Je hebt “Lies, damned lies, and statistics“. Noch Mark Twain, noch zijn voorgangers leken echter te beseffen dat je daarna ook nog ‘infographics‘ hebt. Bekijk de infographic zoals deze vandaag in het Eindhovens Dagblad stond en beantwoord de vraag: “Wat klopt hier niet: welke fouten of bijzondere keuzes heeft de infographicsmaker van De Persdienst hier gemaakt?”. (foto via Bart Brouwers, zelf geheel onafhankelijk Dichtbij Hoofdredacteur (TMG))
Als we deze afbeelding beschouwen valt dringt zich vooral één vraag op, die je als inforgraphicmaker dus eigenlijk niet wilt oproepen: “Wat willen ze nu laten zien?”. Dit komt uiteraard door een aantal opvallende ontbrekende gegevens; zo lijkt Wegener de grootste, maar schijn bedriegt: alle gekleurde vlakken zijn alleen maar de lokale dagbladen. Daarom komen TMG en De Persgroep er zo schamel vanaf met alleen Zuid-Holland en Amsterdam en een stukje Utrecht. (En waarom worden deze twee samen genomen?) De maker vond het blijkbaar te lastig om het feit dat deze uitgevers landelijke dagbladen aanbieden goed in te tekenen en heeft daarom hun domein beperkt tot dat deel dat nog overbleef na het intekenen van de lokale kranten.
Bovendien is HDC nu onderdeel van TMG, dus het blauwe deel hoort eigenlijk óók wit te zijn. Zo kijkend lijkt het er op dat de infographicsmaker van De Persdienst het aandeel van Wegener in de landelijke dagbladenmarkt flink heeft willen overdrijven. Gek genoeg is dat De Persdienst van.. Wegener, inderdaad.
De kunst van het wegmoffelen
Wanneer de maker alleen lokale bladen had willen aangeven, dan had hij misschien alleen een krant als Parool (In principe Amsterdams maar ook voor daarbuiten verkrijgbaar, voor “iedereen die geïnteresseerd is in Amsterdam”), of het Algemeen Dagblad (met haar regio-edities) moeten meenemen. Maar dat zijn in principe al dagbladen die meer een landelijk verspreidingsgebied kennen. Daarnaast hoort HDC eigenlijk bij TMG. Nu lijkt het er maar op dat hij maar ‘een dotje’ doet: komt hem waarschijnlijk wel zo goed uit. Het grootste landelijke dagblad, de Telegraaf, is zelfs überhaupt niet eens meegenomen!
Met infographics kun je dus alles laten zien, als je dingen maar genoeg ongelijk opdeelt (TMG en HDC), samenneemt (TMG en De Persgroep), en hier en daar wat weglaat (Telegraaf, landelijke verspreidingsgebied van de betreffende dagbladen). Duidelijke keuzes maken in wat je wilt laten zien is belangrijk, met een paar eenvoudige aanpassingen kan zo’n kaart ineens een veel duidelijker beeld geven. (via @herwinthole)
Zo blijkt maar weer dat duiding voor iedereen (zowel ‘echte, serieuze journalist’ als ‘lijfblogger’) een probleem is. Of dat iedereen uiteindelijk zijn eigen verhaal wil vertellen, zo u wilt.
Als klap op de vuurpijl: de begeleidende tekst gaat in op de kwaliteit van de bladen:
“misschien heeft u het al gemerkt: scherpere keuzes, meer eigen nieuws, mooier gepresenteerd…”
Wachten we hier nog even op die onafhankelijke duidende journalistiek…
Gyurka Jansen is marktonderzoeker en geeft advies over ‘Nieuwe Media’. Dit artikel verscheen eerder op zijn blog.