Stéphane Hessel overleden

Vannacht is oud-verzetsstrijder, diplomaat en schrijver Stéphane Hessel overleden. Als jonge diplomaat en secretaris van de commissie die in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens redigeerde stond hij aan de basis van de Verenigde Naties. In 2010 publiceerde hij het essay Indignez-vous waarmee hij onder meer de Spaanse jongerenbeweging van de indignados inspireerde.

Gister schreef ik op het permablog van DNP: “Verontwaardiging is van alle tijden, en leeftijd speelt geen rol als je de wereld wilt verbeteren. Dat leren we van de vijfennegentigjarige Stéphane Hessel.” De jongeman op leeftijd gaf een ideologische basis voor het wereldwijde protest tegen misstanden in het financiële systeem. Als actief lid van de Parti Socialiste boodt hij ook alternatieven. Zijn motie voor een nieuwe partijlijn waarin voor kortere arbeidstijden werd gepleit om werkgelegenheid te behouden, werd afgelopen herfst nog derde op het congres van de partij van François Hollande.

Franse jongeren organiseren een hommage aan Stéphane Hessel. Ze willen zich vanavond om 19h verzamelen op het Place de la Bastille. De beweging wint snel aan populariteit en er zijn inmiddels zo’n 8 000 man uitgenodigd voor het eerbetoon. Zie hieronder wat ik over Stéphane Hessel schreef op het permablog van DNP

Verontwaardig u!

Verontwaardiging is van alle tijden, en leeftijd speelt geen rol als je de wereld wilt verbeteren. Dat leren we van de vijfennegentigjarige Stéphane Hessel die als jonge verzetsstrijder tegen de Duitse bezetter van Frankrijk streed, gedeporteerd werd naar kamp Buchenwald en in 1948 als jonge diplomaat meeschreef aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Tweeënzestig jaar later schreef Hessel het essay Indignez-vous!(verontwaardig u!) waarin hij verontwaardiging opvoert als de kiem van de verzetsgeest. Dezelfde verontwaardiging die als motivatie voor de verzetsstrijders diende, zou vandaag de dag een wereldwijd verzet moeten motiveren tegen oneerlijke verdeling van rijkdom, strenge immigratiepolitiek en de invloed van de financiële sector op regeringen. Al snel werden er in honderd landen vier miljoen exemplaren van het boekje verkocht. Stéphane Hessel begon aan een wereldtournee van lezingen en werd als een staatsman ontvangen door politici van Tsjechië tot Japan. Op 15 mei 2011 ontstond op de Puerta del Sol in Madrid de jongerenbeweging van de indignados. Het was een half jaar na de eerste druk van Indignez-vous dat als inspiratiebron diende voor wat uiteindelijk zou uitgroeien tot de Occupy-beweging. (Zie hier hoe Hessel’s boek jongeren wereldwijd inspireerde.)

Durven

Vorig jaar zag ik Hessel spreken op een congres voor Occupiers, vertegenwoordigers van de Arabische Lente en andersglobalisten. De jongeman op leeftijd wachtte tot het eind van het lange congres en beklom het podium toen iedereen al ingedut was door routineuze toespraken van marxistische wetenschappers. “Er is genoeg om je over op te winden. Organiseer het verzet!” sloot Hessel zijn toespraak af. Toen hij het podium afliep werd hij als een popster omgeven door jongeren die speciaal waren gekomen om de vader van het oude en nieuwe verzet de hand te schudden.

Afgelopen herfst nam hij het nog op voor jongeren die protesteerden tegen de komst van een groot vliegveld bij de Franse stad Nantes. Hessel betreurde het dat de jongeren met geweld door de politie werden verwijderd. “Ze zijn terecht verontwaardigd. De politiek moet met de jongeren in gesprek in plaats van ze af te voeren.” Voor Hessel geen ouderenpartij dus. In tegendeel, afgelopen herfst werd zijn motie voor een nieuwe partijlijnvan de Parti Socialiste derde op het partijcongres. De titel? Durven. Veel verder en veel sneller. Hij pleitte voor korte arbeidstijden om banen te redden en herinnerde conservatieve krachten in zijn partij eraan dat de gloeilamp niet was uitgevonden door de kaars te verbeteren.

Willem van Ewijk is correspondent te Parijs voor De Nieuwe Pers en ThePostOnline. Dit stuk verscheen ook op De Nieuwe Pers. Neem een abonnement op @WillemVanEwijk!

Foto: ANP