De Duitse pianist Nils Frahm heeft slechts negen vingers, maar dat hindert hem niet een cd uit te brengen. Screws is 27 minuten pianospel. Tjeerd van Erve recenseerde de cd.
Toen Nils Frahm de afgelopen september tijdens Incubate in Paradox achter zijn vleugel schoof, deed hij dat met een set schroeven in zijn duim. Getuigen verslagen geven aan dat de Duitser daar vrij laconiek onder was, maar negen vingers in plaats van tien zou voor een pianist toch een kleine ramp moeten zijn. Voor Nils Frahm werd het echter een uitdaging, spelen met negen vingers in plaats van tien. Net zo’n uitdaging als in stilte spelen, waar eind 2011 het prachtige Felt uitrolde.
Een uitdaging die uiteindelijk resulteert in het toepasselijk getitelde Screws, negen nummers gecomponeerd voor en gespeeld door negen vingers. Minimale composities waarbij het kreunen van de pedalen van de vleugel een even grote rol speelt als de sporadische aanslagen op de ivoren zelf. Muziek wordt hier gedefinieerd door de stilte tussen de tonen, of beter, de analoge ruis van de opname tussen de landende en opverende hamers in; minimal in de meest pure definitie van het woord.
Breuk, pijn en beperking bepalen in zekere mate de vorm. Tezamen zijn de negen nummers slechts 27 minuten lang, maar deze 27 minuten zijn beladen, geladen met een zekere nostalgie. Of angst, de angst van een man die vreest zijn grote liefde te verliezen aan vier schroeven in zijn duim. Maar ook die liefde klinkt door, en meer dan eens worden de ingetogen minimale kleinnode afgesloten in akkoorden van hoop, open, vol en in majeur.
Negen intieme werken die zonder zich op te dringen voor bij trekken, maar in de 27 minuten dat zij passeren wel toon en kleur in de kamer zetten. In eerste instantie vond Frahm de nummers niet eens goed genoeg om als cd uit te geven, en bood ze (rondom zijn dertigste verjaardag) gratis aan op het internet. De response, onder andere in de vorm van remixen, herbewerkingen en door de nummers geïnspireerde kunst, overtuigde hem om deze negen korte oefeningen voor negen vingers toch aan te bieden bij zijn label Erased Tapes Records (o.a. Peter Broderick, Ólafur Arnalds, A Winged Victory For The Sullen). Een wijs besluit, want deze negen, van opener Me tot sluiter You, behoren tot de beste neo-klassiek die ondergetekende dit jaar heeft gehoord.
Overigens hoeft het niet lang te duren of er komt een Reworks achteraan. In reactie op de response die Frahm kreeg op Screws heeft de goede man een site opengegooid. Daar kan iedereen zijn of haar bewerking van Screws kwijt, en waarschijnlijk zullen daar ook snel herbewerkingen van zijn muzikale vrienden (zoals Efterklang, Arnalds en Broderick) opvolgen. Een moderne manier van communiceren met de eigen fanbase en een remix album in elkaar knopen; neo-klassiek 2.0. Overigens niet geheel origineel, daar labelgenoot Broderick al vergelijkbaar te werking ging met www.itstartshear.com. Edoch gewaagd om je als muzikant zo kwetsbaar open te stellen, net zo gewaagd als gemankeerd toch achter je vleugel te stappen.
