Vorige week overleed een grensrechter nadat hij was gemolesteerd door een groep Marokkaanse jongens. Geert Wilders twitterde meteen dat het om racistisch geweld ging. Velen vielen over hem heen. Maar had Geert Wilders een punt? Om daarachter te komen moeten we nuchter onderzoek doen naar het gedrag van Marokkaanse jongeren. In modern journalistiek jargon hebben we ‘fact-checkers’ nodig.
Maar meestal zijn die fact-checkers afwezig. Zo constateert geen enkele journalist wat een voormalig PVV-Kamerlid wel constateert: dat de PVV in de Tweede Kamer niets klaarspeelt terwijl de partij wel veel roept. De belangrijkste fact-checker van de PVV komt dan ook niet uit de journalistiek, maar van de Universiteit Tilburg: arabist Jan Jaap de Ruiter. Hij schreef eerder een overdonderende kritiek op een boek van PVV-Kamerlid Martin Bosma. Deze week verscheen De Ruiter’s pamflet The Speck in Your Brother’s Eye, een reactie op Geert Wilders’ Engelstalige boek over de islam: Marked for Death.
Alledaagse islamkennis
De Ruiter veegt in ruim vijftig pagina’s de vloer aan met uiteenlopende beweringen van Geert Wilders die in het publieke debat enorme aandacht hebben gekregen. Zo heeft o.a. de PVV de positie van de moslimvrouw op de agenda gezet. Het beeld is dat moslima’s achtergesteld worden. Dit beeld kan makkelijk beklijven, aangezien de hoofddoek voor veel Nederlanders intuïtief niet als teken van emancipatie voelt. Maar belangrijker is dat vaak verteld wordt dat het in moslimlanden nog veel erger is dan hoofddoeken: daar worden vrouwen bij overspel gestenigd. De Ruiter stelt dat dat voor de meeste moslimlanden juist niet geldt.
De PVV maakt zich ook zorgen over het gewelddadige karakter van de islam. Dit beeld kan makkelijk beklijven omdat iedereen de voorvallen met gewelddadige moslims kent, variërend van de moord op Theo van Gogh tot de aanslagen van 11 september. De PVV beweert dat moslims deze ideeën aan de Koran ontlenen. Maar De Ruiter meldt dat in de Koran meer verwijzingen staan naar vergeving dan in de Bijbel, en dat de Bijbel meer over oorlog spreekt dan de Koran.
Informatie helpt wel
De Ruiter fact-checkt het boek van Wilders aan stukken, maar daarmee zijn deze PVV-ideeën nog niet verdwenen. De vraag die dit oproept is wie de ontvangers zijn van de continue stroom aan negatieve PVV-boodschappen over moslims. Dit is een kleine groep trouwe aanhangers van Wilders, en een grote groep burgers die PVV stemt om onderwerpen op de politieke agenda te krijgen. De eerste groep is niet van het ongelijk van Wilders te overtuigen, de tweede groep wel. Zij vinden de islamvisie van Wilders sowieso overdreven. De Ruiter geeft hen gelijk.
Nu de PVV weer hoog in de opiniepeilingen staat, is de vraag actueel hoe deze opmars gestuit kan worden. Er is maar één simpele manier om dit te doen: meer informatie over de islam en meer aandacht voor de relatie tussen (1) Wilders’ ideeën en (2) moslims in Nederland in 2012. Informatie helpt twijfelende PVV-stemmers een reëler beeld te krijgen van ‘de gevaren van de islam’ en helpt hen te reflecteren op de vraag of Wilders ‘de islamisering van Nederland’ daadwerkelijk op de politieke agenda zou moeten plaatsen. Velen kunnen snel afhaken.
Feitelijke checks op de uitspraken van Wilders moeten niet overgelaten worden aan één arabist uit Tilburg: ze zouden een doorlopende activiteit van de journalistiek moeten zijn. Maar die handschoen oppakken, ho maar. Je zou bijna denken dat journalisten massaal PVV stemmen.
Chris Aalberts is auteur van Achter de PVV: waarom burgers op Geert Wilders stemmen. Deze blog is een bewerkte versie van zijn commentaar bij de presentatie van het pamflet van Jan Jaap de Ruiter op dinsdag 11 december aan de Universiteit Tilburg.
