Al geruime tijd wordt geprobeerd het aantal ‘langstudeerders’ aan banden te leggen. De langstudeerdersmaatregel is hier natuurlijk het beste voorbeeld van. Achter de schermen lobbyen de Vereniging van Universiteiten en de HBO-raad echter al jaren voor meer mogelijkheden studenten weg te kunnen sturen. Immers, onderwijsinstellingen kunnen best al na enkele maanden bepalen welke studenten ongeschikt zijn om ooit een papiertje te halen.
Nu er een onderwijsminister uit het bestuurderswereldje zit (Jet Bussemaker), die net zo hard heeft meegedaan met de wedloop om het meeste salaris binnen te harken en die, nadat haar termijn als minister is afgelopen graag nog ergens een baantje als toezichthouder wil, lijkt het de bestuurders eindelijk te lukken. De weg lijkt open naar een bindend studieadvies ook na het eerste jaar.
Het is jammer dat bestuurders niet eerst beter naar hun eigen beleid kijken. Immers, op veel plaatsen is de studievoorlichting- en begeleiding al jaren slecht. Veelgehoorde redenen om te stoppen met studeren zijn ‘persoonlijke omstandigheden’, ‘studie voldeed niet aan verwachtingen’ en ‘onvrede met de manier van onderwijs krijgen’. Uit een onderzoek van het ministerie OCW blijkt dat 15% van de uitvallers op de hogescholen en 9% van de voortijdige universiteitsverlaters die dit laatste als optie aankruisten veelal vonden dat de verwachtingen onduidelijk waren (64%), zich aan hun lot overgelaten voelden (60%) en de kwaliteit van de studie als slecht beoordelen (56%).
In plaats van hieruit lering te trekken en de glossy folders te verruilen voor brochures met informatie over de studie, wordt met de vinger naar studenten gewezen. Die zouden constant onder druk moeten staan om genoeg punten te halen. Daar draait het tegenwoordig immers om in het onderwijs.
Overigens is er al een selectiemoment: de propedeutische fase die een oriënterende, selecterende en verwijzende functie heeft. Het eerste studiejaar is bedoeld om studenten een goed beeld van de studie te geven en geeft een indicatie of de student de eindstreep haalt. Mocht de studie tegenvallen, of het niveau te hoog zijn, dan kan de student besluiten iets anders te gaan doen. Iemand die kan stemmen en mag autorijden is immers ook wel in staat om belangrijke keuzes voor zijn eigen toekomst te maken.
Helaas denken veel onderwijsbestuurders daar anders over en hebben ze hun voormalig collega Bussemaker aan hun zijde. Zelf tonnen per jaar belastinggeld verdienen maar de student opzadelen met tienduizenden euro’s schuld én een onafgemaakte studie, is kennelijk heel normaal beleid.
Lisa Westerveld hoopt dat de onderwijswoordvoerders in de Tweede Kamer tijdens het debat vanavond de minister overtuigen dat stokpaardjes van onderwijsbestuurders niet moeten resulteren in wetgeving.
