De VVD zakt geleidelijk verder weg (-1) en staat nu op 22 zetels. De laagste score sinds bijna 3 jaar (op het moment dat het kabinet Balkenende-Bos viel in februari 2010). Nog maar 45 procent van de kiezers van de VVD van 12 september jl. geeft nu aan VVD te kiezen. Bijna 40 procent van degenen die op 12 september VVD heeft gestemd, geeft aan de VVD geen kans meer te geven op een stem. Ook de PvdA zakt verder weg (-1) en staat nu op 24 zetels. Samen staan de twee regeringspartijen nu nog maar op 46 zetels (-33).
De verloren zetels verdelen zich over SP, PVV, CDA, D66 en 50PLUS, die per partij tussen de 5 en 7 zetels winst behalen. Daardoor staan VVD, PVV en SP vandaag nu ieder op 22 zetels. En CDA en D66 nu op 18 zetels. De zesde partij staat nog maar 6 zetels achter op de grootste partij.
50PLUS reëel alternatief voor de oudere kiezers
50PLUS, met 8 zetels, wordt steeds meer een reëel alternatief voor de oudere kiezers. Bijna 30 procent van de kiezers boven de 50 geeft nu aan deze partij te stemmen of deze partij een kans te geven.
Pechtold is de fractievoorzitter met de hoogste score (5,5), direct gevolgd door Samsom. Laatstgenoemde doet het relatief goed in relatie tot de slechte score van de PvdA zelf. Zijlstra staat op de 7e plaats, achter Pechtold, Samsom, Roemer, Slob, Buma en Krol. Hij scoort onder de VVD-kiezers een 5,8, hetzelfde cijfer als Pechtold onder deze kiezers.
Regeringspartijen hadden terughoudender moeten zijn met toezeggingen
Via een aantal stellingen is ingezoomd op de zwakke positie van de regeringspartijen in het algemeen en van Mark Rutte in het bijzonder. Kiezers spreken de beide regeringspartijen aan op het feit dat ze terughoudender hadden moeten zijn voorafgaande aan de verkiezingen met toezeggingen. Dat geldt voor de VVD duidelijk meer dan voor de PvdA (73 procent tegen 54 procent).
Met name is dat goed te zien bij de VVD-kiezers zelf, waarvan 76 procent aangeeft dat de VVD terughoudender had moeten zijn, terwijl bij de PvdA-kiezers 44 procent dat vindt van de PvdA. 62 procent van de VVD-kiezers geeft aan dat het vertrouwen in Rutte de afgelopen maanden aanzienlijk is gedaald.
Helft van de Nederlanders ziet liever andere premier
De helft van de Nederlanders denkt dat het beter zou zijn als iemand anders dan Rutte in deze tijd premier is. Bij de VVD is een kwart het hiermee eens, bij de PvdA-kiezers 57 procent. Dat het overgrote deel van de VVD-kiezers Rutte nog wel “accepteert” als premier is een lichtpunt voor Rutte en de VVD, evenals het feit dat ruim de helft van de VVD-kiezers denkt dat het vertrouwen in Rutte tijdens deze regeerperiode wel weer zal gaan stijgen.
Maar het zal nog een heel moeizame weg zijn om de positie van Rutte en de VVD aanzienlijk te doen verbeteren. (Behalve bij heel bijzondere en ingrijpende gebeurtenissen, die we nu nog niet kunnen voorzien. Zo iets gebeurden in het najaar van 2008. Door de aanpak van de bankencrisis verbeterde de positie van Wouter Bos en die van de PvdA toen aanzienlijk. In een periode van ruim 3 maanden steeg de PvdA toen 15 zetels naar 30). In de rapportage bij dit onderzoek (pdf) vindt u nadere details.
