Het leek zo’n uitstekend idee, dat Polenmeldpunt. Vrijwel direct nadat de PVV had aangekondigd dat Nederlanders hun klachten over Oost-Europeanen (baantjespikkende Polen dus) bij de PVV konden spuien, viel gans politiek Nederland over de partij heen. De lancering was dus een geweldig succes. Maar het meldpunt heeft de PVV uiteindelijk de das omgedaan.
Dankzij het ‘Polenmeldpunt’ kon de PVV zich weer moeiteloos profileren als de anti-partij, de anti-Haagse partij, die kwesties durft aan te snijden waar de rest van de politiek in een grote boog omheen loopt. Het Europese en Poolse protest versterkten dat imago alleen maar – en dat was precies waar Geert op had gehoopt. Hij was immers druk bezig de PVV om te bouwen van een anti-islampartij (dat onderwerp had zijn beste tijd gehad), in een anti-Europa partij. Alle reuring was welkom, en het moet storm zijn gelopen, daar op dat meldpunt.
In de voet geschoten
Maar we kregen er niks over te horen. De PVV zweeg in alle talen. Maandenlang. Zelfs tijdens de verkiezingsstrijd, toen Geert uitsluitend flauwe grappen debiteerde en ernstig verlegen zat om een nieuw, eigen onderwerp, bleven de resultaten onder tafel.
Deze week werd eindelijk duidelijk waarom. PVV-er Joran van Klaveren maakte de resultaten bekend. Met ongekende eerlijkheid onthulde hij dat er 40.000 klachten over Polen waren binnengekomen, maar ook 135.000 klachten over het meldpunt zélf. Hoe succesvol de lancering ook was geweest, hoe heerlijk de internationale commotie – uiteindelijk heeft de PVV zich hiermee in de voet geschoten. Ze bleek de grenzen van de vaderlandse intolerantie en xenofobie te hebben overschreden.
Linkse desinteresse
Moslims, die kun je gemakkelijk onaangenaam vinden. Ze kleden zich gek, praten gek, ruiken naar schapenvlees en bidden met hun kont omhoog. En ze waren hét symbool voor de linkse desinteresse voor de arbeidersklasse; voor de verpaupering van de oude steden. Nederland heeft al heel wat politici versleten die daarop wezen, en die dat anti-islamgevoel wisten uit te buiten. Maar de laatste en beste was Geert. Hij maakte de ‘strijd regen de islamisering van de samenleving’ tot de kern van zijn programma. Met groot succes.
Maar Geert had één zwakte: voor hem was dat onderwerp geen doel, maar middel. Geerts échte doel was altijd: politieke macht. En toen Nederland zijn doemprofetieën zat werd, meende Geert dat hij op een andere trein moest springen, een andere trein richting macht. Hij gokte op het anti-Europese sentiment. Een uitstekende keuze, zo leek het. De afkeer van Europa was alom aanwezig, de EU stond erg zwak. Met een beetje geluk werd Geert over een paar jaar geëerd als een van de grote slopers van Europa. Europa zou zijn nieuwe massale stemmentrekker worden. Maar het liep anders.
Waar is de levensgevaarlijke islam?
Mark Rutte doorzag het gevaar dat Geert de VVD zou leegzuigen, en speelde twee jaar lang de anti-Europeaan. Klagen over moslims, dat was voor de VVD een brug te ver. Maar klagen over Europa, dat kon wél. Echt overtuigend klonk Rutte’s anti-Europese geluid nooit, maar het was voldoende om Geert de wind uit de zeilen te nemen. Die was niet in staat om zijn ideologische sprong te verzilveren. Sterker, die maakte hem in één klap verdacht. Waar was de levensgevaarlijke islam gebleven?
Er was meer mis met het nieuwe anti-Europese, anti-Poolse sentiment. Geert kwam daarmee nog steeds op voor ‘ons’ Nederlanders, zeker, maar er was geen landelijke partij die je de schuld voor het ‘polenprobleem’ in de schoenen kon schuiven. De PvdA opnieuw aanvallen was nutteloos, dat was flogging a dead horse. En de VVD? Het was nou net de Haagse VVD-wethouder Norder die al jaren daarvoor gewaarschuwd had dat de Poolse toestroom een probleem was. Maar het grootste probleem was dat deze vermeende indringers zo sympathiek waren.
Geassimileerde woordvoerders
De blanke, grijze, vaderlandse journalistiek had (en heeft) nauwelijks toegangen tot de diverse moslimgemeenschappen. Het kan ‘ons’ Nederlanders slechts ‘sfeerimpressies’ aanleveren, geruchten, gezoek, of de geijkte interviews met de geijkte, volledig geassimileerde woordvoerders. De media konden de door Geert aangewezen kloof met de moslimgemeenschap niet dichten.
Maar bij de Polen lukte dat wél. Die waren prima aanspreekbaar, aardig, hardwerkend zoals iedereen kon zien, dol op een borrel, een beetje boos op Geert, maar vooral verdrietig, en zeker niet geïntimideerd. Binnen een paar weken waren de Polen en hun sores all over the place. Er viel niks te melden, behalve dan dat het gewone mensen waren, op zoek naar werk. En dat Geert niet moest zeiken. Dat laatste werd 135.000 keer gemeld.
Toch niet helemaal xenofoob
Het Polenmeldpunt werd een omslagpunt. Het bewees dat de islam blijkbaar toch niet zo erg was, of niet meer zo erg. Het bewees dat de PVV alleen maar uit was op reuring, of gewoon op ranzige wijze stemmen wilde trekken. Het bewees dat alleen minderheden die zich bang laten maken, uiteindelijk geschikt zijn om in een hoek te drijven.
Het bewees dat Nederlanders niet bereid zijn om elke vreemdeling gevaarlijk te vinden. Het meldpunt, kortom, veroorzaakte een opmerkelijke ontspanning in de samenleving. Blijkbaar waren ‘wij’ Nederland toch niet helemaal xenofoob doorgedraaid.
Massale onvrede
Het meldpunt leidde de val in van de PVV. Een val die uiteindelijk een feit werd nadat Geert (na een fikse martelgang) het kabinet Rutte-I in de steek liet. Daarmee gaf hij gedoogpartner VVD het perfecte excuus om de PVV de politieke wildernis in te sturen. En daar zwerft de PVV nu rond. Het is uiteraard nog véél te vroeg om de PVV af te schrijven. Als Geert het goed speelt, en als hij erin slaagt de massale onvrede jegens Rutte-II tot in het stemhokje aan zich te binden.
Maar die kans is uiterst klein. Dat vraagt een derde grote draai: na de moslims en Europa, moet Geert dan voluit gaan voor de sociale zekerheid, voor de oud-linkse ‘verworven rechten’. En wat dat betreft heeft hij geen fraai track record opgebouwd. Hij zal het moeten hebben van de botheid van de huidige coalitie.
