doen, dat de wijn was verworden tot smakeloze ranja. In de woorden van voorzitter van de evaluatiecommissie Ton Rombouts: “Het CDA is het vleesgeworden compromis geworden”. Het CDA is een flets, kleur- en zoutloos politiek merk geworden. De zucht naar regeren, besturen en macht leek met de gedoogconstructie met de PVV vóór de verwezelijking van onze gemeenschappelijke idealen te komen. Het CDA verkocht haar spreekwoordelijke ziel aan de duivel, gooide haar kernwaarden te grabbel en vervreemde van zichzelf. En in deze vervreemding verloor zij het geloof dat de kiezer in het CDA had. Sterker nog: het geloof van onze eigen leden kwam onder druk te staan.
CDA: de WIJ-partij
Ondanks alle commissies uit de afgelopen jaren, zoals het ‘strategisch beraad’, heeft het CDA meer dan ooit behoefte aan een lange termijnvisie op het moderne Nederland. Een visie die op een christendemocratisch mensbeeld is gebaseerd en het CDA nadrukkelijk onderscheidt van sociaaldemocraten en liberalen. En dat kan. Sociaaldemocratische partijen als de PvdA, SP en GroenLinks zijn voor ons de ‘zij-partijen’: partijen die bij het oplossen van maatschappelijke problemen als eerste kijken naar ‘zij, de overheid’ of ‘zij, de werkgevers’. Aan de andere kant van het politieke spectrum staan (neo)liberale partijen als de VVD en D66; de ‘ik-partijen’. Zij zijn voorstander van ruimte voor het individu en de vrije markt. Tussen die twee uitersten kan het CDA zich onderscheiden. Als partij van de samenleving. Als ‘wij-partij’. Dáár stoelen onze kernwaarden – publieke rechtvaardigheid, solidariteit, rentmeersterchap en gespreide verantwoordelijkheid – op.
Voor het CDA moeten woorden als ‘samen’, ‘gemeenschap’ en ‘maatschappelijke coalities’ weer de boventoon voeren. Overtuigd dat maatschappelijke problemen het beste kunnen worden opgelost door maatschappelijke organisaties die onafhankelijk van de overheid opereren en draaien op de inzet en financiële bijdrage van vrijwilligers. Solidariteit (lees: ‘eerlijk delen’) die door de overheid wordt afgedwongen of gecompenseerd, is geen echte solidariteit tussen mensen. En dat is de reactie op dit uitruilkabinet waarbij de typische kenmerken van sociaaldemocratie en liberalisme evident ten tonele worden gebracht.
Het CDA, dat zijn WIJ
De verkiezingsnederlaag en het in razend tempo in elkaar geflanste regeerakkoord tussen Mark en Diederik zou alle CDA’ers even nederig als hongerig moeten maken. En dat hadden we net nodig. Te lang hebben hebben wij ons intern laten verdelen. Te vaak hebben wij geslikt, terwijl de maat al lang vol was. Te diep zijn we geraakt door de laatste nederlaag. De verantwoordelijkheid voor de wederopstanding van het CDA kan niet bij een nieuwe commissie worden gelegd. Die verantwoordelijkheid hebben WIJ. En dat is het appèl dat wij aan andere CDA’ers: Geloof! Geloof in elkaar, in onze kernwaarden en dat wat ons verbindt. Laat politiek juist daar om gaan: het geloof dat wij samen onze idealen, onze mens- en maatschappijvisie kunnen verwezelijken. Met en voor het Nederlandse volk, want politiek is er voor de burger en niets andersom.
Laat dit geloof u inspireren het CDA te transformeren tot een moderne, brede volkspartij, worden waarbij iedereen – ongeacht leeftijd, sekse, seksuele geaardheid, culturele achtergrond of levensstijl dan ook – zich thuis voelt. Mooi gezegd, maar hoe kan het CDA dat bereiken? Als het CDA de partij van de samenleving wil worden, zal ze op lokaal niveau in dorpen steden tussen de mensen moeten staan. CDA’ers moeten actief meedoen aan vrijwilligerswerk en hun oor te luister leggen bij wat er in het hart van de samenleving speelt. Die opgepikte signalen kunnen CDA-politici vervolgens in de politieke arena weer terugkoppelen. Vergeet vooral niet achteraf verantwoording af te leggen over politieke daden. Dat kan alleen met de juiste mensen. De juiste mix van denkers en doeners. Een mix van jong en oud. Van hoog- en laagopgeleid. Maar vooral authentieke CDA’ers die de politiek niet zien als een baantjesmachine, maar als een roeping om de idealen van de christendemocratie in praktijk te brengen. CDA’ers die het nieuwe Nederland met alle diversiteit van dien vol overgave en passie omarmen. Dat is waarin WIJ geloven.
Dave Ensberg-Kleijkers (28 jaar) was kandidaat-Kamerlid voor de Tweede Kamerverkiezingen van 12 september 2012 en is bestuurslid van het CDA Brabant. Gijs Dupont (29 jaar) is bestuurslid van het CDA Gelderland en voorzitter van het CDJA Gelderland.
