Het Istituto per le Opere di Religione (IOR) ofwel de bank van de Rooms-Katholieke Kerk is verre van van onbesproken gedrag. Waar blijft de bankrun van het Vaticaan?
Het Vaticaan heeft sinds vandaag een nieuwe leider. Francicus I werd onder toeziend oog van wereldleiders geïnstalleerd als nieuwe paus. Kenners zijn het er over eens, de man is ‘zo lekker gewoon gebleven’. Hij maakt zich boos over de uitwassen van het kapitalisme en komt op voor de armen.
Zou de antikapitalistische instelling ook van invloed zijn op de bank van het Vaticaan? De bank van de Paus is omgeven door schimmige schandalen.
De pinautomaat in het staatje is in het Latijn. Deze werd tijdelijk geblokkeerd vanwege witwaspraktijken bij de bank van het pontificaat. Een constructie via Zwitserland bracht uitkomst. In Vaticaanstad kan men weer pinnen. Precies op tijd voor de toeristenstroom die de pauswisseling tot stand bracht.
De cijfers van de Staat Vaticaanstad zijn niet heel rooskleurig. Het Vaticaan gaf met 245 miljoen 15 miljoen meer uit dan in 2011 binnenkwam.
De bank van het pontificaat doet het niet veel beter. De meest schimmige en geheime bank van de wereld is omgeven door geruchten.
Paus Benedictus XVI benoemde vlak voor zijn aftreden nog even snel de Duitse advocaat Ernst von Freyberg als nieuwe leider van het IOR. Von Freyberg kreeg als schone taak mee de bank transparanter te maken. Geen eenvoudige klus. De CEO moet zich elk jaar verantwoorden tegenover een comité van kardinalen en de paus zelf.
In 2010 werd beslag gelegd op 23 miljoen euro van de bank omdat het witgewassen zou zijn. Afgelopen jaar werd de baas van de bank, Ettore Gotti Tedeschi, ontslagen omdat de raad van bestuur geen vertrouwen meer had in de man. De verklaring van Gotti Tedeschi was dat de bank niet hield van eerlijkheid. “Ik heb betaald voor mijn transparantie.”
Echt de vinger op de zere plek leggen is lastig. De bank heeft geen openbaar jaarverslag. Moneyval, de financiële waakhond van de Raad van Europa, schreef in een rapport dat de bank aan 7 van de 16 criteria van transparantie niet voldoet.
Wilt u het Vaticaan financieel overeind houden? Dat kan met een Sint-Pieterspenning. Even acceptgirokaartje invullen en u ziet het geld nooit meer terug.
De bank heeft 33.000 rekeningen met een totaal van 6,2 miljard euro aan spaargeld. Gegevens over klanten van de bank zijn niet beschikbaar maar volgens het Vaticaan zijn de meeste spaarders geestelijken.
Toen de Italiaanse privébank Banco Ambrosiano in 1982 failliet ging betaalde grootaandeelhouder IOR 250 miljoen aan de schuldeisers. Oud-directeur Roberto Calvi werd verantwoordelijk gehouden voor het faillisement.
Calvi werd verdacht van een groot aantal financiële misdaden als het witwassen van grote hoeveelheden geld. Via spookbanken op de Bahama’s zou cocaïne-geld uit Latijns Amerika worden witgewassen. Calvi werd in juni ’82 opgehangen aan de Blackfriars Bridge in London teruggevonden. Vermoord.
Witwassen van cocaïnegelden, het overtreden van transparantieregels en teruglopende inkomsten. Dat er bij IOR dingen gebeuren die bij een normale spaarbank niet gebeuren is duidelijk.
Als daadwerkelijk naar buiten komt wat er bij de schimmige pausbank gebeurt is de volgende bankrun een kwestie van tijd.
