Kranten zijn dode bomen. Of u het er mee eens bent, of niet: het heeft gevolgen voor wat er in de kranten staat en dat is niet onopgemerkt gebleven. Even een selectie aan stukken over het nieuws: Micha Wertheim, december 2008: voorstelling Voor de Grap. De Groene Amsterdammer, 11 juli 2012: Hebbedingetjes, tranen & achterklap. Maarten van Rossem, ouwejaarsconferance 2012: kluitjesvoetbal (in navolging van de grootste filosoof van Nederland, Johan Cruiff). ThePostOnline (maar eerder al in BKB Campaign Watch), 1 februari 2013: Newsier. En als klap op de vuurpijl: Rob Wijnberg, de Nieuwsfabriek (2013).
Dit zijn niet zomaar stukken over het nieuws. Nee, deze gaan over nieuws dat geen nieuws meer is. Journalistiek die zijn beste tijd heeft gehad. De invloed van de markt op de krant en die van de krant weer op de samenleving. Simpele conclusie: de media praten allemaal over hetzelfde nieuwtje zonder nieuwswaarde. Eenheidsworst zonder voedingswaarde.
Neem bijvoorbeeld de bultrugaffaire. Plotsklaps was daar een bultrug aangespoeld. Johannes, of beter: Johanna. Een zeldzame gebeurtenis, dus wat dat betreft had het nieuwswaarde, maar die hysterie! Alsof er een nucleaire oorlog was uitgebarsten! De stille tocht, Ecomare die zich bedreigd voelt via twitter (‘ze mogen een spuitje krijgen!’ aldus twitter) en natuurlijk al die aandacht in ‘de media’. Heeft dit werkelijk waarde voor de geschiedenisboeken? Zal over 400 jaar op de pagina van de moord op Pim Fortuyn ook het aanspoelen van de bultrug staan? Is dit nu echt nieuws? De stukken, die ik eerder hebDe reallynewsmovement: een observatie. opgelepeld zijn er duidelijk over: nee.
Toen ik naar een interview op radio 1 zat te luisteren met Rob Wijnberg (13 februari, Kunststof), viel opeens het kwartje: dit zijn niet zomaar opvattingen, dit is een beweging. Maarten van Rossem heeft al zijn eigen blad (of glossy), Maarten!, waarin hij probeert het ideaal van ‘slow journalism’ te prediken. Wijnberg zelf gaat een digitale krant beginnen die bultrugvrij zal zijn. Beide bladen kijken naar de vraag wat echt nieuws is, wat relevant is voor deze tijd. Feiten, die daadwerkelijk urgent zijn en toch actueel.
Dit geluid hoor ik steeds vaker, steeds luider en vanuit allerlei hoeken. Wellicht wordt hieruit de nieuwe LPF geboren, alleen dan anders. Dezelfde opschudding die het veroorzaakt door het veranderen van de tendens in de politiek. Deze keer niet met opgefokte burgers, maar met burgers die de juiste nuance kunnen waarderen. Geen populisme, maar realisme.
Misschien dat het tijdperk van de factchecking dan toch echt aan gaat breken? Geen extra 10 jaar navelstaren, maar kijken wat andere landen doen om onze problemen aan te pakken (zie Expeditie Beter Nederland, Tegenlicht). Geen pro- of contra-Europa, maar gezonde scepsis in combinatie met een visie. Kortom: geen Partij van de Arbeid of Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, maar Partij met Visie of Partij met Inhoud.
Nathanael Korfker is scholier, reporter bij Moviezone.nl, Initiatiefnemer xChange DC en vice-voorzitter Jeugdraad Gouda