Als zelfstandige vanaf 2003 heb ik het lijdzaam ondergaan. De eerste jaren ging het nog prima met onze beeldvorming. Maar wanneer is de afbladdering begonnen? Die langzaam sluipende transformatie van een stevig zelfstandigenprofiel dat bestond uit componenten met kwalificaties als ‘initiatiefrijk’, ‘durfal’, ‘hard werkend’ en ‘stevig verdienend’, naar een van elk zelfvertrouwen gespeend en door steeds meer mensen gemeden individu. Ook op dit medium las ik het weer.
Het opgeroepen beeld van een radeloze zelfstandige, schuilend in een donker hoekje, wanhopig bezig met weer zo’n net verkeerd toongezette, krampachtig positieve tweet richting vage opdrachtgevers. Een geslagen hond die een opgepoetst LinkedIn-profiel heeft gecomponeerd. Vol met net iets te veel goede aanbevelingen van onwaarschijnlijk blije opdrachtgevers. Ondertussen nachten lang woelend in bed om niet opgebouwde pensioenrechten; bang om na ieder onverwacht kuchje ziek te worden. De smartphone altijd stand-by onder het doorweekte kussen.
Gebeurt vast, maar ik ben die beeldvorming in de media inmiddels aardig zat. Zo gaat het natuurlijk nooit meer wat worden met ons. Tijd voor een beschaafd (we zijn immers vaak hoger opgeleid..) tegenoffensiefje, anders worden we onze eigen selffulfilling-prophecy; en daadwerkelijk bijgezet in de dierentuincategorie ‘zeldzame ondersoort, helaas met uitsterven bedreigd’.
Laten we onze werkplek eens vergelijken met het verblijf – van velen van u toch, lezers – in de gemiddelde kantoortuin waar Het Nieuwe Werken nog een enge ziekte is. Zo’n treurig, door een afbrokkelend systeemplafond overkoepeld en sfeerverpestend tl-licht beschenen universum. Vol lukraak neergezette bureaus waartussen de schaarse, bruinbladerige vetplanten gedrenkt worden in resten slappe automatenkoffie en bodempjes koud geworden Cup-a-Soup. Met vrij uitzicht op een blinde muur of de A2. Daar waar je je kostbare werktijd verdoet met het aanhoren van lulsmoezen van te laat gekomen collega’s. Die de rest van de dag te hard leuteren over oninteressante hobby’s, tintelende vingers, vreemdgaande partners en egocentrische managers waardoor ze zelf nooit promotie kunnen maken.
Zo’n omgeving waarin je chef jouw met zorg en liefde geschreven communicatieplan na vluchtig doorbladeren in zijn onderste bureaula heeft gestopt. Om daarna zijn tijd weer te besteden aan dat leuke jonge ding dat hij zelf heeft binnengehaald en dat nog zo veel leren moet….
Waar je dunne smoezen moet blijven verzinnen om de zo gezellige groepsactiviteiten als de vrijmibo en het ‘all you can eat’ spareribs eten bij de Argentijn op de hoek te ontlopen. Waar je in arren moede maar drie koppen koffiedrab per dag kunt drinken omdat je geacht wordt voor de hele zaal te halen als je zelf trek krijgt. Anders hoor je namelijk terug in het jaarlijkse functioneringsgesprek. Verslag is copy paste van vorig jaar.
Zeg nou zelf, wie wordt daar vrolijk van? Ik ben jaren geleden al afgehaakt en met mij honderdduizenden anderen. En ja, de crisis raakt ons ook. Kost klanten en brengt lagere uurtarieven. We netwerken ons een ongeluk in de tijd die een loonslaaf naar buiten kijkt maar wat zou het? We hebben geen geestdodende baas die slechts op vingers tikt, bepalen onze eigen werkuren en rekenen vaak nog een alleszins leefbaar uurtarief. Ik kijk vanuit mijn werkplek de eigen tuin in en drink wanneer ik wil een lekkere latte macchiato; meestal alleen inderdaad.
Bovendien zorgen we dus wel voor onze eigen banen, betalen hopen belasting en bezorgen onze starre, vastgelopen economie de broodnodige flexibiliteit.
Ieder zijn ding wil ik maar zeggen. Maar hou op om ons af te schilderen als de risee van werkend Nederland….Dank alvast voor uw medewerking, enne, hieronder staan links naar mijn contactgegevens..
Peter van den Boom is freelance tekstschrijver, (eind)redacteur, publicist en blogger.
