Serious Request is een fantastisch initiatief. Het maakt slim gebruik van een podium en de opgebouwde bekendheid. Hierdoor wordt er onder een zeer groot gedeelte van de Nederlandse bevolking bewustzijn gecreëerd voor problemen in ontwikkelingslanden. Uit het grote succes van Serious Request blijkt inmiddels wel dat het gecreëerde bewustzijn uitmondt in vrijgevigheid. Vorig jaar heeft ‘het glazen huis’ bijvoorbeeld ruim 8,6 miljoen euro opgebracht. Het geld ging toen naar moeders in oorlogsgebieden. Dit jaar slaat Serious Request helaas de plank mis met het concrete doel waar het geld naartoe gaat. Hoe pakkend de slogan ‘Let’s hear it for the babies’ ook moge zijn, de prioriteit van hulp in ontwikkelingslanden zou niet bij babysterfte moeten liggen.
Bevordering welvaart zorgt voor afname babysterfte
In ontwikkelingslanden wordt het krijgen van kinderen gezien als een oudedagvoorziening. Primaire levensbehoeften zoals schoon drinkwater zijn vaak buiten handbereik. Als kinderen ouder zijn, kunnen zij voor hun ouders naar de waterput lopen die kilometers verderop ligt. Maar juist doordat primaire levensbehoeften in ontwikkelingslanden schaars zijn sterven er veel baby’s. Ouders krijgen daarom meer kinderen zodat de kans groter is dat enkelen überhaupt de leeftijd bereiken waarop ze naar de waterput kunnen lopen. Hoe meer kinderen zij krijgen in slechte omstandigheden, hoe groter het absolute aantal baby’s dat sterft. Als de welvaart in ontwikkelingslanden toeneemt, neemt de noodzaak van het krijgen van veel kinderen af. Hierdoor zal het absolute aantal baby’s dat sterft automatisch ook afnemen. Bovendien gaat het toenemen van welvaart gepaard met de ontwikkeling van betere medische voorzieningen. Het relatieve aantal baby’s dat sterft, zal daardoor ook afnemen.
Afname babysterfte zorgt NIET voor bevordering welvaart
Andersom gaat deze vlieger helaas niet op. Door de babysterfte terug te dringen, zullen meer kinderen in ontwikkelingslanden de eerste paar jaar overleven. Natuurlijk zijn oudere kinderen minder kwetsbaar dan baby’s. Hierdoor zal de totale kindersterfte misschien iets afnemen. Daartegenover staat dat er wel meer kindermonden gevoed zullen moeten worden, van dezelfde hoeveelheid voedsel. Als kinderen hierdoor niet zullen sterven, zullen zij in ieder geval met meer honger leven dan nu het geval is. De algemene leefomstandigheden worden door dit initiatief dus niet beter en misschien wel slechter.
Omdat baby’s schattig zijn?
Natuurlijk is het makkelijk om een wervend tekstje te schrijven dat oproept tot sympathie voor ‘de allerkleinsten’. En natuurlijk roept de slogan ‘Let’s hear it for the baby’s’ direct vrijgevigheid op bij Nederlanders. In een welvarend land worden baby’s immers primair als schattig en een verrijking voor het gezinsleven gezien. Helaas hebben baby’s in ontwikkelingslanden in de eerste plaats een functie voor hun ouders. Als de welvaart niet eerst toeneemt, zal dit voorlopig ook niet veranderen. Willen we de baby’s – en de andere mensen – uit ontwikkelingslanden echt helpen, dan zetten we in op doelen die zorgen voor structurele verandering en toename van welvaart. Als Serious Request volgend jaar op een dergelijk doel inzet, kan het zeker weer op mijn steun rekenen.