Op pakjesavond, 5 december 2012, maakte de Europese Commissie formeel bekend dat Philips en een aantal wapenbroeders in de productie van beeldbuizen voor TV’s en computerschermen, bestraft worden met een boete van bijna 1,5 miljard euro omdat zij onderling afspraken hebben gemaakt – waaronder prijsafspraken – en ons consumenten daardoor hebben bedrogen.
‘Bedrog’ volgens van Dale: “.. het op arglistige wijze opwekken van onjuiste voorstellingen bij een ander…”. Juridische definities zijn zorgvuldiger maar voor leken daardoor niet persé duidelijker.
Bedriegers
De bedriegers zijn: Chunghwa, LG Electronics, Philips, Samsung SDI, Panasonic, Toshiba, MTPD (nu onderdeel van Panasonic) en Technicolor (voorheen Thomson), producenten van beeldbuizen die wereldwijd actief zijn.
Volgens het persbericht hebben ze tussen 1996 en 2006 prijsafspraken gemaakt en alles gedaan wat niet mag om hun markt voor beeldbuizen af te schermen. Ze wisten verdraaid goed wat ze deden en deden dan ook alles om te voorkomen dat hun zwendel openbaar zou worden: “Everybody is requested to keep it as secret as it would be serious damage if it is open to customers or European Commission“.
Om hun dadendrang te verbergen kwamen ze bijeen in verre buitenlanden en bespraken hun zaakjes vaak op of rond golfbanen.
Schadevergoeding
Bedrog is een strafrechterlijke misstap dus gelden er sancties. De mededingingsautoriteit van de Europese Commissie heeft daarvan ook gebruik gemaakt en een boete van bijna 1,5 miljard euro opgelegd. Overigens is de boete feitelijk hoger (ruim 1,8 miljard euro) maar een aantal bedrijven heeft door een beetje mee te werken vermindering gekregen en in een enkel geval zelfs complete kwijtschelding (Chunghwa), omdat ze daadwerkelijk informatie over de werkwijze hebben verschaft; ze hebben zich dus niet aan de afspraak met hun bondgenoten gehouden.
De uitspraak van de Commissie Mededinging is volgens de regels van het Europese Hof bindend voor nationale gerechtshoven: tijdens gerechtszaken in elk land van de EU, bijvoorbeeld over schadeclaims van burgers, wordt ervan uitgegaan dat de feiten bewezen zijn. Goed nieuws dus voor alle die consumenten die in die jaren een TV of computerscherm hebben gekocht? In principe wel, maar praktisch helaas niet.
Geen schadevergoeding
De EC heeft een beleidsstuk geproduceerd (white paper) waarin staat dat individuele consumenten en kleine bedrijven, voor wie de schade minimaal is, geen beroep kunnen doen op een schadevergoeding. Wel is er een mogelijkheid om de krachten te bundelen, bijvoorbeeld door de Consumentenbond of een andere representatieve organisatie een claim te laten indienen namens ‘alle’ gedupeerden.
Even leek Sinterklaas een aardig cadeautje in de zak te hebben voor heel veel Nederlanders. Helaas, het blijkt om een lege met lucht gevulde zak te gaan.
