Afgelopen maandag mocht meneer Van Agt in uw uitzending weer eens zijn verhaal doen. Een verhaal dat de meesten van ons kunnen dromen, en bovendien de nodige onjuistheden bevat. Helaas viel niemand aan de tafel die op. Iedereen was het er roerend over eens dat die muur een vreselijk ding is dat zo snel mogelijk afgebroken moet worden. Okee, u vroeg nog wel even of Van Agt kon begrijpen dat Israel zich wil beschermen? Ja, natuurlijk begrijpt hij dat, maar dan moet men die muur binnen Israel zelf of op de grens bouwen, niet in Palestijns gebied.
U zei zelfs, en dat viel me echt mee, dat de boeren die werden onteigend voor de muur toch compensatie hebben gekregen. Daarop antwoordde Van Agt dat dit weinig voorstelde, en de echte schade nimmer is vergoed. Ik vraag mij af hoe hij dat weet; wat ik wel weet is dat het Israelische Hooggerechtshof geheel onafhankelijk is en al vaker Palestijnen in het gelijk heeft gesteld. Ik weet ook dat sommige Palestijnen principieel weigeren om hun zaak in Israel aan te vechten of om schadevergoeding aan te nemen, omdat zij Israel niet erkennen.
Van Agt beweerde dat je er door de ‘muur’ (zo’n 95 procent is overigens een hek) “drie tot vier uur over doet om van Nablus naar Ramallah te reizen”.
Zelf heb ik, in 2007 alweer, eens aan een Palestijnse vrouw uit Ramallah gevraagd hoelang zij erover deed om naar bijvoorbeeld Jenin te gaan, en ze zei dat dat normaal gesproken in een half uurtje lukt. Van iemand anders hoorde ik dat hij onlangs nog van Nablus naar Ramallah was gereden in drie kwartier, waarbij hij onderweg nog foto’s had gemaakt.
De meeste checkpoints zijn inmiddels weggehaald, met name binnen de Westoever, en de tijden verruimd, maar Van Agt blijft ons dezelfde sprookjes vertellen over Palestijnen die eindeloos staan te wachten en bij checkpoints moeten bevallen.
Meneer Van Agt beweerde in uw programma meermaals dat het gebied aan de Israelische kant van de ‘muur’ in feite is geannexeerd door Israel. Dat is klinkklare onzin. Wanneer een land gebied annexeert geldt daar de wet van dat land en worden de inwoners automatisch inwoners van dat land.
Zo heeft Israel de Golanhoogte geannexeerd en Oost-Jeruzalem, maar niet de Westoever. Dit gebied is bezet, niet geannexeerd, en er is geen reden om te veronderstellen dat het bouwen van een hek of muur de juridische status van dit gebied verandert.
Bovendien is de route van de barrière sinds 2004 op meerdere plekken aangepast ten gunste van de Palestijnen. Dat heeft niks met het niet-bindende advies van het Internationaal Gerechtshof (ICJ) te maken en alles met uitspraken van Israels eigen Hooggerechtshof. Meneer Van Agt meende ten onrechte dat de uitspraak van het ICJ Nederland verplicht om naleving te bevorderen. De uitspraak was zoals gezegd een advies; het is namelijk niet gerechtigd bindende uitspraken te doen bij een geschil tussen landen indien zij daar niet beide mee instemmen.
Tot het advies was opdracht gegeven door de VN Algemene Vergadering, en zoals u ook weet kan iedere anti-Israel resolutie daar op een automatische meerderheid rekenen. Israel werkte niet mee aan de zaak en daarom is alleen de Palestijnse kant gehoord door de rechters van het ICJ. Dat blijkt duidelijk uit de uitspraak, waarin bijvoorbeeld Israels recht zich tegen Palestijnse aanslagen te verdedigen glashard werd ontkend; dit recht, zoals verwoord in artikel 51 van het VN handvest, zou alleen gelden wanneer Israel door een andere soevereine staat zou worden aangevallen.
Nederland hoeft uiteraard niet mee te werken aan de uitvoering van een niet-bindend advies dat een fundamenteel recht van een Nederlandse bondgenoot niet erkent. Toch was de hele tafel, vol toch niet bepaald domme mensen, het eens met Van Agts pleidooi dat Nederland zich harder moet opstellen en ook sancties verbinden aan niet-gehoorzamen door Israel (Liesbeth van Tongeren zei wel dat ze niet voor een totale boycot was en we in gesprek moeten blijven).
Vincent Bijlo verbaasde zich daarop nog eens obligaat over waarom er niet meer massieve druk is op Israel. De hele tafel betreurde tot slot dat er geen meerderheid in de Kamer is voor een hardere opstelling tegenover Israel, dat ‘hooghartig alle kritiek wegwerpt’.
Ik vind het eerlijk gezegd welhaast aandoenlijk hoe die tafel vol slimme en weldenkende mensen zich daar kwaad maakte om het ‘hooghartige’ Israel, terwijl er in buurland Syrië dagelijks honderden mensen omkomen en er in Egypte een man aan de macht is die Joden apen en varkens noemt en oproept tot een strijd tegen deze oorlogshitsers en bloedzuigers totdat alle zionisten uit het Midden-Oosten zijn verdwenen.
Ook Hamas riep overigens onlangs nog op tot oorlog tegen Israel en de ‘bevrijding van iedere centimeter’ van het land. Nee, het ene kwaad praat het andere niet goed, maar ik blijf mij verbazen over de woede die welhaast alles wat Israel doet oproept, en de kritiekloze houding tegenover iedere kritiek op en aantijging tegen Israel.
Wat zou het mooi zijn wanneer mensen met een dermate eenzijdig verhaal als Dries van Agt ook op een stevig weerwoord kunnen rekenen, zodat de kijker thuis verschillende kanten van de zaak te horen krijgt. Nog mooier is het wanneer alleen mensen die echt iets nieuws te melden hebben worden uitgenodigd. De riedel dat het alleen door Israel komt dat er nog geen vrede is en Israel daarom nog maar wat harder tot de orde moet worden geroepen, kennen we nu wel.
Indien u daarvoor open staat denk ik graag mee wat betreft mensen die een fris en nieuw geluid kunnen laten horen over dit conflict. Het zal uw tafel verrijken.
Ratna Pelle is medewerkster van de website Israel-Palestina.Info
