Goed volk heeft een nuanceverslaving. U kent ze wel tijdens elk debat of discussie snakken ze naar een shot, snuif of spuit nuance. Geen debat of discussie is geslaagd zonder het inbrengen van een nuancering. Nuanceren omdat het moet maakt van hen nuanceverslaafden, want door hun verslaving missen zij juist de essentie van elke discussie of debat.
Vroeger was ik ook verslaafd aan nuance, het was de ultieme high en op elk verjaardagfeestje was ik niet te beroerd om te ‘gebruiken’. Ik keek vol afschuw naar mijn discussiepartners; hoe konden zij discussiëren zonder nuanceringen, dat is hetzelfde als feesten zonder drank, een relatie zonder seks en een Fyra trein die rijdt, dat kan toch niet?
Ik was van mening dat nuanceren moest en dat dit juist hetgeen was dat zo gemist werd in publieke discussies over integratie, Islam en Europa. Opiniemakers die niet nuanceren zijn dom, zij hebben niet alle feiten op orde, zij doen aan stemmingmakerij en moeten maar weer eens terug naar de schoolbanken. Ik zal ze leren, dacht ik. En dat is precies de attitude die veel nuanceverslaafden hebben, de betweterigheid, het idee dat hun nuancering een verschil maakt, dat hun duiding juist is en dat de rest het gewoonweg niet begrijpt.
Nu weet ik wel beter, noem het voortschrijdend inzicht, nuanceverslaafden zullen het degeneratie noemen. Neem bijvoorbeeld elk willekeurige discussie of het nu om de EU gaat, Arabieren, Marokkanen of de Islam. Nuanceverslaafden zullen schreeuwen om nuance, claimen dat ze niet gehoord worden en dat de media alleen roeptoeters uitnodigt voor hun programma’s. Volgens hen is het is populair om ongenuanceerd te zijn, om stereotypes uit te vergroten en te reproduceren.
In eerste instantie denk je, verrek deze mensen hebben gelijk, de waarheid ligt in het midden, het is niet links of rechts. De nuanceringen lijken hout te snijden en klinken plausibel. Bijvoorbeeld wanneer een historica tijdens het tv-programma Buitenhof verwijst naar de migratiegeschiedenis van Marokkanen om daarmee het gedrag van kut-Marokkanen te nuanceren. Eerlijk maar waar, klinkt goed toch? Maar nee hoor, dat is het zeer zeker niet. Dat is juist de instinker van nuance, het verleidelijke, hetgeen waarom het een drugs is en waarom het nuanceverslaafden zijn. Nuance zegt uiteindelijk niets en overmatig gebruik is moreel equivalent aan daderknuffelen.
Want ondanks wat nuanceverslaafden denken, zijn lezers niet dom en hebben zij overbodige nuanceringen niet nodig. De gemiddelde Nederlander snapt heus wel dat niet alle Marokkanen crimineel zijn, Arabieren terrorist en alle Indiërs viezerikken. Nee, mensen weten heus wel een nuancering aan te brengen, het gaat niet om de norm om wat normaal is, maar zij irriteren zich juist aan de excessen en willen daarover een discussie en willen dit proberen te duiden. Daarom gaat de discussie niet over die goed geïntegreerde Marokkanen, die niet-terroriserende Arabieren en niet-verkrachtende Indiërs. Voor normaal gedrag verdien je toch geen pluim? Het is toch normaal om normaal te gedragen? We discussiëren juist over deze onderwerpen omdat het juist NIET zoals normaal gaat en dat Marokkanen, Arabieren, Indiërs en EU-politici juist dingen doen, zeggen en beloven die anti-normatief zijn, waar de gemiddelde kiezer niet op zit te wachten, begrijpt enzovoorts? Dus wat nou nuance en tegengeluid?
Om een voorbeeld te geven, een collega van mij schreef onlangs een reactie op het Marokkanenprobleem. Als specialiste op het gebied van ‘Marokkanen’ ergerde zij zich aan het feit dat verhalen over wangedrag van Marokkanen de boventoon voeren in de publieke discussie. Volgens haar is het tijd voor nieuwe verhalen, verhalen over de groep Marokkanen die wél goed meedraaien in de samenleving.
Dit kan geen beter argument zijn voor de roeptoeters en mensen die claimen dat er wél een Marokkanenprobleem is. Want blijkbaar is het wetenschappelijk relevant en nieuwswaardig dat er Marokkanen zijn die zich ‘normaal’ gedragen. Daarnaast kunnen wij de vraag stellen wat de slachtoffers van Marokkanenterreur hebben aan de verhalen van goed geïntegreerde Marokkanen. Zijn we dan zo ver dat we sociaal wenselijk gedrag gaan belonen en nieuwswaardig vinden? Dat we moeten nuanceren dat er ook ‘normale’ mensen zijn in deze groepen? Nee, juist hierdoor mis je de essentie van het Marokkanendebat, of elk ander debat. De nuance wordt zo juist een bevestiging van het ‘probleem’.
Let wel, ik heb niets tegen nuanceringen op zich. Nuanceringen kunnen functioneel zijn, net zoals marihuana voor medicinale doeleinden functioneel kan zijn. Echter, overmatig gebruik is schadelijk en verklaart minder dan ons goed is. Gebruik met mate zou ik zeggen!
