Advocaat Geert Iem-Roos mocht in Nieuwsuur van afgelopen woensdag zijn cliënt alvast vrijpleiten. De jongen zou niet tegen het hoofd van grensrechter Richard Nieuwenhuizen hebben geschopt, en dus niet schuldig zijn aan diens dood.
Hij vertelde ook dat in het strafdossier staat dat de grensrechter naar de jongens toeliep, en dat hij met zijn vlag zat te porren. Nieuwenhuizen zou gezegd hebben: ‘Sla me dan, één tik is genoeg.’
Roos herhaalde meermaals dat hij verder niet te diep op de zaak wilde ingaan, dat de dood van de grensrechter vreselijk is. Hij voegde daar het volgende aan toe: ‘Het rechtvaardigt niets, maar het is wel duidelijk dat hij de situatie in feite wat heeft opgezocht.’
Volgens mij ontvouwde de advocaat slechts die delen van de zaak waarmee hij zijn voordeel dacht te kunnen doen. Hem werd daarbij door de redactie van Nieuwsuur geen strobreed in de weg gelegd.
Natuurlijk had de advocaat een informatiemonopolie, en natuurlijk moet Nieuwsuur het verhaal van die advocaat brengen – zelfs als dat verhaal eenzijdig en onvolledig is. Maar Twan Huys had vele malen scherper moeten zijn dan hij nu was. Ik doel met name op de uitspraken van Roos die niet direct informatie over de inhoud van het strafdossier prijsgaven.
Die mogelijkheid tot kritische bevraging was er ook: het gesprek was grondig voorbereid, getuige de uitvergrote foto van het incident die de advocaat als een volleerd weerman van een uitleg mocht voorzien. De redactie kende het verhaal dat Roos wilde vertellen, en had de grenzen van dat verhaal veel scherper moeten opzoeken, in plaats van ze klakkeloos te aanvaarden, zoals ze nu deed.
Een programma als Nieuwsuur – dat kwaliteitsjournalistiek wil brengen – is dat aan zichzelf en aan haar publiek verplicht.
Helaas vonden de interpretaties van Roos veel te weinig weerwoord van Twan Huys. Neem bijvoorbeeld Roos’ uitspraak: ‘Het rechtvaardigt niets, maar het is wel duidelijk dat hij de situatie in feite wat heeft opgezocht.’
Hoezo ‘het is wel duidelijk’? Duidelijk voor wie? En wat maakt het volgens Roos duidelijk?
Hoezo ‘in feite’? Wat bedoelt Roos met die toevoeging? Is het niet de rechter die bepaalt welke argumenten als feiten mogen worden gezien?
En de belangrijkste: op welke ‘situatie’ doelt Roos hier eigenlijk? Op de situatie dat de kinderen van Richard Nieuwenhuizen nu geen vader meer hebben? Of op de situatie dat de grensrechter een verkeerde inschatting maakte door te denken dat de verdachten zichzelf nog wel in de hand hadden? Staat er in het dossier ook iets over de aanleiding voor het porren? Of is dat één van de details waar Roos ‘niet te diep op wil ingaan’? Zo ja, waarom wil hij daar niets over zeggen?
Twan Huys had de kijkers veel duidelijker kunnen – en moeten – tonen dat deze advocaat zeer selectief omging met zijn informatie, dat hij zijn visie als feit presenteerde, en welk belang Roos had bij het publiekelijk maken van zijn pleidooi.
Het is te hopen dat de kijkers wél dwars door het spel van de advocaat heen prikten. Vermoedelijk is dit het geval, gezien het nieuws van donderdag: Roos had al meer dan vijftig bedreigingen naar aanleiding van zijn optreden in Nieuwsuur ontvangen.
Natuurlijk vallen die bedreigingen niet te rechtvaardigen, maar het is wel duidelijk dat advocaat Roos de situatie in feite wat heeft opgezocht.
