Gaat het in Nederland al jaren bergafwaarts met de persvrijheid, bij onze zuiderburen is het ook geen pretje. Vandaag is de hoofdredacteur van De Morgen, Yves Desmet, veroordeeld voor een opiniestuk in zijn krant. De rechter vond zijn bijdrage “foutief uit het oogpunt van objectieve berichtgeving”. Voor de volledigheid: de betekenis van ‘opinie’ en ‘objectief’ is in het Vlaams hetzelfde als in het Nederlands zoals wij dat spreken. Desmet gaat in hoger beroep en ook de Vlaamse Vereniging van Journalisten spreekt van een ‘zware aantasting van de persvrijheid’.
Partijdigheid en klassejustitie
De rechtszaak was aangespannen door de echtgenote van de Antwerpse procureur-generaal Yves Liégeois. Desmet had in zijn opiniestuk de procureul-generaal beticht van partijdigheid:
“Maar voor de procureur-generaal is het ene gelijk aan “het einde van de democratie” en verdient het andere blijkbaar een behandeling, bijna een bescherming met fluwelen handschoenen. Je zou het haast een “schijn van partijdigheid” kunnen noemen. Of, mocht het woord niet zo oudmodisch klinken, pure klassenjustitie.”
De vrouw van Liégeois was hier zo verbolgen over dat zij sprak van ‘onherstelbare schade’ en een schadevergoeding van 19.000 euro eiste. De rechtbank stelde haar in het gelijk, maar heeft, omdat de schade toch onherstelbaar was, een vergoeding van één euro toegewezen.
Feit blijft dat de rechtbank het opiniestuk van Desmet als strafbaar beoordeelt. Die vindt dat Desmet in de fout is gegaan bij het vormen van zijn opinie. “Het bronnenonderzoek van verweerder (Desmet) heeft zich beperkt tot persartikels van derden. (..) Van eigen onderzoeksjournalistiek blijkt in het opiniestuk en de op televisie herhaalde inhoud dus bitter weinig,” aldus het oordeel van de rechtbank, zoals dat staat te lezen op de website van De Tijd.
Verschil journalistiek/opinie
De advocaat van Desmet zegt in De Standaard dat de rechtbank te weinig rekening zou hebben gehouden met het verschil tussen feiten in de krant en een opiniebijdrage. Desmet zelf is meer dan verbaasd: “Een mening die nadelig is voor de procureur-generaal. Dat lijkt me in te druisen tegen de rechten van de mens. Opiniestukken worden door de Europese rechtspraak net extra beschermd, omdat ze zo belangrijk zijn voor de vrije pers”, aldus de hoofdredacteur in De Tijd. Daarnaast vindt hij het vreemd dat de rechtszaak niet door Liégeois, maar door diens vrouw is aangespannen. “Bij mijn weten is het een unicum dat een journalist wordt veroordeeld voor een klacht van iemand over wie hij met geen letter gerept heeft.” Desmet zal beroep aantekenen tegen het vonnis, aldus De Morgen.
Volgens de Vlaamse Vereniging van Journalisten is de veroordeling een ‘zware aantasting van de persvrijheid’, aangezien het om een ‘uiterst normale uitoefening van de informatie- en opinievrijheid’ gaat.
