http://www.youtube.com/watch?v=Dx4odBNPZ2E
Met vurige zangtongen storten talloze koorverenigingen de laatste weken voor de plezierige paasdagen weer een jaarlijkse portie aan, soms pijnlijk penibele, Mattheüs Passies over ons uit. Voor velen is de dikke drie uur durende zit, vaak in niet bepaald de meest comfortabele kerkbankjes, een ellenlange lijdensweg. Een stuk minder erbarmelijk is het om, ingekakt op de bank, paaseitjes in de handpalm, terwijl de konijnenbouten braden in Belgisch bier, een uur en drie kwartier -exclusief reclameblokken- naar de rockopera Jesus Christ Superstar, zelfde verhaal, andere toonzetting, van Andrew Lloyd Webber te kijken.
Uniek in zijn soort is Jesus Christ Superstar (1970) zeker niet: Pete Townshend, gitarist van The Who, was de musicalgigant een jaartje voor met zijn rockopera Tommy. Ook The Kinks waren sneller, met hun rockopera Arthur (Or the Decline and Fall of the British Empire. Later in het genre volgden nog The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars van David Bowie, Berlin van Lou Reed en The Lamb Lies Down on Broadway van Genesis. En niet te vergeten Joe’s Garage, van Frank Zappa natuurlijk.
De best verkopende rockopera van dit moment is niettemin The Wall van Roger Waters, de grondlegger van Pink Floyd. Dus niet dat Paasspektakel, The Passion genaamd, van onze evangelische vrienden, of vijanden, van de EO en aanverwante christenclubjes.
Jesus Christ Superstar begint bij de aankomst van de Messias, Zijn volgelingen in Zijn kielzog, in Jerusalem en eindigt met de Zoon van God aan het kruis. In de tussenliggende periode neemt Judas meer en meer afstand van Jezus, omdat hij Hem maar een pedante patjepeeër, maar dan een zonder zilverlingen, vindt en al helemaal geen hoopvolle Heiland in Hem ziet.
Dan zijn er ook nog de joodse hogepriesters, onder de bezielende leiding van Kajafas, die als de dood zijn dat de populariteit van Jezus ten koste gaat van hun eigen machtspositie. Lafbek Judas verraadt de Glorieuze Gezalfde en levert Hem daarmee uit aan de gelovige extremisten. Uit wroeging laat Judas zich vervolgens, niet eens op zijn paasbest aan een boom bungelend, van zijn meest suïcidale kant zien.
Kajafas en consorten geleiden Jezus aan de lokale leider Herodes voor, maar die ziet in de Messias eerder een amusante variant op Hans Kazán, dan een gevaar voor de maatschappij. Hij verwijst het gezelschap door naar de Romeinse Gouverneur Pontius Pilatus. Dan is Jezus pas écht het haasje, want hoewel de Romein op zich ook geen kwade genius in Jezus ziet, besluit hij, onder druk van het joodse volk, om Hem dan toch maar aan het kruis te laten nagelen.
Een jaar na het verschijnen van het album Jesus Christ Superstar stond deze rockopera als geënsceneerde productie op Broadway en dat leidde tot nogal wat commotie, met name vanuit, hoe kan het ook anders, religieuze hoek. Christenen vonden de Judas-figuur een té sympathieke gast en joden vonden Jesus Christus Superstar een antisemitisch broddelwerkje, waarin het uitverkoren volk wel heel erg verantwoordelijk gehouden werd voor Jezus’ dood. Bovendien, zo stelden zij: het is niet tof dat alle slechteriken in het stuk van joodse komaf zijn. Ondanks alles was en is deze rockopera een mondiaal succes. Alleen in Zuid-Afrika werden producties van Jesus Christ Superstar verboden, omdat het stuk antireligieus zou zijn.
Hoewel het stuk Jesus Christ Superstar heet, was Judas Iscariot Imbecile waarlijk een betere titel geweest. De rockopera, die in 1973 is verfilmd, bekijkt de laatste dagen van Jezus namelijk vooral vanuit het perspectief van Judas.
In Heaven on their minds trekt Judas de geloofwaardigheid van Jezus in twijfel. Iets wat trouwens vanaf de allereerste Palmzondag, de befaamde dag dat Jezus Jeruzalem introk, tot op de dag van vandaag en ook die van morgen en overmorgen het geval is. Maar, laten we wel wezen: dit rockt nog altijd tien keer beter dan The Passionl.
In Help, opera! schept operakenner Jochem Rietjens orde in de chaos van de wonderlijke wereld die opera heet en logenstraft daarbij meteen de erudiete snobs die er de mond vol van hebben, maar amper behept zijn met enige kennis over het genre.
